Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

cugnàu , pps, agt, nm: cungiadu, cungiau, cunzadu, cunzatu, cunzau Definitzione de cugnare e var.; terrenu no meda mannu serrau a cresura o a muru / min. cunzaedhu, cunzatolu Sinònimos e contràrios lacanadu, serradu, tancadu / cruju | ctr. abbeltu 3. tenet unu bellu cunzadu, totu serradu a muru ◊ custu cunzadu est totu àidos abbertos in campu, paret chi no tenet mere Tradutziones Frantzesu entouré, espace fermé Ingresu enclosed farm Ispagnolu cercado Italianu chiuso, podére recintato Tedescu geschlossen, eingefriedeter Gutshof.

friscàdu , pps, agt: frischiau Definitzione de friscare; frisciadu, chi est serrau a friscu, a crae Sinònimos e contràrios frilciadu, serradu | ctr. abbeltu Maneras de nàrrere csn: terra friscada = tropu tosta, mala a triballare; aeras friscadas = chi no sunt postas in abba, chi no bi cheret pròere; mudu che càssia friscada = chi no iscóbiat nudha 2. s'apusentu est frisciadu a giae Tradutziones Frantzesu fermé à clef Ingresu locked Ispagnolu cerrado con llave, atrancado Italianu chiuso a chiave Tedescu verschlossen.

insérru , nm: isserru Definitzione su inserrare o abbarrare in logu serrau; logu serrau; s'ària fragosa e pòbera de ossígenu chi si faet in is logos serraos inue no si càmbiat s'ària Sinònimos e contràrios intuvu, isserronzu Maneras de nàrrere csn: timire s'i. = tímiri su abarrai in logu serrau; i. de corant'oras = funtzione de serrada de sas barant'oras Frases mi ndhe isto in cust'isserru, ube pianghet finas s'aposentu ◊ s'inserru dhi fait dannu ◊ no ischiat cumente passare su tempus, sempre inserru 2. abberi su bracone pro intrare aera, ca s'isserru faghet male! ◊ in iscola apustis de un'ora bi at fragu de isserru, cun totu sos àlidos e chentza abbèrrere Tradutziones Frantzesu abri, lieu retiré, air vicié Ingresu enclosure, retreat, stale air Ispagnolu encierro, aire viciado Italianu chiuso, ritiro, ària viziata Tedescu geschlossener Ort, Ruheort, verdorbene Luft.

intúvu , nm Definitzione fragu de inserru, fragu malu chi si dhue faet in logu serrau Sinònimos e contràrios atufamentu, atúfidu, atufori, inserru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu air vicié Ingresu stale air Ispagnolu aire viciado Italianu ària viziata, odóre di chiuso Tedescu schlechte Luft, muffiger Geruch.

màndara , nf: mandra, màndria Definitzione corte de múrghere bestiàmene, loghighedhu, tretu serrau, prus che àteru curtzu, po pònnere bestiàmene (a múrghere, a crocare); in cobertantza, css. logu serrau bistu coment'e límite a sa libbertade / genias de m.: tundha, longa, a cresura, a muru; min. mandrighedha, mandriola, mandriolu Sinònimos e contràrios apassiadorzu, pasciale, passili Maneras de nàrrere csn: bestire o trubbare su bestiàmine a sa mandra = acorrai su bestiàmini; essíreche in costas de mandra = cambiare chistionu, rispòndhere ma no a tonu, chirchendhe àteru a zisa de iscusa pro cambiare chistionu; sa Mandra Cràbina = sos Sete Frades, sos sete istedhos postos a zisa de carru Frases cheret fatu mandra noa e prus manna ca sos fiados de múrghere sunt medas ◊ su pastori at acorrau s'arrobba in sa màndara po múlliri 2. a sos pisedhos a istare in mandra, in iscola, no lis piaghet 3. si caligunu mentuait su chi fuit sutzessu, deo ch’essia in costas de mandra: mi pariat chi dognunu mi legiat in cara sa mancánsia Sambenados e Provèrbios smb: Mandra, Mandras Terminologia iscientìfica pst Ètimu ltn. mandra Tradutziones Frantzesu enceinte, clôture Ingresu corral Ispagnolu aprisco Italianu recinto, chiuso per bestiame Tedescu Pferch.

serràdu , pps, agt: serrau Definitzione de serrare; chi portat o dhi ant postu serru; nau de unu, chi est de pagos foedhos Sinònimos e contràrios cugnau, lacanadu, tancadu | ctr. abbeltu 2. tancas serradas a muru fatas a s'aferra aferra… (M.Murenu)◊ si su logu est bene serradu su bestiàmine istat prus seguru ◊ bivit acorrau in d-una domu cun is murus artus a fúrriu, is fentanas serradas cun arreciadas de ferru ◊ su sàbudu is bancas funt serradas ◊ s'orcu tenera unu campu totu serrau a figumorisca 3. a nàrriri sa beridadi, cun nosu ses istétiu sempri serrau serrau Sambenados e Provèrbios smb: Serrau Tradutziones Frantzesu fermé Ingresu closed Ispagnolu cerrado Italianu chiuso Tedescu geschlossen.

tànca , nf: tanga Definitzione propiedade, terrenu mannu meda, po su prus serrau a muru / min. tanchita, tanchixedha, tanchitu Frases est una tanga de suelzos chi su maistru at curvadu ◊ tancas serradas a muru fatas a s'aferra aferra (M.Murenu)◊ torrant is sonus de perda asuba de perda po serrai is tancas chi portant s'arrichesa a pagus e fàmini a medas (L.Suergiu)◊ dae candho est mortu su mere, sas tancas si sunt arestadas torrendhe a buscu Sambenados e Provèrbios smb: Tanca Ètimu ctl. tanca Tradutziones Frantzesu vaste terre entourée d'une clôture Ingresu wide enclosed farm Ispagnolu finca muy grande Italianu estéso podére chiuso Tedescu Landbesitz.

tancàdu , pps, agt: tancatu, tancau Definitzione de tancare Sinònimos e contràrios cugnau, lacanadu, serradu | ctr. abbeltu, obertu Tradutziones Frantzesu fermé Ingresu enclosed, locked Ispagnolu cerrado Italianu chiuso Tedescu geschlossen.

«« Torra a chircare