borrúculu , nm Definitzione
essidura in sa pedhe, coment'e una puntighedha chi si faet in matéria
Sinònimos e contràrios
caciúmbulu,
fruscedha,
furuncu 1,
popoti,
puburunca,
sangiolu
Tradutziones
Frantzesu
bouton,
furoncle
Ingresu
furuncle
Ispagnolu
grano
Italianu
forùncolo
Tedescu
Furunkel.
brúgula, brúgura , nf: búlgula,
búrgula Definitzione
genia de essidura pitichedha in sa pedhe (e fintzes neu); nau in cobertantza, neghe, difetu / no bi at, no bi at restadu una b. = nudha
Sinònimos e contràrios
buizola,
burbuja,
malcitu
/
ampístula,
brussedha,
caigioni,
dolimazosa,
frusca,
fruscedha,
pabedha 1,
sembu
2.
pro che leare s'errore e redímere sa zente mortu est subra sa rughe chena búrgula e neu ◊ su logu est netu che istedhu: no che at una búrgula!
Ètimu
itl.
brùcola
Tradutziones
Frantzesu
acné,
bouton,
furoncle
Ingresu
acne
Ispagnolu
acné,
grano
Italianu
acne,
foruncolétto
Tedescu
Akne,
kleiner Furunkel.
brussèdha , nf Definitzione
genia de essidura chi si faet a matéria, in sa pedhe
Sinònimos e contràrios
ampístula,
brúgula,
caigioni,
dolimazosa,
frusca,
fruscedha*,
pabedha 1,
popoti,
sangiolu,
sembu
Tradutziones
Frantzesu
abcès,
furoncle
Ingresu
abscess
Ispagnolu
absceso
Italianu
ascèsso,
forùncolo
Tedescu
Abszeß,
Furunkel.
buischèdha , nf Definitzione
genia de essidura pitichedha chi si martzit, si faet in matéria, in sa pedhe
Sinònimos e contràrios
brúgula,
buizola,
burbuja,
malcitu
Tradutziones
Frantzesu
bouton,
furoncle
Ingresu
furuncle
Ispagnolu
grano,
espina
Italianu
forùncolo
Tedescu
Furunkel.
buròne , nm: burrone Definitzione
genia de essidura o ufradura in sa carre
Sinònimos e contràrios
gurone*
/
cicione 2,
fruscedha,
tzulumbone
Tradutziones
Frantzesu
tumeur,
bouton (reg.)
Ingresu
tumour
Ispagnolu
tumor
Italianu
tumóre,
fìgnolo
Tedescu
Geschwulst,
Furunkel.
caigiòni , nm: caizone Definitzione
ufradura chi faet sa puntura de sa musca a cuadhos e boes; custa genia de musca etotu; in cobertantza, bisóngiu
Sinònimos e contràrios
babajone,
babatzone,
papajone,
tajone
/
ampístula,
brúgula,
dolimazosa,
frusca,
fustema,
postema
/
malandra
/
cdh. caicioni
2.
aiat pérdidu sa sedha e como si bidiant sas malandras, sos caizones ◊ s'àinu est sempre cun caizones in su corzu ◊ in costas giughiat caizones e mancu l'ant giuntu a beranile
3.
su carru tandho mi serbiat, mi ndhe at bogadu tantos caizones
Terminologia iscientìfica
crp, tabanus intermedius, chrysops italicus
Tradutziones
Frantzesu
bouton,
plaie
Ingresu
sore
Ispagnolu
picadura,
habón,
tábano
Italianu
fìgnolo,
piaga
Tedescu
Furunkel.
dolimazòsa , nf Definitzione
fruschedha chi dolet, cumenciandho a fàere sàngia
Sinònimos e contràrios
ampístula,
brúgula,
brussedha,
caigioni,
frusca,
pabedha 1,
fustema,
postema
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
furoncle
Ingresu
furuncle
Ispagnolu
grano
Italianu
forúncolo
Tedescu
Furunkel.
frúsca , nf Definitzione
essia, essidura manna in sa carre, unu pagu a guronedhu, orrúbia, e poi martzida / min. fruscedha, fruschedha fruschedha bóina = zenia de fruschedha madura meda chi essit a sos boes
Sinònimos e contràrios
ampístula,
brúgula,
brussedha,
caigioni,
dolimazosa,
fustema,
pabedha 1,
postema,
sangiolu,
sembu
/
brutura,
frustigu
Frases
dhi fut essia sa conca a fruschedhas e po ndhe ciupire sa matéria poniat paperi
2.
prima de ndi bogai sa frusca de s'ogu allenu, bogadindi sa traja de s'ogu tuu! ◊ cussu no tocat una frusca a nisciunus
Sambenados e Provèrbios
prb:
sa fruschedha prana no martzit oe
Tradutziones
Frantzesu
abcès,
furoncle
Ingresu
furuncle,
abscess
Ispagnolu
absceso,
grano
Italianu
ascèsso,
forùncolo
Tedescu
Geschwür,
Furunkel.
lantúrra , nf: laturna,
laturra Definitzione
genia de essidura in sa pedhe chi apustis faet matéria
Sinònimos e contràrios
cicione 2,
latorredha,
sangiolu,
tzoedhu
Frases
de una laturra niedha mòrgiat! ◊ custa est una laturra: ariseu portamu pariat una punturedha in su didu, oi portu sa manu unfrada e su guronedhu totu sàngia! ◊ cussa laturra a forma de nuxi, in su pei, mi est costada duus mesis de letu ◊ dhi at essiu lanturras
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bouton,
furoncle
Ingresu
boil
Ispagnolu
furúnculo
Italianu
forùncolo
Tedescu
Furunkel.
sémbu , nm: semmu,
semu Definitzione
singiale o marcu, de maladia, de segada o de freadura, chi abbarrat (prus che àteru in sa pedhe); crosta, pigighedhu de sàmbene sicau comente faet in is segadas; genia de essidura in sa tita de is animales e a bortas de sa fémina allatandho; css. cosa chi abbarrat coment'e singiale lassau de un'àtera; dónnia cosa in cantu est distinta de un'àtera / min. semotu
Sinònimos e contràrios
muca,
sémida,
sinnale
/
ampístula,
brussedha,
caigioni,
dolimazosa,
essidura,
frusca,
gurone,
pabedha 1,
postema,
semadura
/
piessignu
Maneras de nàrrere
csn:
su mali de is semos = zenia de apesta; sembu iscantau, coghinau = fruschedha martzida; semu de coi = carbuncu
Frases
a s'àinu si li bident sos semos de comente l'at pitigadu su sedhone ◊ custas abbas de súlfaru assaldant sa carena de sos semos chi giughimus in ossos
2.
no ti che catzes su semu de sa frascada, si no est bene sicu, ca ti essit torra sàmbene! ◊ su semu de sa secada
3.
cust'erba est addata po semus
4.
Deus dat semus de divinos dissignos ◊ custos sunt sos semos de sa decadéntzia ◊ no si bidet buscu o semu de alzola, no bi creschet olia ne ispiga ◊ issos no ant lassatu sinnu o semotu de su chi est fata s'identitate, sa memória de s'anticóriu (G.Albergoni)
5.
no bi at semu de sa pessone chi no apet su númene sou, in sardu puru
Tradutziones
Frantzesu
bouton,
cicatrice
Ingresu
scare sign
Ispagnolu
cicatriz,
señal
Italianu
ségno da cicatrice,
fìgnolo
Tedescu
Narbe,
Furunkel.
tzoédhu, tzoéllu , nm: tzuedhu,
tzuellu Definitzione
genia de essidura o ufradura in sa pedhe
Sinònimos e contràrios
biaconcu,
biocu,
bubbusone,
buizola,
chiaedhu,
cravitu,
lanturra,
popoti,
sangiolu,
tzulumbone
Frases
a peus chi mi dolet su casciale mi at essidu in sa barra unu tzuellu ◊ mannu ti l’ant fatu unu tzuellu a colpos de furcone ◊ ancu in conca unu tzoedhu li essat!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Zoeddu
Terminologia iscientìfica
mld
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bosse,
furoncle
Ingresu
bump,
swelling
Ispagnolu
chichón,
forúnculo
Italianu
bernòccolo,
forùncolo
Tedescu
Beule,
Furunkel.