Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbugnadúra , nf: abbungiadura, bugnadura Definitzione su abbugnai, ma mescamente una genia de fossu o giúmburu chi abbarrat po cropu, orruta o àteru, prus che àteru in istrègios de làuna Sinònimos e contràrios abburrutonada, ammaciugadura, buglione, bumburusone, burrugnone, ciumbone, cocoroi 1, incalcadura, inciacu, magugliadura, tofedhada, tzulumbone Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bosse Ingresu compression, dent Ispagnolu abolladura, magulladura Italianu ammaccatura Tedescu Beule.

azumbonàda , nf Definitzione su azumbonare, fàere giúmburos Sinònimos e contràrios abbugnadura, abburrutonada, ammaciugadura, bugnu 1, burrugnone, ciumbone, tofedhada, tzulumbone Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bosse Ingresu dent Ispagnolu abolladura, magulladura Italianu ammaccatura Tedescu Beule.

borrutòne , nm: burrutone, burrutzone, burutone Definitzione giúmburu, ufradura chi essit in sa pedhe ue at leau cropu forte mescamente in tretu de ossu Sinònimos e contràrios abbugnadura, abburrutonada, ammaciugadura, biaconcu, chirroi, buglione, bugnu 1, bumburusone, burrugnone, ciumbone, cocoroi 1, culcuvedhu, tzulumbone, tzumburisone Frases zughiat su fígadu a tretos tostu e a burrutones ◊ fit rutu e pranghiat pro sos burrutones chi aiat in conca ◊ in mesu de cherbedhos zuchiat unu burrutone cantu de una nuche Tradutziones Frantzesu bosse Ingresu swelling Ispagnolu chichón Italianu bernòccolo Tedescu Beule.

búgnu 1 , nm: búngiu 1, bunzu Definitzione genia de nodu de cosa tostada coment'e nodu de linna, ufradura de pistaduras; si narat fintzes de sa manu serrada a púngiu Sinònimos e contràrios abbugnadura, ammaciugadura, buglione, bumburusone, ciumbone, cocoroi 1, giumbu, tofedhada, tzulumbone / ufradura Maneras de nàrrere csn: ossus de búngiu = su primu annugradorzu de sos pódhighes, in sa manu; pesai unu búngiu = fàghere a tzurumbone Frases me in su truncu de is matas si funt formaus búngius coment'e pinnigosus serraus ◊ de s'arrutroxa ndi tenit is bugnus chi s'at fatu ◊ su pipiu est arrutu e s'at fatu unu bugnu in conca 2. custu linnàmini est prenu de bugnus ◊ candho torras a fàede sa banita, ca est totu a búngios?! 3. in custu letu nc'est unu búngiu… no fait a dhoi crocai! Ètimu ctl. bony Tradutziones Frantzesu bosse Ingresu dent, protuberance Ispagnolu abolladura Italianu ammaccatura, protuberanza Tedescu Beule.

cucubàju , nm: cucuvaju Definitzione pistadura chi si ufrat, in tretu de ossu; mància in conca, unu tretu iscucau; unu pigione puru (s'istria) Sinònimos e contràrios biaconcu, cucuàgiu, cucuatzu, cucuau, giumbu, tzulumbone, tzumburisone Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu bosse, loupe Ingresu bump Ispagnolu chichón Italianu bernòccolo, bitórzolo Tedescu Beule.

giúmbu, giúmburu , nm: tzumbu*, zumbu Definitzione tretu de cosa chi essit, supesau (es. de rupida), o fintzes incracau, intrau; sa carre comente si ndhe supesat ufrada candho at tentu pistadura, mescamente in conca Sinònimos e contràrios abbugnadura, biaconcu, chirroi, borrutone, buglione, bumburusone, ciumbone, cocoroi 1, cucubaju, culcuvedhu, tzulumbone, tzumba, tzumburisone Frases unu giumbu a sa màchina at fatu, comenti at atumbau Tradutziones Frantzesu bosse Ingresu bump Ispagnolu chichón Italianu bernòccolo Tedescu Beule.

incalcadúra , nf Definitzione su incracare; giúmburu fatu incracandho forte Sinònimos e contràrios abbaticada, arricracada, incracada / abbugnadura, abburrutonada, ammaciugadura, buglione, burrugnone, ciumbone, tzulumbone / cdh. incalcatura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu compression, bosse Ingresu compression, dent Ispagnolu compresión, abolladura Italianu compressióne, ammaccatura Tedescu Druck, Beule.

rúmba , nf Definitzione genia de essidura coment'e a nodu, tretu supesau, fora de unu paris Sinònimos e contràrios giumbu, gobba, tzumba, tzurumba Frases tzipressu eo so, tres séculos passesint ch'isto in pè, no apo fatu rumba ancora, no ◊ su muru zughet una rumba Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bosse Ingresu hump Ispagnolu bulto Italianu gòbba Tedescu Buckel, Höcker.

tzoédhu, tzoéllu , nm: tzuedhu, tzuellu Definitzione genia de essidura o ufradura in sa pedhe Sinònimos e contràrios biaconcu, biocu, bubbusone, buizola, chiaedhu, cravitu, lanturra, popoti, sangiolu, tzulumbone Frases a peus chi mi dolet su casciale mi at essidu in sa barra unu tzuellu ◊ mannu ti l’ant fatu unu tzuellu a colpos de furcone ◊ ancu in conca unu tzoedhu li essat! Sambenados e Provèrbios smb: Zoeddu Terminologia iscientìfica mld Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bosse, furoncle Ingresu bump, swelling Ispagnolu chichón, forúnculo Italianu bernòccolo, forùncolo Tedescu Beule, Furunkel.

tzulumbòne , nm: tzurumbone Definitzione sa carre, sa pedhe, comente si ndhe pesat ufrada candho at pigau cropu, mescamente in conca Sinònimos e contràrios abbugnadura, abburrutonada, ammaciugadura, biaconcu, biocu, buglione, bumburusone, burrugnone, ciumbone, cocoroi 1, cucubaju, culcuvedhu, giumbu, lidigore, praga, tzumburisone Maneras de nàrrere csn: torràreche unu tz. a un'isterzu = iscúdiri apitzus de su giumbu fintzas a dhu torrai a paris; àerendhe sa ruta e su tz. = su dannu e su zúdigu, su dannu e sa befe, unu male subra de s'àteru Frases comente est rutu at fertu a conca e si at fatu unu tzurumbone ◊ si no fio istadu cun custu tzurumbone de gobba che fio essidu a mi chilcare faina Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bosse Ingresu bump Ispagnolu hematoma, chichón Italianu ematòma, bernòccolo, ammaccaménto Tedescu Hämatom, Beule.

tzúmba , nf: zumba Definitzione tretu prus artu, chi essit, pesadu a giúmburu, tretu de sa carena cucurúciu, in mesu de palas, a gobba Sinònimos e contràrios brunchioni, crocòngia, giumbu, gobba, rumba, tzumbu, tzúmburu, tzurumba | ctr. intradura Frases pro l'aparisare, custu muru, bi cheret intúnigu meda ca est totu tzumbas ◊ che est addasegus, a cudha bia de sa tzumba de su mundhu ◊ cussu ca triballat sa terra zughet una tzumba in s'ischina Ètimu ltn. *gimbus Tradutziones Frantzesu bosse, saillie Ingresu hunch, protuberance Ispagnolu joroba, saliente Italianu gòbba, sporgènza, catòrzolo Tedescu Buckel, Auswuchs.

tzurúmba , nf: tzurúmbura Definitzione tretu chi essit, prus in artu, coment'e supesadu, a giúmburu Sinònimos e contràrios fodhonca, giumbu, gobba, rumba, tzumba, tzúmburu Frases abbàida sa carena issambenada, sos marcos biaitos, sas tzurumbas! ◊ s'abba fit riendhe in lascinzos e brinchitendhe in tzurumbas, giuru e crabuvigu ◊ sas tzurumbas de sos chercos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu protubérance, bosse Ingresu bulge, hunch Ispagnolu bulto Italianu protuberanza, gòbba Tedescu Höcker, Buckel.