baràgia , nf Definitzione
matzu de cartas a giogare; murigu chi si faet cun iscopu
Sinònimos e contràrios
màciu
/
transa,
troga
Ètimu
spn.
baraja
Tradutziones
Frantzesu
intrigue
Ingresu
intrigue
Ispagnolu
baraja
Italianu
intrigo
Tedescu
Ränke (Pl.),
Intrigen.
baragiài , vrb: barajare Definitzione
ammesturare, fàere is cartas; cuncordare, trassare, morigare cosas cun s'iscopu de ndhe aprofitare
Sinònimos e contràrios
transare
2.
is cartas no dhas baràgiat sa morti
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
intriguer
Ingresu
to intrigue
Ispagnolu
barajar
Italianu
intrigare
Tedescu
Ränke schmieden,
intrigieren.
bentzígliu 1 , nm: bincillu,
bintzígliu,
bintzillu Definitzione
lorighita de bide, anedhu de sarmenta, genia de filighedhu chi unas cantu linnas (es. bide) bogant e imbodhigant a calecuna cosa po si mantènnere
Sinònimos e contràrios
filingione,
intzígliu,
pendhirighe,
sintzillu 1,
tiràntula,
tramarighe,
úrtzula 1
Terminologia iscientìfica
rbr
Tradutziones
Frantzesu
vrille
Ingresu
tendril
Ispagnolu
zarcillo
Italianu
vitìccio
Tedescu
Weinranke,
Ranke.
concevàre , vrb: concivare Definitzione
cuncordare filedhos, filare trobedhas po ingannare a unu
Sinònimos e contràrios
contzebire
Tradutziones
Frantzesu
dresser une embûche,
tendre un piège
Ingresu
to plot
Ispagnolu
hacer trampas
Italianu
ordire insìdie
Tedescu
Ränke schmieden.
imbodhícu , nm: imbodhiu,
imbólicu,
imbóligu,
immódhigu Definitzione
cosa (es. paperi, orrobba) po imbodhigare àtera cosa; sa cosa imbodhigada, fata coment’e a pacu; manígiu po ingannare s'àteru / min. imbolichitu; pònnere, míntere a imbólicu = a imboligadura, a imboligare
Sinònimos e contràrios
imbodhiàmini,
imbódhiu
/
ttrs. imbórigu,
cdh. imbúlicu
/
imboligada
/
abberintu,
afrascu,
cumpoltura,
estremagiogu,
imbovu,
ingànniu,
màngana,
tarasca,
tramòglia,
trampa,
trobinzu,
troga
Frases
mi azis lassadu s'imbóligu: su chi bi fit intro boche l'azis manigadu bois! ◊ apo comporadu custu pabilu pro imbóligu
2.
giúgheche s'imbóligu de su pane a babbu tou! ◊ candho morint su porcu, a sos bichinos lis fachent s'imbólicu ◊ custos imbóligos sunt de dare a sos invitados
3.
su tziu fait s'imbodhicu e su piciocu partit sordau! ◊ imbóligos e trampas sunt in prua como piús de tandho ◊ s'infadeit de sos imbóligos de sos avocados ◊ arratza de immódhigu chi ant fatu!…
Sambenados e Provèrbios
prb:
s'imbóligu a s'imboligosu torrat
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
paquet,
intrigue
Ingresu
bundle,
plot
Ispagnolu
paquete,
intriga
Italianu
invòlto,
fagòtto,
intrigo
Tedescu
Bündel,
Ränke.
pinníca, pínnica , nf: pinnicra,
pinniga,
pínniga,
prinniga Definitzione
genia de addopiadura chi si faet de calecuna cosa a pígiu (es. orrobba, paperi) o chi faet a tròchere, e sa síngia puru chi abbarrat (fintzes in sa pedhe: es. in sa manu, bene ladinas in sa pranta); crispa, piega fata apostadamente, pigione o gaja pitica e a cracu chi si faet de longu a una gunnedha o àteru bestimentu; in cobertantza, manera de fàere pagu límpia, unu pagu a ingannu, faendho a crèdere una cosa po un'àtera, a trassa / portai pinnicas che su centubilloni = zúghere filedhos, èssere totu trassas
Sinònimos e contràrios
igrispa,
incorta,
incrispa,
intavella,
ispunza,
pígia 1,
pizigone,
tabella,
tzimpíniga
/
astrúscia,
filedhos,
malíscia,
transa
Frases
zughet sa cara totu pínnigas ◊ cussu no bolit pinnicas in sa brenti, e papat!
2.
cussu portat pinnicas prus de su tiau ◊ cussu portat pinnigas prus de su centubigionis! ◊ ti nd'isciollu is pinnicas, si pigu su bastoni!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pli,
ride,
astuce,
subterfuge (fig.)
Ingresu
fold,
trick
Ispagnolu
pliegue,
ardid
Italianu
pièga,
astùzia,
sotterfùgio
Tedescu
Falte,
List,
Ränke.
úrtzula 1 , nf Definitzione
lorighita, anedhu de sermentu, genia de filighedhu chi unas cantu linnas (es. bide) bogant e imbodhigant a calecuna cosa po si mantènnere
Sinònimos e contràrios
bentzígliu 1,
filingione,
intzígliu,
pendhirighe,
sintzillu 1,
tiràntula
Terminologia iscientìfica
rbr
Tradutziones
Frantzesu
vrille
Ingresu
tendril
Ispagnolu
zarcillo
Italianu
vitìccio
Tedescu
Ranke.