allenàre , vrb: alleniare Definitzione
fàere prus lena una cosa forte, mescamente una suferéntzia; lassare lasca una cosa tirada, una cosa càdria / a. sa voche = abbasciai sa boxi; a. s’andhera = andai prus abbellu
Sinònimos e contràrios
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
allebiae,
allenire,
apachiare,
apasaogare,
asselenare,
assussegai,
illebiare,
illenare
/
abbambiai 1,
aflusciai,
allentai,
iscanzare
| ctr.
acadriare,
apretai,
incrispai
Frases
nàdeli goi ca li allenat su dolore! ◊ pro cantu podes su patire allena! ◊ su sole allenat sa calura a s'intirinada ◊ gasi isciopesit pro tantu penare isfoghendhe in piantos e lamentos chi sa boghe deveit allenare ◊ cun custa cura sos dolores mi ant allenadu
2.
a boltas mi alleno sa chintolza ◊ si lis allenas aizu sa fune frazant totu! ◊ a pagu a pagu si allenat s'andhonzu (P.Casu)
3.
allena sa gianna!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
adoucir,
apaiser,
affaiblir
Ingresu
to diminish,
to soothe
Ispagnolu
mitigar,
aliviar
Italianu
mitigare,
lenire,
affievolire
Tedescu
mildern,
lindern,
schwächen.
fadiàe, fadiài, fadiàri , vrb: afadiai,
fadicare,
fadigare,
fatigai Definitzione
pigare a immarritzone a fortza de trebballare, camminare meda o fàere isfortzu
Sinònimos e contràrios
cansai,
istimpidare,
istracare,
peleai,
strachedhai
| ctr.
pasai,
sfadiai
Frases
curriant sempri sentza de si fadiai ◊ eus a camminai abbellu e candu si fadiaus si pasiaus ◊ babbu tuo at faticatu note e die pro lassare totu a tie
Ètimu
ltn.
*faticare
Tradutziones
Frantzesu
peiner,
se fatiguer,
accabler
Ingresu
to work hard,
to prostrate
Ispagnolu
esforzarse
Italianu
faticare,
prostrare
Tedescu
ermüden,
schwächen.
ifrachíre , vrb: infrachiri,
inflachiri,
irfrachire Definitzione
fàere o essire fracu, débbile, lenu, de pagu fortza, pigare a frachesa; leare sa conca, fàere sa conca a brodu
Sinònimos e contràrios
afrachiai,
flachèssiri,
indebbilitai,
inflachèssiri
/
atambainare,
scilibriri
Frases
issu at deretadu a s’ifrachire e sa fortza sua si ch’est istirida ◊ sa fémina si fiat infrachia e aturàt crocada
2.
custu arrexonamentu mi est infrachendi sa conca, ita dannu! ◊ zughet sos bratzos ifrachidos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
débiliter
Ingresu
to enfeeble,
to weaken
Ispagnolu
debilitar
Italianu
debilitare
Tedescu
schwächen.
illauníre , vrb Definitzione
fàere débbile, chentza fortza
Sinònimos e contràrios
ifrachire,
indebbilitare,
irdebbilitai,
ispoderire
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
affaiblir
Ingresu
to weaken
Ispagnolu
debilitar
Italianu
svigorire
Tedescu
schwächen.
indebbilitài, indebbilitàre , vrb Definitzione
fàere a debbilesa, fàere débbile
Sinònimos e contràrios
acalamai,
ifrachire,
spoderai
/
irdebbilitai
Frases
de is cropus pigaus fut istétia indebbilitada sa crabetura
Tradutziones
Frantzesu
affaiblir,
débiliter
Ingresu
to weaken
Ispagnolu
debilitar
Italianu
indebolire,
debilitare
Tedescu
schwächen.
irdebbilitài , vrb: irdebbilitare Definitzione
fàere a debbilesa, fàere débbile; nau de cosas, ifinigare, fàere prus pagu de agguantu
Sinònimos e contràrios
acalamai,
ifrachire,
illaunire,
indebbilitai,
infrachessi,
isteniai
| ctr.
afortire
Frases
si t'irdebbilitas est peus: sacu irbóidu no abarrat istantàrgiu ◊ sa gana at irdebbilitau sos ànimos prus fortes
2.
si che ndhe li sighis a segare meda, de linna, l'irdebbilitas e no rezet prus, custa cosa!
Tradutziones
Frantzesu
débiliter,
affaiblir
Ingresu
to weaken
Ispagnolu
debilitar
Italianu
debilitare,
indebolire
Tedescu
schwächen.
sfinigài , vrb: ifiniare*,
scinigai Definitzione
fàere prus fine, prus débbile, bènnere mancu de sa debbilesa
Sinònimos e contràrios
afinai,
afinicare,
assilingare,
assutighilare,
infinigae,
insutiligai,
irrussare,
isgumentare
/
ammustèlchere
| ctr.
ingrussai
2.
sentza de papai, si ant a sfinigai in caminu poita benint de aillargu ◊ iat a ai bófiu itzerriai a boxi manna po dhi fai iscí ca cuss'amori dhi sfinigàt s'ànima, ma no podiat fai nudha ◊ sfinigada de su prantu, iat pigau sonnu
Tradutziones
Frantzesu
s'amincir,
affaiblir,
épuiser
Ingresu
to wear out,
to make thin,
to weaken
Ispagnolu
adelgazar,
agotar
Italianu
assottigliare,
indebolire,
sfinire
Tedescu
feiner machen,
schwächen,
erschöpfen.
tzacoràre , vrb: atzacorare Definitzione
pigare o tènnere tzacoradura, èssere malaidóngiu, ingòllere calecuna maladia
Sinònimos e contràrios
ammagangiai,
magunire,
tacare,
tunconire
Frases
su fritu s'intendhet intro de carre punghicosu che fritza, tzacorandhe intas su sàmbene
2.
est tzacorau a prummones ◊ fintzas in crésia pessabat a cussu budhone tzacorau (S.Spiggia)
Tradutziones
Frantzesu
abattre
Ingresu
to crush
Ispagnolu
abollar,
magullarse,
debilitarse
Italianu
acciaccare
Tedescu
schwächen.