afocàre 1 , vrb: afogai Definition abbruxare sa malesa in is terras innanti de dhas arare Synonyms e antonyms afocazare Sentences nosatrus massajus puru teneus su vítziu de afogai is terras po dhas preparai a s'aríngiu pentzendi fintzas chi su cinisu serbat (J.Murgia) Etymon srd.
afocàu , pps, agt Definition de afocare Sentences ch'est mortu afogadu in su riu.
afocazàda , nf: afoghizada Definition su afocazare, abbruxare, pònnere fogu Etymon srd.
afocazadòre , agt, nm: afoghizadore Definition
chi o chie istat ponendho fogos, abbruxandho
Synonyms e antonyms
brujadore,
fogheri,
tacaocos
Sentences
s'afoghizadore sighit sas undhas de su fogu tentu e pómpiat sos chi morint in dolore
Etymon
srd.
Translations
French
incendiaire,
pyromane
English
pyromaniac
Spanish
pirómano,
incendiario
Italian
piròmane,
incendiàrio
German
Brandstifter.
afocazadúra , nf Definition su afocazare Etymon srd.
afocazàre , vrb: afochizare,
afoghigiai,
afoghigliai,
afoghizare,
foghitzare Definition
abbruxare, pònnere fogu fatuvatu, in medas tretos abbruxandho malesa po illimpiare is terrenos (po no fàere dannu unu fogu fuiu), o apostadamente po fàere male; iscallentare meda
Synonyms e antonyms
abbrugiai,
achighinare,
afogae,
infogai,
sfoghigiai
Sentences
custu suelzu est totu afoghizadu, fràzigu e pienu de niedhore ◊ za la tenent sa berza, afoghizendhe donzi istiu!…◊ mira chi tue etotu ti afoghizas sas alas! ◊ pro fàchere sa carchina poniant a còchere petra bianca bàtoro dies e bàtoro notes sèmpere afochizandhe ◊ si depeus afoghigliai po limpiai tocat a donai crobba de no fai dannu
Etymon
srd.
Translations
French
incendier
English
to set on fire
Spanish
incendiar,
pegar fuego
Italian
incendiare
German
anzünden,
verbrennen.
afochilàre , vrb Definition fàere su fogu, coghinare in su foghile, in sa forredha, abbruxare Synonyms e antonyms foghilalzare Etymon srd.
afochínzu , nm Definition coment'e carda, pelea manna Synonyms e antonyms arrebbentu, bataria, cària, ismunziada, mugna Etymon srd.
afochissàu , agt: afocossadu Definition nau de ccn., chi est agiagarau, impressiu, afariau cuncordandho faina cun lestresa Synonyms e antonyms agiagarau, salarzadu | ctr. pàsidu, séliu, trancuillu Sentences unu pradintzone dischente est afocossadu cun d-unu fozu imboligadu e ligadu (A.M.Pala)◊ su pitzocu s'iscampieit in su zannile maicantu afochissau, coment'e ómine chi fit batindhe contu nou dae su cuile: difatis aiant arrestau sos fizos de su mere Etymon srd.
afochízu , nm: afoghígiu,
afoghizu Definition
is pagamentos chi betant is amministratziones (Comunu, Istadu); su pònnere fogos, abbruxamentu; disígiu de fémina, de ómine, de mascu, budhidore fintzes de male, tzacu
Synonyms e antonyms
fogagi,
pagamenta
/
cdh. fuchizamentu
/
fogu
/
ampuadura,
imbritziolu,
insuamentu
/
arrabiori
Sentences
mabadita s'ora chi mi seu fatu braberi: mancu su dinai de s'afoghígiu ndi essit! ◊ dhi funt arribbaus is avisus de pagamentu, is billetus de s'afoghígiu ◊ devo pagare s'afoghizu betzu e nou
2.
oe sas feras no sunt timindhe sas temporadas, ma s'afoghizu chi faghet sa zente
3.
cun s'afoghígiu, is mascus non si podiant tratenni de isfogai s'istintu ◊ sa picioca dh'iat fatu disigiai e po afoghígiu de sànguni una pampada de fogu dh'iat fertu de suncuna ◊ s'intendiat un'afoghígiu in sa camba e dhi beniat gana de s'iscrafi ◊ ti apu oféndiu, ma dèu puru unu pagu de afoghígiu a conca dh’apu portau!◊ si boliant pasiai líbberus de s'afoghígiu de sa dí de sa coja ◊ funt benendimí is afoghígius de su nervosu abetendi custu dotori!
Etymon
srd.
Translations
French
paiement,
taxe
English
tax
Spanish
tributos,
impuestos,
el pegar fuego,
deseo sexual
Italian
tributo
German
Zahlung,
Steuer,
Gebühr.
afocónzu , nm Synonyms e antonyms afocamentu, afocu.
afocossàda , nf Definition su èssere afocossados, faidura cun afannu, múngia Synonyms e antonyms afocossu, assulurjada Etymon srd.
afocossàdu afochissàu
afocóssu , nm Definition su èssere afocossados Synonyms e antonyms afocossada, salarzada, presse Sentences za bi at ora, no ti lees afocossu! ◊ cussu gosu retumbit in su petus e ponet sa punna e s’afocossu in su fàghere.
afocósu , agt: afogosu Definition
chi no lassat torrare àlidu, chi segat s'àlidu, nau de tempus bascosu
Synonyms e antonyms
alluposu
Sentences
fit una die afocosa de agustu
Etymon
srd.
Translations
French
étouffant
English
choking
Spanish
sofocante,
bochornoso
Italian
soffocante
German
erstickend.
afócu , nm: afogu Definition
su afogare, su pàrrere allupandho; ària budhia e úmida, fintzes de logu serrau ue dhue at gente meda, chi no faet a respirare, chi segat s'àlidu, chi paret de si allupare; fintzes dificurtade manna
Synonyms e antonyms
acalamamentu,
acamu,
afandha,
allupamentu,
allupori,
arragu,
assúpidu,
rebbatu
2.
ite afogu chi che at in custu logu serradu prenu de zente! ◊ ndh'ingurtint de afocu, cochendhe sa carchina!…
3.
candho unu si agatat in grandhe afogu menzus chi pedat azudu!◊ cantas bortas mi paro in afocos de s'ànima!…
Etymon
srd
Translations
French
étouffement
English
choking
Spanish
ahogo
Italian
soffocaménto
German
Ersticken,
Erstickung
afoderàre , vrb: foderare Synonyms e antonyms afuntènnere, apoderae.
afodhàre , vrb Definition nau de bestimentu, fàere a fodhe, illargare a meda po difetu de s'orrobba; nau de ccn. po comente respirat, assupare cun pagu isfortzu, immarrire po pagu Synonyms e antonyms ilfodhonare, sciadhonai, sciodhai / afandhare, assupai Etymon srd.
afodhiàre , vrb Definition istare a afódhios, a sulidadas, coment'e surbandho, fintzes a murrúngiu po cosa chi giaet ifadu Synonyms e antonyms isufulare, rusciare, surbilare Sentences sa màchina de su trenu in sa pigada afódhiat e in sa falada li torrat s'alenu Etymon srd.