alluadòri , nm: luatore Definition piscadore (a furinu) chi betat sa lua po cassare su pische Etymon srd.
alluàdu , pps, agt: alluau,
alluatu,
luadu Definition
de alluare; nau de erriu, chi dhue ant betau lua, chi dh'ant avelenau, tocau a lua o cun itesisiat chi noghet a gente e cosa; nau de ccn., chi est coment'e atontau, incantau / buca alluada = abberta, coment'e de pische mortu a lua, coment'e chie est abbaidendhe trassidu, ammeravizadu, atontadu
Synonyms e antonyms
abbelenadu
/
abbabballocadu
2.
ispantaus, coment'e piscis alluaus seus aturaus a castiai
3.
immoi ca seis primada non boleis essiri… gei si nd'iat a arriri cussa buca alluada! (L.Cocco)◊ is piciochedhus ascurtànt a buca alluara is contus de su piscadori ◊ ses alluau che trota!
Translations
French
pollué,
halluciné,
égaré
English
contaminated,
dazed
Spanish
contaminado,
alucinado
Italian
inquinato,
allucinato
German
verseucht,
halluziniert.
alluadúra , nf Definition
su alluare o luare e fintzes s'efetu chi faet de pigare is fortzas, su cumprendhóniu
Synonyms e antonyms
allulluradura
/
cundhidura,
luonzu
Etymon
srd.
Translations
French
étourdissement
English
giddiness
Spanish
aturdimiento
Italian
stordiménto
German
Betäubung.
alluàe, alluài, alluàre , vrb: luai* Definition
betare (a s’abba) sa lua, su velenu chi faet sa tupighedha de custu númene: bochit su pische; nau in cobertantza po gente, atontare
Synonyms e antonyms
atoscai,
atossicai
Sentences
po piscai ant alluau is barrocus
Translations
French
éblouir
English
to hallucinate
Spanish
alucinar,
envenenar
Italian
allucinare,
avvelenare
German
täuschen,
vergiften.
alluàtu alluàdu
alluatzàdu , agt Definition alluau, avelenau a lua Etymon srd.
alluatzài, alluatzàre , vrb Definition fàere luatzu, nau in su sensu de giare fortza Sentences assurbita assurbita m'iscinitzas is venas, mi alluatzas, mi àrbigas e mi ponis forrogu Etymon srd.
alluàu alluàdu
allubionàda , nf Definition su allubionare Etymon srd.
allubionaméntu , nm Synonyms e antonyms allubionada Etymon srd.
allubionàre , vrb Definition si narat prus che àteru in su sensu de atontare, de no cumprèndhere su chi dhi est capitandho, a unu.
allucài allocài
allucheràtu , agt Definition illuminadu, chi dhue at lughe, allutu Synonyms e antonyms allugorau Sentences s'aposentu fit allucheratu cun bàtoro candhelas Etymon srd.
alluchetàda , nf: alluchetata Definition
su alluchetare; sa lampada, sa lughe chi faet su luchitu allutu, ma fintzes su lampu o àtera alluta, nau fintzes in su sensu de dificurtade manna, de perígulu, isparu
Synonyms e antonyms
alluta
/
luinamentu
2.
est a tronos e a lampos e a donzi alluchetada si apunzat e abbratzat su fizu assustadu
3.
de candho zughiat su breve no aiat tentu mancu unu dolore de conca: e mih chi si ndhe aiat bidu de alluchetadas!…
Etymon
srd.
Translations
French
lueur,
lueur des éclairs
English
flash
Spanish
resplandor
Italian
baglióre
German
blendendes Licht.
alluchetài , vrb: luchetare Definition friscare, serrare a lucheto, pònnere su lucheto Etymon srd.
alluchetàre , vrb: alluchitae,
alluchitai Definition
meighinare su binu cun su tzúrfuru o luchitu allutu po abbarrare bonu; nau in cobertantza, imbriagare
Synonyms e antonyms
insulfarare,
zorfare
/
alluae,
imbriagare
2.
lu bidiat alluchetau, cudhu zòbanu ◊ canno sont totu alluchetatos bi la mertzant a cantare ◊ sas ispuntatas de pede t'istronant sa chervedhera, ti alluchetant sos ocros
Etymon
srd.
Translations
French
soufrer,
sulfurer
English
to sulphur
Spanish
azufrar
Italian
solforare
German
schwefeln.
alluchetàta alluchetàda
alluchetàu , pps, agt: alluchitatu,
alluchitau,
luchetadu* Definition
de alluchetare; chi dhi ant postu su luchitu
2.
su binu est bellu candu est forti e no est alluchitau ◊ su binu alluchetau (o postu in s'istrexu alluchetau) imbriagat
Translations
French
sulfurisé
English
bisulphited
Spanish
azufrado
Italian
bisolfitato
German
geschwefelt.
alluchiàu , agt Definition allochiau, coment'e atontau.
alluchinzàre , vrb: allughinzare Definition allúere su fogu Synonyms e antonyms allúere, alluminzare, imbièscere | ctr. studai Sentences framaridas in su foghile, allughinzendhe s'aposentu, ilciarint sa cara de babbu e mama ◊ si alluchinzas su focu cochimus sa peta Etymon srd.