arrombulonài , vrb: arrumbullonai,
arrumbulonai,
orrumbullonai Definition
fàere arrumbulonis, fàere a lòmboros
Synonyms e antonyms
abballinare,
aculingionai,
aggromare,
aggromerare,
allomborae,
arromulare
/
abballonare,
arruedhulare,
atuturae,
imboligare
| ctr.
irboligare
Sentences
sa pasta ciuexendi si girat, si arrombullonat e si allónghiat cun is manus
2.
andàt a innantis e agoa arrumbulonendu sogas e sogas de tempus
Etymon
srd.
Translations
French
pelotonner
English
to wind up
Spanish
ovillar
Italian
aggomitolare
German
aufwickeln.
arromigài, arromigàre arramigài
arromonàju arramanàju
arrómu , nm Definition
est su betare frores o erbas o cambos po bellesa
Synonyms e antonyms
arramadura
Sentences
ant portau fròngia po arromu ◊ po Corpus Domini andastus a segai arromu e arromastus sa bia
Scientific Terminology
sntz
Etymon
srd.
Translations
French
jonchée de fleurs
English
decking with flowers
Spanish
el decorar con flores
Italian
infiorata
German
Blumenschmückung.
arromulàre , vrb Synonyms e antonyms aggromare, aggromerare, aggromeredhare, allomborae, arrombulonai Sentences arrómula sos versos in sos pilos, che donosas tritzitas tessemilos! (R.Pitzolu)
arroncàda , nf: roncada Definition su arroncare, orriada Synonyms e antonyms arroncadura, arroncamentu, corrinada Etymon srd.
arroncadòre , agt Definition nau de molente, chi corrighinat meda Synonyms e antonyms orriadore, orriànculu.
arroncadúra , nf Synonyms e antonyms arroncamentu Etymon srd.
arroncài , vrb: arroncare, arruncai, roncare Definition fàere o bogare sa boghe, nau de s’àinu; nau de gente, fàere una genia de sonu tra buca e nasu coment'e de sorrogu, dormios; ispétzia de surrúschiu chi si faet po brulla; su surruschiai de su cuadhu candho dh'ispantat ccn. cosa e timet; andhare in pesada e a pelea, artzare; nàrrere, foedhare po debbadas Synonyms e antonyms corrighinare, irronchiare, orriare / corroschiare, cosconare, farroscai, roschidare, sarrascare, surrusare / arrostare Sentences chircat su furisteri pellitzone, no importat si arroncat o apedhat ◊ s'àinu arroncat 2. gei ses un'isparatoriedhu, in cussa bidha: nau ca arroncant mellus de nosu! 3. nci arruncat, pistinchendu, fintzas a arribbai a su portoni ◊ sa màchina no nci podit arruncai in sa bia in pesada! (F.Pilloni)
arroncaméntu , nm: arruncamentu Definition su arroncare, su surrúschiu chi faet su cuadhu candho timet ccn. cosa Synonyms e antonyms arroncadura, arrónchidu, arroncu, órriu / corróschiu Sentences aturamu a castiai fintzas chi no intendemu s'arruncamentu e, apustis, su bàtiri de is ferrus de su burricu torrendi Etymon srd.
arroncàre arroncài
arrónchidu , nm Definition su arroncare, sa boghe de s'àinu Synonyms e antonyms arroncadura, arroncamentu, arroncu, órriu Scientific Terminology bga Etymon srd.
arronchinài , vrb: arrunchinare,
arrunciai,
arruncinai,
arruncinare,
orrunchinare,
ronchinai Definition
pònnere su bruncu, fichire is dentes a calecuna cosa po si dha papare; andhare a su friga friga in calecuna cosa o cun ccn.; fintzes pònnere a una parte, istare arretiraos, tròchere a una parte
Synonyms e antonyms
arrosigai,
arrusurare,
mandhicare,
papae
/
friai,
scrabutzinai,
scrovinai
/
trancire
Sentences
fiat aspetendi a morri su fradi po ndi suciai su nostu puru, ma no ndi arrúncinat! ◊ si no at iscrúfiu nudha, si arrúncinat is cracàngius! ◊ balla, de cussus drucis ndi at arruncinau pagu! ◊ su bestiolu est arruncinendi unu fundu de cardu ◊ is piciochedhus si dhui at fàmini ge arrónchinant de totu!◊ totus tirànt a domu de cussus, si bit ca dhui fiat cosa meda de arrunchinai
2.
a atumbai a tui est peus de arruncinai in d-una cresuri de figumorisca!
3.
toca, arrunciarí in calincunu furringoni, chinuncas buscas!◊ is piciochedhus no abarrastis mai arrunciaus: si afracastis, giogastis a istrumpas ◊ ses sempri in giru: ti bolemu filla mia isceti una dí, ca est seguru chi abarràst arrunciara!
Etymon
srd.
Translations
French
ronger
English
to nibble
Spanish
roer
Italian
rosicchiare
German
nagen.
arronciàre , vrb Definition its Sentences mostres de gherra arrònciant in sa madriche de sa terra.
arroncillài , vrb Definition istare in giru chentza cabu Synonyms e antonyms arrodeare, arrogliai, bagamundai, garronai, zirare.
arroncíllu , nm: arruncillu,
runcillu Definition
ferramenta, aina de ferru fata che a sa càvana, ma a màniga crutza su tanti de dha pigare a una manu
Synonyms e antonyms
cavanàciu,
cavanzola,
farchione
Sentences
su pastori cun s'arruncillu ndi at segau unu trunchedhu ◊ pigu s’arruncillu e iscomu sa linna
Scientific Terminology
ans
Etymon
itl.
ronciglio
Translations
French
serpe
English
billhook
Spanish
podadera
Italian
pennato
German
Hippe.
arróncinu , nm Definition orrughedhu, arruncu piticu, bículu de cosa Synonyms e antonyms acantighedhu, incodedhu, incuedhu, mingulitu, pitzuedhu, tanchedhu Sentences ispudat e nci torrat a istichiri s'arróncinu de zigarru a fogu a buca (V.Demuro) Etymon srd.
arronciuài , vrb Definition its, arronciare?, rosigare? Sentences sa timoria de no agatai mellus trabballu po is fillus fiat su brèmini chi arronciuàt aintru a babbu.
arróncu , nm: roncu Synonyms e antonyms arroncadura, arroncamentu, arrónchidu, órriu Sentences su bandhidore devet àere boghe alta, tronosa cantu un’arroncu de àinu Scientific Terminology bga Etymon srd.
arronnigàe , vrb Definition torrare a matzigare sa cosa papada, comente faent unos cantu animales Synonyms e antonyms gramunzare, orromicare, ramunzare.