A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

bodhèta 1 , nf: budheta Definition cosas chi betant a pagare / betare sa ’odheta = papai meda, pigaisindi cosa meda Synonyms e antonyms godheta, pagamentos Sentences su chi faghes cun sa manu no iscontzes cun su pè: tandho frastimas su re candho ti betant sas bodhetas! 2. za bi l'at betada sa bodheta in sos macarrones!…◊ za bi l'at betada sa bodheta, manighendhe!… Etymon ltn. collecta Translations French taxe, impôt, contribution English taxes Spanish impuesto Italian tassa, impòsta German Gebühr, Steuer.

bodhetài , vrb: abbodhetai Definition istare alleghetandho, naendho bodhetas, foedhare a s'afaiu de s'unu e de s'àteru Synonyms e antonyms aciarollai, afrodhiai, allimbizare, atrodhionai, novedhare Etymon srd.

bodhetéri , agt, nm Definition chi o chie istat naendho a s'afaiu, chi dhi praghet a istare cricandho a s'unu e a s'àteru Synonyms e antonyms atriculajolu, cràstulu, fominzu, foxileri, licuteri, lorodhosu, novedharzu Scientific Terminology ntl Etymon srd.

bodhétu , avb: budhetu Synonyms e antonyms codhetzu Idioms csn: èssere, intrare, istare, bènnere a b. = aunidos paris, totu a unu, a méschiu, afaiu, a su chi si cheret nàrrere o fàghere, comente unu cheret; batire a unu a b. = cumbínchere a unu, batírelu a su chi cheret s'àteru; nàrrere, fàghere a b. = nàrriri, fai a brétiu, totu su chi dhi acucat, a unu; súere, manigare a b. = cusséssia, a satzadura Sentences za ti apo allatadu bene, cun duas titas suendhe a bodhetu!…◊ cussos duos no sunt isposados: sunt gai a bodhetu ◊ inoghe semus totu a bodhetu, no si cumprendhet prus nudha ◊ sos chi amus a cresura in mesu intrant a bodhetu a sa tanca nostra ◊ cussu teniat sos dipendhentes chentza pagados e ne assigurados, totu a bodhetu! Etymon ltn. collectus.

bodhéu , nm Definition domos apresu de pare, su tretu de orruga chi portant in mesu; chedha de gente impare po chistionare Synonyms e antonyms bichinau, codheu, codhu 1, corrígliu, madau, padheu 2. ant fatu bodheu po passai tempus ◊ óminis e féminas si pinnicant apari in bodheus de dexi e cuíndixi personas ◊ in biginau si seent in su leminàrgiu e peri in su camminu, in su friscu, e custa moda de si arreunie si narat su bodheu Scientific Terminology bdh Etymon ltn. collegium Translations French quartier English neighbourhood, crossroads Spanish barrio, manzana Italian rióne, crocìcchio German Stadtteil, Viertel, Kreuzung.

bodhiànu , agt Definition chi faet bodheu, chi dhi praghet sa cumpangia, a dhue tènnere tratamentu, a istare impare cun àtere Synonyms e antonyms ammedhósicu, cumpagnívile Etymon srd.

bodhidòre, bodhidòri , agt, nm: bodhiroi Definition chi o chie bodhit (de sa mata o de terra) sa cosa, nau siat de gente e siat de aina Synonyms e antonyms cannuga, godhitore, upu Sentences is bodhirois de olia ◊ in s'olia oe bi tenzo bodhidores e collidoras ◊ po ndi arragolli sa méndua su meri at cuncordau una cambarada de iscudidoris e una de bodhidoris 2. su bodhidore de ficumurisca est de canna Etymon srd. Translations French cueilleur English picker Spanish cosechero Italian coglitóre German Sammel, Sammler.

bodhidúra , nf Definition su bodhire, manera de arregòllere unu frutu de sa mata pigandhodhu a manos; su arregòllere su frutu de is matas Synonyms e antonyms bodhimentu Sentences su barracoco cheret fatu a bodhidura a manu, ca si ruet a terra si pistat Etymon srd.

bodhígnu , nm Definition su bodhire de totu su chi bogant is matas o àtera cosa prantada Synonyms e antonyms bodhidura, bodhimentu / arragota, ancúngia Sentences chi pro santu Micheli su fundhu ndh'at torradu, in su bodhignu est afortunadu ◊ custos sunt divignos e atítidos cantados de Fulana in tempus de bodhignu (A.Calledda)◊ in custu tempus in bidha mia dhui est su bodhignu de sa linciola, de su còcoro e de sa castagna Etymon srd.

bodhimàniga , nm Definition fuste a punta adatu po arregòllere mannugos de laore de terra Etymon srd.

bodhiméntu , nm Definition su bodhire Synonyms e antonyms bodhidura, bodhignu Etymon srd.

bodhíre, bodhíri , vrb: budhire Definition arregòllere su frutu de sa mata, arregòllere cosa (fintzes abba) de terra (ma: bodhire dae terra = bodhire de sa mata abbarrandho prantaos in terra; collire dae terra = arregòllere sa cosa chi est in terra); arricire fintzes gente in domo; imparare a mente Synonyms e antonyms acabidae, acoglire, arragolli, avodhie, bòdhere, fodhire, godhire, tòdhere / umpire, úmprere / imparai / imbestire 1 Idioms csn: bodhiri àcua = umprire abba; bodhiri soli = leare sole; bodhiri oru de una cosa = leare oru, ischire una cosa Sentences bodhire ua, basolu, pumatas, moriscu, morisca, arantzu, issalada, rampos de cosa, frores ◊ in s'olivàriu dhoi at calincunu bodhendi olia 2. is óminis nci essint a iscudi olia e is féminas a ndi dha bodhiri ◊ cussu fait arrutu s'arrogu e bodhiu ◊ bodheindi is cartas de sa mesa! ◊ est andau a bodhiri linna in su monti ◊ candho essiant dea crésia, is nonnos betaiant in terra unu púngiu de sodhos e is pipios curriant a chie ndhe podiat bodhire de prus 3. si at bodhiu a totus che una famíglia ◊ torrat me in Cafàrnau, a su coru de tantis amigus chi dhu bodhint e dh'arricint che unu tesoru 4. mi bastat a dh'intendi una borta, sa cantzoni, po ndi dha bodhiri ◊ chi ndi bodhint oru is carabbineris, dhus arrestant! ◊ su carru si fut isciasciau ca dh'iant lassau in foras a bodhiri soli e àcua 5. su massau fut acostiandhosi a s'erriu po bodhiri abba 6. chi no fait atentzioni ndi dhu bodhit calicuna màchina passendi! Etymon ltn. colligere Translations French cueillir, recueillir, ramasser, accueillir, saisir English to pick up Spanish recoger, recolectar Italian cògliere, raccògliere German pflücken, sammeln.

bodhiròi bodhidòre

bodhíta , nf Definition dinare o cosa chi si arregollet in giru pedindhodhu a sa gente coment'e alemúsina, po agiudu Synonyms e antonyms chilca Sentences po fai sa crésia noa ant agiudau cun bodhitas de dinai e de materiali ◊ Frannàssiu giràt de geca in geca fendi sa bodhita po su guventu.

bodhítu, bodhíu , pps Definition de bodhire, -iri Synonyms e antonyms collidu, pinnicau Sentences ndi at bodhitu is pannus asciugus ◊ teniat po filla de ànima una piciochedha chi nd'iat bodhitu òrfana.

bodhódhu , nm Definition sa natura de sa fémina, nau unu pagu a brulla, in cobertantza Synonyms e antonyms brodhoi, cunnu Etymon srd.

bodhói , nm Definition sa natura de sa fémina, nau unu pagu a brulla Synonyms e antonyms bodhodhu, brodhoi, cunnu Etymon srd.

bodhònca , nf Definition bubburuca, tretu abbruxau de sa pedhe chi si ndhe artzat e prenat de abbadúgia Synonyms e antonyms bobbollonca, bollonca, buciuca, ilfiodha.

bodhòne , nm Definition su fodhe de su pibione de s'àghina Synonyms e antonyms fodhocu, fodhone*.

bòdhoro bòdhero