A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

balànzu badàgnu

balànzu 1 badàngiu 1

Bàlares , nm pl Definition númene chi iscritores de s'antigóriu ant giau a is Sardos de sa Cadhura.

balariàna , nf: ballariana, baleriana, balleriana, ballojana, balloriana, billiriana, birilliana Definition frori de sa bona fortuna, su frore de Santu Gianni, crétiu coment'e un'erba chi batit fortuna Synonyms e antonyms balarinu Sentences totu custu bèni chi at tentu si bit ca tenit sa billiriana in domu! Scientific Terminology rba, Valeriana officinalis Etymon itl. Translations French valériane English valerian Spanish valeriana Italian valeriana German echter Baldrian.

balarínu , nm Synonyms e antonyms balariana.

balàsciu , nm Definition matzucu, fuste, nae de linna po iscúdere Synonyms e antonyms bàcalu, fuste, maciocu Sentences sos màscios si barriaiant de balàscios o matzucos: tandho fint corpos chena dolu (S.Saba).

balaustrài , vrb Definition fàere a balaustros.

balaustrèra , nf Definition ringhiera fata a balaustros; a logos narant custu númene po is frores de campu Synonyms e antonyms antibetus, parapetus Sentences sas balaustreras de s'ispassizu in domo de sos bacalzos fuint semper mudadas cun sos casizolos in mustra (F.Manca) 2. su dannu chi faent cudhos bobboedhos est a issutzare balaustreras de monte (P.La Croce) Scientific Terminology dmo.

balaústru , nm Definition donniunu de is orrugos prantaos (listrone de linna o de àteru materiale trebballau) chi serbint po fàere unu barandau o balaustrera Synonyms e antonyms balannàriu Etymon spn. baláustre Translations French balustre English baluster Spanish balaústre Italian balaustro German Baluster.

bàlca , nf: barca, barcu 1, braca 1 Definition genia de mezu piticu po andhare in pitzu de s'abba, impreau prus che àteru po piscare; s'ossamenta de sa carena de sa persona, de is pigiones / genias de barca: a fundu ciatu (po piscai in su stàniu), de mari biu (pro essire a mare); is bracas de cassa sunt sas b. minores; is bracas de cullega sunt sas prus mannas e las ponent pro piscare a cullega (fiotu de dóighi piscadores, is bogheris, cumpartidos in bàtoro barcas)/ min. barchighedha, barchixedha, barchita / partes de sa b.: fundhu, piada, prua, pupa, costazos, bancos, timone, giae (de su timone), remos, àncura, iscàlamu Synonyms e antonyms ciu / càscia, tuvu Idioms csn: mastru de balcas = chi faghet barcas; tènniri cuadhus in mari e barcas in terra = no tènnere nudha, peruna intrada; èssiri, birisí, agataisì a barca pérdia = itl. nàufrago, in suspu: agatàresi in malas abbas, a munnu pérditu, a tretu malu de bisonzu, de apretu, chentza prus ispera, a cadhos pérdidos; andhare dae barca a caravella (a logos: carella)= andhare de una cosa o argumentu a s'àteru afaiu, chentza órdine; piatu de balca = pratu mannu de portada Sentences tristos sos navigantes chi sunt a barca pérdida in mare! ◊ bi at barcas essindhe a piscare ◊ bi aiat una barca pariat bete bejone ◊ una pariga de piscadoris fiant passendu a barca in s'oru de mari ◊ fatesit armare su barcu e s'imbarchesit 2. candu si est biu a barca pérdia at circau a nosu! Surnames and Proverbs smb: Barca / prb: barca segada marineri in terra Scientific Terminology pscd, crn Translations French bateau, barque English boat Spanish barca Italian barca German Boot.

balcajólu , nm: barcajolu Definition chie tenet o manígiat una barca Synonyms e antonyms balcheri Scientific Terminology prf Translations French batelier English boatman Spanish barquero Italian barcaiòlo German Bootsführer.

balchéri , nm: barcheri Synonyms e antonyms balcajolu Etymon srd.

balchèta , nf Definition genia de pische Scientific Terminology psc.

bàlcica , nf: bàltziga, bàrtziga, bàtziga Definition manera de foedhare naendho una cosa po un'àtera, cosas chi no funt, contighedhos; unu de is giogos a cartas Synonyms e antonyms alavia, cistu, faba 1, irbàrtziga, súspiu Idioms csn: bàrtziga! = lampu!; cumprèndhere sa bàrtziga = cumprèndhere s'antífona, su giogu, sa chistione, a ue si cheret lòmpere (in su chistionu) Sentences candho ant intesu sa bàlcica de Antiocu ant rísidu ◊ at cumpresu sa bàltziga… su sonu chi lu faghet ballare! (A.Dettori)◊ s'incontru de custos duos incomintzesit cun sa sólita ischermàglia de suspos e bàltzigas ◊ bah, compà, no mi conteis bàrtzigas! ◊ tocat a no cullonare su logu cun bàrtzigas! Etymon itl.p bárziga Translations French facétie, plaisanterie, métaphore English witticism Spanish chiste, metáfora Italian facèzia, metàfora German Witz, Metapher.

balcòne , nm: barcone, barconi, bracone Definition apertura a mesania de s'artària in su muru de un'aposentu po pigare ària e lughe; su trastu chi serbit a mantènnere serrada s'apertura, fatu a una, a duas o fintzes prus perras (e fintzes su tretu de muru asuta, de unu costau a s'àteru, in paris, acabbau cun d-una lastra)/ min. balcunitu Synonyms e antonyms bentana, fenesta / cdh., ttrs. balconi Idioms csn: bogare unu bracone = fai un'obertura, me in su muru giai fatu, po dhoi fai sa fentana; fàghere balcone (faedhendhe de sas nues) = aberririsí a manera de lassai biri su celu límpiu; pònnere in su b.: ananti, tanti po sa luxi, o fintzes in sa lastra si est cosa) Sentences pònnere, iscanzare, abbèrrere, tambare, serrare su bracone ◊ abberide zannas e bracones pro che essire custu fragu ◊ cantas notes passadas suta de su balcone de domo tua!…◊ a cambiare aera abberi una perra de bracone ◊ tue fis iscultendhe a dasegus de su balcone! 2. sa luna faghet in chelu balcone ◊ sa die est fatendhe balcone: s'abberint sas aeras e s'ilgiarit su chelu Surnames and Proverbs smb: Balconi / prb: Deus tancat unu bracone e abberit una zanna Scientific Terminology dmo Etymon itl. balcone Translations French fenêtre English window Spanish ventana Italian finèstra German Fenster.

balconítu , nm: barcunitu, braconitu Definition min. de balcone; parte de una genna chi aperit abbandha Synonyms e antonyms ennicedhu, portellitu / cdh. balcunitu Scientific Terminology dmo Translations French petite fenêtre English little window Spanish ventano Italian finestrèlla German Fensterchen.

bàlcu bàilcu

baldachínu , nm: bardachinu Definition genia de pabaglione de lussu, aguantau in artu cun bàtoro fustes, po bogare su Santíssimu in crufessone: a logos inditat aréntzia de famíglia chi istat bene / partes de su b.: celu, prefàgliu, bastonis Synonyms e antonyms doséliu, impàliu, pàliu 1, subacelu 2. a s'ómine, bardachinu o malassortatu chi nascat, li tocat de travagliare Scientific Terminology prdc.

baldàcia , nf Definition fémina frapuda, afusera.

baldàdu , pps, agt: bardadu, vardadu Definition de baldare 2. su cunzadu est bardadu a pàsculu.