ciolíriu, ciolíru chibíru
ciómigu , agt: tzómigu Definition chi tenet pecu, difetu (mescamente a is ogos).
ciòmpere , vrb: còmprere, giòmpere, lòmpere, zòmpere Definition arribbare a unu certu puntu, a su puntu giustu, nau siat po tretu fatu camminandho e siat po frutos, po tempus; betare farrancas, is manos a unu po dh'iscúdere (deasi pigat fintzes unu cmpl. ogetu e ausiliàriu àere), o a una cosa po ndhe dha leare, po si dha papare / pps. ciómpidu, ciómpiu Synonyms e antonyms abberare, arribbai, assuprire, còchere Sentences in allegria finas a ciòmpere chent'annos! ◊ ndhe ciompimus a pasa a pasa, istracos e sudoraos ◊ ti ciompat su profumu paris chin custa voche! ◊ ciughiat una vestàglia chi che li ciompiat a pes 2. daghi su frutu est ciómpidu paltorit 3. cudhu fit a manizadas e a unu tzertu puntu fit timendhe chi l'aret ciómpida ◊ eo creia chi lu ciompiat malamente candho l'at bidu cioghendhe a làmpinas de nie!(S.Saba) Etymon ltn. complere.
cionài , vrb Definition su murrungiare de is procos Sentences una cedha de centu porcedhus andànt cionendi in su sartu (F.Carlini).
ciònca , nf: (sa c. = nr. saciònca)
tonca,
tzonca* Definition
genia de pigione chi essit a denote: in Sardigna che abbitat in passera, passat s'ierru e nidat puru; si narat fintzes de unu a disprétziu
Synonyms e antonyms
antzonca,
tzonchita
Sentences
s'aju sou fit a intèndhere píulos de cionca in note de luna
2.
cun tui seu torrara che una cionca canura!
Scientific Terminology
pzn, otus scops
Translations
French
petit duc
English
horned owl
Spanish
autillo
Italian
assiuòlo
German
Zwergohreule.
ciòncia , nf: tzonca 2 Synonyms e antonyms ciodha, imbreachera, tzuadhina 1 Sentences cussa est ciòncia malésiga! Surnames and Proverbs smb: Cioncia.
cionciàre , vrb Definition
pigare una ciòncia, una cotura, imbriagare
Synonyms e antonyms
aciumai,
atzoncare
Translations
French
pinter
English
to booze
Spanish
emborracharse
Italian
sbevazzare
German
unmäßig trinken.
ciónciu , nm Definition genia de petonadura de is pilos de sa fémina chi abbarrant coment'e imbodhigaos a cricu tundhu in sa sedha de su cúcuru (unu pagu a cara a desegus) Synonyms e antonyms cacariolu, cocoiledhu, cucajone, cucale, cuchedha, cucurinu, picioce.
cióncu , agt Definition imbriagu, cun sa conca leada de calecuna cosa (si narat de animale puru) Synonyms e antonyms atambainadu, irbadhinadu Sentences candho sa mente est cionca, tota sa vida ndh'est disisperada!
cionèdha , nf: agionedha*, gionedha Definition conchedha, genia de istregighedhu de ortigu po umprire abba; ortigu coment'e a canale po pònnere cosa a papare Synonyms e antonyms conchedha 1, gupu, trobia Sentences in sa funtana frimmat e bufat s'abba dae sa cionedha.
ciònfra , nf Definition
cosa chi si narat po erríere, pigare a befa, brullare fintzes de cosas sérias o nàrrere a errisu cosas chi podent fintzes ofèndhere; unu chi est pigau a befa
Synonyms e antonyms
allera,
arréula,
atrecu,
befa,
befinzu,
bisera,
ciacota,
cianfronella,
deleu,
dellezu,
dríngula,
iscàranu,
iséria,
mofa,
siera
Idioms
csn:
fàghere cionfra = abbefiare; miràresi a bessu de c. = coment'e pro befare
Sentences
eo a cionfra manna e a coglionu penso chi ndhe as a mòrrere de desizu! (A.Dettori)◊ intendhindhe cudhas peràulas, ambos si caglieint a sa muda mirèndhesi a bessu de cionfra
2.
fit unu rassu e tontu e in sa carrela fit sa cionfra de sos pisedhos
Etymon
crsn.
cianfornia
Translations
French
raillerie
English
scoffing
Spanish
mofa,
broma
Italian
sbeffeggiaménto,
gabbo
German
Verhöhnung.
cionfradéri , agt Definition chi costumat a cionfrare, a pigare in giru, a fàere brullas Synonyms e antonyms brullagiolu, brullanu, brulleri, buglista, ciascheri Sentences pro cussa manera forrighita e cionfradera, Pepedhu si fateit tristu Etymon srd.
cionfragiólu , agt Definition
chi costumat a cionfrare, a pigare in giru, a fàere brullas, a istare befandho
Synonyms e antonyms
arrisingiosu,
befadore,
befajolu,
beferi,
befianu,
bufoneri,
bufulanu,
ciacoteri
/
ttrs. ciunfrajoru
Sentences
torrent sos cionfragiolos e buglistas chi faghiant de risu ischintolzare! (A.Pinna)
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
mordant,
moqueur
English
bitting
Spanish
mofador
Italian
mordace,
motteggiatóre
German
bissig.
cionfràre , vrb Definition
pigare a befa, erríere po befa
Synonyms e antonyms
ciascare,
ciasconare
Sentences
as a essire unu molente e totu si ndhe ant a cionfrare ◊ tue ricu?! - narzeit cudhu - e leeit a ríere cionfrendhesindhe
Etymon
srd.
Translations
French
bafouer,
railler
English
to mock
Spanish
mofar
Italian
sbeffeggiare
German
verhöhnen.
ciòni , nm Definition
genia de pigione chi nidat in is sueredos
Synonyms e antonyms
alialza,
alibinta,
arbiaxu,
mariannedha,
papadrigu,
passarellu,
passariàngia
Surnames and Proverbs
smb:
Cioni
Scientific Terminology
pzn, fringilla coelebs tyrrhenica
Translations
French
pinson
English
finch
Spanish
pinzón
Italian
fringuèllo
German
Buchfink.
ciòpa ciòba
ciopài , vrb Synonyms e antonyms cherpai, isciopai Sentences mancai ti apas a ciopai, dèu ti apu a narri ca nou!
ciopàre , vrb: acrobai,
crobai,
crobare 1,
crobari,
cropare Definition
pònnere a loba, impare a duos a duos, unire cun calecuna cosa (es. púncias, incàsciu), fintzes andhare de acordu; bènnere apare cun is manos po s'iscúdere
Synonyms e antonyms
acopiare,
agiobare,
allobae,
aparigai,
cofare
/
certai,
crazugai,
tipilire
| ctr.
iscrobai
Sentences
aiat imparatu deretu a cropare su zuvu a su zuvale ◊ custos ribos si cropant apare
2.
is piciochedhus chi tra issus crobant acabbant sempri mali
Etymon
ltn.
cop(u)lare
Translations
French
apparier
English
to pair
Spanish
acoplar,
aparear
Italian
appaiare
German
paaren.
ciopiciópi , avb: topitopi*,
tzopitzopi Definition
manera de camminare de chie est tzopu
Synonyms e antonyms
atzopiatzópia,
topigatópiga
/
ttrs. tzambigatzàmbiga
Translations
French
boiteux
English
limping
Spanish
cojo
Italian
zoppicante
German
lahmend.