ciúgu , nm: ciutu, itzugu, sugu, trucu*, tzúciu Definition parte de sa carena, su tretu de su gúturu, tra is codhos e sa conca, cunsiderau totu pínnigu; apalas: mola de su tzugu, ananti: gúturu Synonyms e antonyms butuju, tzúgulu Sentences zuchiat su ciutu longu e sos òcios mannos Scientific Terminology crn.
ciuíru chibíru
ciulài, ciulàre, ciulàri , vrb: (ci-u-la-i
ci-u-la-re)
tziulare Definition
istare a tzíulu, a píliu, comente faent is pigiones, is pudhighinos chi faent sa boghighedha
Synonyms e antonyms
ciarrulare,
cirolitare,
ciurulare,
ischeliare,
piliare,
piulai,
spibisai
Sentences
mischinos, ciulendhe in tantu dolu finas a s'últimu estremu sunt istados isetendhe sa mama benner a bolu (F.Manca)◊ mi ndhe torrat a ischidare su ciulare de unu bidhisone ◊ sas gardolinas babbu e mama ciulavant pro sos pugionedhos pariant pranghendhe
Etymon
srd.
Translations
French
pépier,
piauler
English
to peep
Spanish
piar
Italian
pigolare
German
piepen.
ciuliràju , nm Definition maistu chi faet chiliros Scientific Terminology prf Etymon srd.
ciulíru chibíru
ciulíu, cíulu , nm: (ci-u-li-u)
tzíulu Definition
sa boghighedha de is pigiones, candho cantant puru
Synonyms e antonyms
barbúgliu,
ciuciu,
ilcíulu,
pibia,
pispisu
/
píliu
Sentences
peso e andho… e m'isto gramuzendhe su primmu ciuliu de sos puzones (I.Porcheddu)◊ est un'incantu de paghe e allegria su cíulu de sos puzones ◊ trumuzones de pintadas puzones bolendhe totu a cíulos
Scientific Terminology
bga
Etymon
srd.
Translations
French
pépiement,
gazouillement
English
peeping
Spanish
pío
Italian
pigolìo,
cinguettìo
German
Gepiepe.
ciumbòne , nm: tzumbone Definition sa carre a giúmburu comente si ndhe artzat ufrada candho at pigau cropu, mescamente in conca Synonyms e antonyms abbugnadura, abburrutonada, buglione, bumburusone, burrugnone, tzulumbone Etymon srd.
ciumburúdu , agt: giumburudu, tumburutu, tzumburudu* Definition chi est totu a giúmburos, pistaduras, gobbosu Synonyms e antonyms tzumburau.
ciuméntu ciméntu
ciumòne , nm: pimone* Definition arremu de sa carena, in is animales chi respirant: funt duos, unu a cada bandha in sa càscia de petorras, e portant una canna chi de s'ogroena calat, s'ispartzit in duos cambos e s'isterret che is naes e cambighedhos de una mata (is bruncos) fintzes chi dónnia cambighedhu sèmpere prus fine acabbat in d-unu buidu pitichedhedhu o calancolu, ue s'ària lassat s'ossígenu a su sàmbene e de custu ndhe leat s'anidride carbónica Synonyms e antonyms gimone Sentences su ciumone est a corpos paret sonandhe unu tumbarru ◊ su fumàdicu chi at respirau li at cenu sos ciumones Scientific Terminology crn.
ciumpàre , vrb: giampare*, zampare Definition passare (mescamente a brínchidu) de una parte a s'àtera de calecuna cosa, atraessare Synonyms e antonyms passae, sartai Sentences amus ciumpadu su riu in su ponte 2. tiu Cubedhu detzideit de che ciumpare a palcu s’Elicona (Z.Molinu).
ciúmu , nm Definition genia de metallu múrinu, modhe, grae meda, elementu chímicu de símbulu Pb, númeru atómicu 82, pesu atómicu 207,21: si agatat mescamente in sa galena (meda in Sardigna) Synonyms e antonyms peumu* Scientific Terminology mtl.
ciunchiàre , vrb: ciunciare,
tunchiare*,
tzunchiai Definition
istare a tzúnchios, unu pagu coment'e pranghendho, ma si narat fintzes de canes e àteros animales
Synonyms e antonyms
assungurtai,
assupedhare,
tzuinai
Sentences
su pitzinnu est ciúncia ciúncia, cun sas làgrimas a sucutu ◊ sas corròncias pasteras peri sas camineras ciúnciant che in mortorzu
Translations
French
pleurnicher
English
to whine
Spanish
gemir,
lloriquear
Italian
piàngere flebilménte
German
wimmern.
ciúnchiu , nm: ciúnciu,
túnchiu* Definition
genia de boghighedha pibiosa, a lamentu, mescamente pranghendho; fintzes una genia de sonu chi faet cosa sidhia chi apenas si podet mòvere
Synonyms e antonyms
lambrighitu,
lamentu,
piulanchina,
póleu,
tziunzu
Sentences
apo paradu s'orija chirchendhe de assebèschere cussu ciúnciu (S.Tedde)◊ e cantos patidores bramant sa sepultura pro tzessare sos ciúncios de lamentu! ◊ a su cane no li at essidu mancu ciúnciu
2.
s'intennet su ciúnchiu de s'istàulu comente passant ca si moent is tàulas
Translations
French
pleurnicherie
English
whimpering
Spanish
lloriqueo
Italian
piagnucolìo
German
Gewimmer.
ciunciàre ciunchiàre
ciúnciu ciúnchiu
ciúncu , agt Definition nau de animale, chi est chentza origas, fintzes chi portat is origas immuciurradas.
ciúnghere , vrb: giúnghere* Synonyms e antonyms agiobare, azuvalare | ctr. igiúgnere.
ciúntu , pps, nm Definition de ciúnghere; loba de boes po trebballare Synonyms e antonyms giuntu / giú.
ciupàre , vrb Definition su issuciare chi faet s'abe in is frores Etymon spn. chupar.