fortunéllu , nm Definition paperedhu chi unu papagallu iscèberat in mesu a medas e cun cosa iscrita chi iat a nàrrere, deasi narant, su chi unu at a tènnere o èssere in su benidore Synonyms e antonyms foltuna.
fortunínu , avb Definition a f. = po cumbinatzione, chi est capitau deasi, chentza dhu bòllere o cricare Sentences unu satzerdote, a fortuninu, fit falendhe in su matessi caminu de cudhu malevadadu Etymon srd.
fortunósu , agt Definition chi tenet o giaet fortuna Etymon srd.
fortútzu fortítzu
fòrtza fòltza
fortzàdu , pps, agt, nm: foltzadu, fortzau Definition de fortzare; chi dh'ant tocau cun fortza, faendho fortza, isfortzandhodhu; fintzes presoneri / bènnere fortzadu a… = est fortzosu…, tocat de… Synonyms e antonyms obbrigadu 2. fortzadu mi benit a mi la fàghere deo etotu sa faina: so solu! ◊ mi benit su fortzadu de miminare, no mi benzat maladia ◊ su partire m'est fortzadu e fagher de te auséntzia (B.Licheri).
fortzadúra , nf Definition su fortzare; manera de mòvere o de fàere cun fortza, fortzandho (fintzes coment'e volontade) 2. no moas custa cosa a fortzadura ca si podet segare! Etymon srd.
fortzài, fortzàre , vrb Definition fàere fortza, bogare is fortzas a fàere calecuna cosa, aguantare, baliare calecuna cosa; fàere o pretènnere de fàere isfortzu, prus de su chi unu o una cosa podet aguantare, cricare de cumbínchere s'àteru a fàere calecuna cosa chi no iat a bòllere o chi no podet Synonyms e antonyms borciare, irfortzare | ctr. tzèdere Sentences fortzamus paris si bi la podiaimus fàghere! ◊ cussu puntellu est fortzendhe: no ndhe lu tires ca ndhe ruet totu! 2. cussu cantu de linna si lu fortzas meda si segat ◊ si cudhu no ndhe tenet gana no lu fortzes! ◊ mi ant fortzadu a manigare ma mi at fatu male ◊ no faghiat a ch'essire de su corrale e si fuint postos a fortzare giannas Translations French forcer English to force Spanish forzar Italian forzare, sforzare German anstrengen, zwingen.
fortzàu fortzàdu
fortzellàna , nf Definition genia de erba chi in istade po su prus creschet istérria totu terra terra, isprata, in logu friscu: est bona fintzes po meighina Synonyms e antonyms bartzellana, porcedhana*, porchedhada, porchedhàdila Scientific Terminology rba, rbc, Portulaca oleracea Translations French pourpier English purslane Spanish verdolaga Italian porcellana German Portulak, Burzelkraut.
fortzicàda , nf Definition su fortzicare Synonyms e antonyms fortzicadura, profizada, trofigiada Etymon srd.
fortzicadúra , nf Definition su fortzicare, su atrotogiare, su fàere una cosa a fórtzicu Synonyms e antonyms fortzicada Etymon srd.
fortzicàre , vrb Definition furriare, girare de longu una cosa, pruschetotu orrobba, fune o cosas deasi, de no èssere prus a línias deretas, deasi comente si faet filandho lana o àteru Synonyms e antonyms acordiolai, atrogai, atrotixai, folfigiare, forrighitare, foscigare, furrighedhare, incordigliolai, profizare, trofigare / atrotiai | ctr. isprofizare Sentences si fórtzicat sos mustatzos ◊ sas tramas fortzicadas sunt torradas a postu e aparisadas ◊ a unu a unu sos capos de su filiverru chin sa tanatza los fortzicabat 2. fatuvatu, chene ispera, nos fortzicamus s'ànima e su coro Etymon ltn. forficare + fortza.
fortzicàu , pps, agt Definition de fortzicare; chi est totu atrotogiau, profizadu Synonyms e antonyms atrotoxau, bistónchinu, doltu | ctr. daretu, istirau 2. cussu ghiníperu est totu fortzicau dae su bentu Translations French tordu English twisted Spanish torcido, retorcido Italian contòrto German verwickelt, verdreht.
fórtzicu , nm Definition su fortzicare, su fàere una cosa coment'e furriandhodha, atrotogiandhodha; giru de foedhos, contos, imbodhigos Synonyms e antonyms atrotiadura, atrotiamentu, fortzicadura, fúrriu Sentences fit chin sa pinna a fórtzicu in manos ◊ sas panedhas de pistidhu las tancant a fórtzicu de pódhiche ◊ in su letu est a fórtzicu ca no podet dormire 2. totu sos fórtzicos de su retore fint fachenne intrachidhare a Pretu ◊ canno est ora de mantènnere sa paràula bocant unu muntone de fórtzicos e de iscusas Etymon srd.
fortzídha forchídha
fortzídhu , nm Synonyms e antonyms fortzicadura, fórtzicu, fúrriu Sentences sa ruca si moet a fortzidhu (G.Chironi).
fórtzighe fóltighe
fórtzis fórcis
fortzósu , agt Definition chi si faet po fortza, a fortza, po bisóngiu / èssiri fortzosu de… = tocat de…, fortzadu benit a… Synonyms e antonyms fortzadu / cdh. fultzosu Sentences mi est fortzosu afaltzare su giuramentu.