A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

garriatòre , nm: carrigadore* Definition sonnu malu meda Synonyms e antonyms ammuntadore, mascatzu, mutadori, mutarolla, pesàdighe, pesadíglia, surtora.

garriàu , pps, agt: carriau Definition de garriare 2. su mere de su carru lis at prointu de che picare peri a issos, bastu chi no siant a còndoma, peri ca su carru est garriau.

gàrriga , nf, nm: càrria*, gàrrigu Definition sa cosa, su pesu chi si leat o chi si ponet a unu, a un'animale, a unu mezu po che dhu carrare; cumandhu o incàrrigu chi unu si leat o chi dhi giaent a fàere; neghe po calecunu dannu; sa cosa chi si ponet a un'arma po isparare Synonyms e antonyms bàrriu / incàrriga / cundenna, curpa Sentences e cantu piús andhas piús punghet e candho a mala pena che la tiras pro paga piús gàrriga ti agiunghet (B.Sini) 2. gàrrigos de cusséntzia deo no ndhe cherzo ◊ si apo ofesu a Deus, issos ndhe apant in gàrrigu su pesu! ◊ s'ànima sua lu tenzat a gàrrigu, totu su male chi at fatu! Surnames and Proverbs prb: in caminu si acontzant sos gàrrigos.

garrigài, garrigàre garriàre

garrighèra , nf: carrighera* Definition genia de chintórgiu largu inue si leant is cartúcias istichias a unas a unas Synonyms e antonyms cartutzera.

garrighínzu , nm Synonyms e antonyms barriadura, carrigamentu | ctr. ilbarriada Etymon srd.

garrígiu , nm: gherrígiu, gherrizu Definition su istare gherra gherra, a giogu o fintzes peleandho cun calecuna cosa mala a fàere, mala a bínchere; fintzes briga, dispetu, iscórriu Synonyms e antonyms atzufatóriu, gherronzu, irghérriu, irgherremiada Sentences lah, sa pudha istorina: no cheret apaghiare, est sempre a gherrizu! ◊ su cristianu, apustis chi si pigat tanti garrígiu e cumintzat a biri unu paghedhu de luxi, dhi pigat su mabagràbiu! ◊ lah su poitei de custus gherrígius: sa pagu unirari de is Sardus! Etymon srd.

gàrrigu, gàrriu , nm, agt: càrrigu Definition cosa chi si pigat o chi si ponet in pitzu de unu o de calecuna cosa po dha portare: si narat fintzes in su sensu de responsabbilidade, incàrrigu, cosa o impreu de fàere; chi giughet càrrigu, chi est carrigau; nau de sa terra, chi portat abba meda, in pitzu, e no faet a dha trebballare: nau de àteru, chi giughet sustàntzia meda, chi est a meda su chi dhu distinghet Synonyms e antonyms bàrriu, càrria, incàrriga / barriadu, carrigadu, forniu | ctr. (agt) líchidu 1, lenu Idioms csn: cafè gàrrigu = forte, fatu cun cafè meda e cun paga abba; colore gàrrigu = cotu meda; èssere gàrrigu a nabiu = barriadu che una nave, a meda; gàrrigu de cusséntzia, lassare unu gàrrigu de cusséntzia = zenia de dovere, cosa de fàghere ca unu si lu sentit (o si lu depet sentire) in sa cusséntzia, dovere pretzisu chi unu lassat o incumandhat a un'àteru; distimonzu de gàrrigu = distimonzu chi atrogat carchi curpa de s'imputadu; acusa a gàrrigu = su dannu o male chi s'incurpat a ccn.; fàghere cosa a garrighinu = a óbbrigu, pro dovere; gàrrigu coanu, testanu = postu prus apalas, o prus in punta, ananti in mezu chi portat orrodas in mesu Sentences cun su fusile gàrrigu a palletones tucheit a sa cussorza ◊ facat comente creet: a totu gàrrigu suo est! ◊ los apretant a carrare gàrrigos de onzi issera ◊ non fit abbistu ma li aiant dadu cussu gàrrigu ◊ sos baroniesos beniant chin sos carros gàrrigos de síndria e melone 2. a sa cuscéntzia mia no cherzo pònnere gàrrigu 3. at próidu a meda, sa terra est gàrriga e no faghet a tzapare ◊ bi sunt cudhos chi su gafè lis piaghet gàrrigu, bi ndh'at chi lu cherent lenu Etymon srd.

garrizàre , vrb Synonyms e antonyms anniciare, anninnijare, annirghiai, giarraspidare, innicrare, innigridare, zarridare Etymon srd.

garrofàli , agt: carrafale* Definition calidade de cheréssia barracochina, matuca meda.

garronàda , nf: carronada Definition tretu inue unu caminu, una carrela o àteru fúrriat a un'àtera bandha Synonyms e antonyms furriada Sentences est unu camminu chi fait garronadas Etymon srd.

garronài, garronàre , vrb Definition istare de una contonada a s'àtera, in giru, andhare de innòi e de inní Synonyms e antonyms arrochetai, arrociare, arrogliai, arruxulare, bagamundai, bandhulare, bantzillare, zirandhare Etymon srd. Translations French flâner English to loiter Spanish callejear Italian bighellonare German herumbummeln.

garròne , nm: carrone*, garroni Definition sa parte de apalas de su pei, de prus a mancu su chi si podet bíere de su cracàngiu abbaidandho de artu (ma fintzes totu sa camba de sa néschia a su cracàngiu)/ pigai garroni = leare curcuriga (de unu o una chi ant dimandhadu a cojare); garroni de procu = pè de porcu, su chi si faghet a beladina Synonyms e antonyms calcanzu, carrugas Surnames and Proverbs smb: Garroni Scientific Terminology crn.

garronéri , agt, nm Definition chi o chie istat peri is garronadas, in giru, faendho nudha: nau de fémina, chi no tenet tanti fama bona Synonyms e antonyms andariegu, bacamundhu, bandhuleri, corruntoneri, currijolu, currillanu, inghiriaidhas, istrusciante, orrunderi, peldulàriu, rundhajolu, rundhellu, zirellu Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French vagabond English vagabond Spanish vagabundo Italian vagabóndo German herumziehend, Herumtreiber, Vagabund, Landstreicher, Stromer.

garròni garròne

garronósu , agt Definition chi est totu garronadas, a egas e a ogas, a biraorba, comente si podet nàrrere de camminos e istradas de montes, de logos trotos Synonyms e antonyms bistónchinu, inghiriosu, rémbinu | ctr. daretu Etymon srd. Translations French tortueux English winding Spanish tortuoso Italian tortuóso German gewunden.

garrópu , nm, agt: carropu*, goropu, gorropu, irgorropu, sgarropu Definition buidu mannu, mescamente inue dhue at orrocas, inue che intrat o ndh’essit s'abba, aperta manna o fintzes una genia de canale fungudu meda cun orrocas artas, fossu mannu prenu de abba in is errios; mulinete de bentu o de abba, abba apaulada e fossu fungudu; nau de gente, chi giughet is palas ingobbedhadas Synonyms e antonyms barrocu, isciusciu, ispéntimu, scabiossu, spérruma, trabentu, tuvone / bàtiga, fògia 1, gurgu 1, pógiu, trógliu / abbajonadu, aggobbedhau, giumburudu, rumbosu, tzumbosu Idioms csn: bènnere gorropu = essiri su tzúmburu, sa gobba (a unu); bufai a garropu = totu a unu corpu?, a bruncu?; paligorropu, paligorropa = palidortu, palidorta, dortu, dorta a palas Sentences su gorropu est totu istampos, galarias, ischinas intorticaas, locu iscussertu e male traganau ◊ istichiu interi montes, gorropu misteriosu, privau de orizontes, locu secretu e malu a l'acatare ◊ in custu logu su frúmmini est fundudu, nci at unu garropedhu ◊ camminàt a tzopu poita ndi fut arrutu de asuba de unu garropu 2. su tempus, is dis nci dhas ghetat a sa sighia a su garropu de sa memória 3. a betzu tue benis gorropu Translations French ravin, gouffre, crevasse English gorge, cleft whirlpool Spanish quebradura Italian fórra, górgo, crepàccio German Klamm, Strudel, Wirbel, Riß.

garuléu galiléu

gàrza , nf: carza* Definition genia de orrobba téssia, bianca, a trama lasca, prus che àteru po imbodhigare calecunu arremu iscònciu Synonyms e antonyms gassa Scientific Terminology ts.

garzàle , nm Definition chie est de pagu contu Sentences issu puru, fachèndhesi cosa, garzale, semper lu zuco in pedes nàndhemi chi depimus fàchere sa rivolussione ◊ cudhos nanchi fint totus mandrones, garzales, imbolicosos! ◊ nois semus sennores, bois pupúghine e garzales! ◊ za mi l'as pitzicada, garzale!