ghíndhalu , nm: chíndhalu*, ghíndulu, ghíngalu, gríndhalu, grínnalu Definition ixorbedrama, genia de aina chi girat e ue s'imbestit sa madassa po dha fàere a lómboru; manera de fàere coment'e a losinga Synonyms e antonyms acrolaju, bíndhalu, dríngalu, ríndhalu, tocubaju Sentences iscoa iscoa, nanne galu de su pretamane, sa gatu si nch'est annata ninnulànnesi che grínnalu 2. intras cun milli ghíndhalos mudada a mi abbratzare cun ardore santu Surnames and Proverbs prb: cretendhe chi fit ghíndhalu de oro e fit truncu de càula limosu! Scientific Terminology ts, ans.
ghindhàre , vrb: chindhare* Definition
mòvere sa cosa a morigadura, su si mòvere coment'e unu ixorbedrama po castiare o coment’e castiandho a un'àtera parte; ammachiare
Synonyms e antonyms
bortare,
chindhalare,
furriai,
girai
Sentences
ponet su cugumedhu, lu fiagat, lu mustrat, lu ghindhat a donz'ala ◊ no si giraiat si no fit su bentu a lu fàghere ghindhare ◊ Toedhu si est ghindhadu a Bobbore a dimandhare ◊ isse est ghindhadu a insegus, ma sa vida sighit a innantis ◊ si ghindhat a isperiare e bidet duas pubas
2.
su chi at tentu l'at ghindhadu sa vida che dai sa die a su note ◊ cussa de cantu est bella faghet ghindhare su chervedhu a la mirare
Translations
French
tourner
English
to turn
Spanish
volverse,
volverse loco
Italian
voltare
German
wenden,
umwenden.
ghindhulànu , agt Definition chi si chíndhulat, chi si movet a molinadura Etymon srd.
ghindhulàre , vrb: chindhalare*, ghinnulare Definition pònnere sa madassa in su chíndhalu; girare che unu ixorbedrama / ghinnulàresi cun ccn. = aprofitaresindhe, gallizare Synonyms e antonyms bortare, chindhare, furriai, girai 2. bae ca cun megus no ti ghínnulas!
ghindò , nm Synonyms e antonyms condò*, lastichete.
ghíndulu ghíndhalu
ghinéperu gheníperu
ghinèsa , nf Definition pigione bellu meda, in colore de prata Scientific Terminology pzn.
ghínga ghínda
ghíngalu ghíndhalu
ghínghia 1 , nf Definition cropu chi si giaet cun su pódhighe (s'annoigadórgiu), su de mesu Synonyms e antonyms bidhighitada, ghinghiara, pisilinghitu, pistincu Sentences su maistu po iscuri serràt su buciconi, ndi bogàt su diru de mesu fatu a dua pilla e .iscudera: cussu si naràt “sa ghínghia"
ghinghía, ghínghia , nf: ghínghiba,
ghínghida,
ghinghíva,
ghínghiva,
ghinzia,
gignia Definition
sa carre chi ammontat s’arraighina de is dentes, totu a inghíriu; parte de sa mola, de su laristru / tostare a ghínghivas = (nau de pipiedhu) intostai is séntzias, acanta a fai is primas dentis
Synonyms e antonyms
benzia,
sénsia,
zenzia
/
cdh. ugnia
Sentences
candho ridet ammustrat ghínghias sena dentes
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
gingiva
Translations
French
gencive
English
gum
Spanish
encía
Italian
gengiva
German
Zahnfleisch.
ghinghiài , vrb Definition giare ghinghiaras, pigare a cropos, a ghínghias / g. sa síndria = tocare, tochedhare sa síndria po bíere si a su sonu chi faet est cota.
ghinghiàra , nf Synonyms e antonyms ghínghia Etymon srd.
ghínghiba, ghínghida, ghinghíva, ghínghiva ghinghía
ghingòrra , nf Definition cropu, atumbada Synonyms e antonyms atàbbida, atumbada, atzapulada Idioms csn: castiai a sa g. = castiai a culu de ogu, de mala manera, a oju revessu, coment'e faghindhe a cumprèndhere de èssere contràriu a carchi cosa; èssiri a gh. = a murrunzu, in malas 2. mi at castiau a sa ghingorra… no seu mancu unu bremi!
ghinína , nf Definition
fundhurúgiu o coa de argiola de sighire a pistare e seberare, granu de trigu aortitzu, minudedhu; is granos de trigu orruinau ammesturau cun pedrighedha chi ndhe sèberant candho su trigu dhu faent in chiliru
Synonyms e antonyms
alzenina,
coale,
genina*,
enina
Surnames and Proverbs
prb:
a ongi fémina no li mancat ghinina
Translations
French
ventage
English
riddling
Spanish
despajadura
Italian
vagliatura
German
Sieben.
ghininàre , vrb Definition fàere in chiliru, coment'e seberandho sa ghinina de su laore Synonyms e antonyms cerri, chilibrare Etymon srd.
ghiníperu, ghiníperu, ghiníporo gheníperu