A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

granàcia garnàcia

granàda garrannàda

granadèlla , nf: cadranella* Synonyms e antonyms ampudhita.

granadéri , nm: granatieri Definition sordau (chi manígiat su cannone) po isparare granatas.

granadíglia, granadígliu , nf, nm Definition tirighedha de prata o de oro atrotigada chi ponent po fàere ricamos Etymon spn. canutillo + granadina.

granadílla , nf Definition àxina de margiani o ua canina, una genia de mata bona po intínghere a orrúbiu meru s’orrobba (ponent su frutu, su granighedhu) Synonyms e antonyms grana, laca 1 Sentences sa lana s'intingit cun córgiu de àlinu, de nuxi e cun granadilla Scientific Terminology mt, Phytolacca americana.

granàle , nm Definition sa domu de su trigu, logu inue si chistit su trigu, su laore, ma fintzes genia de istrégiu inue si ponet su trigu Synonyms e antonyms sobàriu / órriu 1 Sentences a su tempus de su domíniu romanu sa Sardigna fit su granale de Roma, a dolu mannu ◊ sos granales como sunt totu chelos de ranzolu, ma chentza mancu ranu de trigu Scientific Terminology dmo Etymon srd. Translations French grenier, gros panier à provisions English barn, tall belly vase Spanish granero, recipiente para trigo Italian granàio, bùgnola German Getreidespeicher, Strohkorb.

granàta garrannàda

granàticu , agt Definition chi pertocat su trigu, nau de una genia de banca de unu tempus (monte g.), unu magasinu ue arregolliant su trigu de giare a préstidu a is massajos chentza dhis fàere pagare is interessos.

granatiéri granadéri

granàtu , agt Definition chi est in colore de grana, orrúbiu cotu Sentences sos ojos imbrutare si solent de niedhu e biaitu e de granatu sa laras ◊ sa fémina gighiat una falda a campu niedhu e a fiores granatos ◊ est granatu su cipone de is féminas prus mannas Scientific Terminology clr.

granàtza garnàcia

granàu , agt Definition fatu a granos Synonyms e antonyms ranzosu Etymon srd.

gràncu , nm Definition inteteradura de unu músculu, chi faet a dolore forte Synonyms e antonyms acrampada, càncara, ranchine Etymon itl. granco, granchio.

granculài, granculàre , vrb Definition fàere a unu túturu, a tzirbisas, a un'unchinu coment'e chi giutzat su càncaru Synonyms e antonyms acarrongiai, afrangillonai, aggraminzonare, aggruncipire, apigiare, arruntzai, atripitzare, frongire Etymon srd.

grandhàre , vrb Definition arregòllere, cricare o fàere landhe, andhare a landhe Synonyms e antonyms landhare Etymon srd.

gràndhe , agt: grandi, grandu, grànduru, granne, grannu Definition inditat mannària, ma prus che àteru nau de una calidade in su sensu de meda, importante, bona e totu deosi (difatis podet acumpangiare su númene impare a mannu), po su prus no cuncordat che àteros agetivos e si ponet sèmpere innanti de su nm.: a bortas s'impreat coment'e avb. e chentza fàere acórdiu / grandhe chito = a chitzi meda Synonyms e antonyms ispantosu, stravanau Sentences custu est unu grandhe onore ◊ depeus fai una grandu festa ◊ fut grandu prexau ◊ custu giogu teniat unu granne significu pro s'amore naschinne ◊ s'incràs si ndh'est pesadu grandhe chito ◊ isse est unu grandhe professore ◊ ant fatu unu grandu pràngiu ◊ fiat unu mengianu de grandu cilixia ◊ custa mama fit grandhe pòvera ◊ est fendi grandus afàrius ◊ est una grandu sennora ◊ fit un'àrvure grandhe manna ◊ intro de cudhane ant bidu cultu grandhe pàtiu mannu ◊ fiat un'ómini de talentu e unu grandi cassadori (J.Murgia) 2. a mei is contixedhus mi grandu praxint (T.Dei)◊ Cubeddu e Còntene fint grandhe amigos Surnames and Proverbs smb: Grandu Etymon itl. Translations French grand, magnifique, majesteux, solennel, éminent English great, magnificent, excellent Spanish grande Italian grande, magnìfico, maestóso, solènne, eminènte German groß, großartig, erhaben, prächtig, prominent.

gràndhe 1 , nf Definition su frutu chi faent crecos, íllighes e suèrgios Synonyms e antonyms landha Sentences pro imboniare su mannale si li davat grandhe, orzu e restos de màndhicu Surnames and Proverbs smb: Grande Etymon ltn. glande(m).

grandhèsa , nf: grannesa Definition su èssere de importu mannu, de pònnere in càrculu meda, de pòdere àere bàntidu, nau de cosas o de maneras de fàere / àere o tènnere una cosa a grandhesa = abantaisindi, teneindi coment'e un'onori Synonyms e antonyms grandhiosidade, impoltànscia, imponéncia / balentia, mannosidade Sentences ite grandhesa pro me su mi vider cumbidada a sa mesa sacrada de su chelu!… 2. lu tenet a grandhesa, lu tenet! ◊ guvardos, no faghent prus bardanas, ammelladu ant sas matanas de grannesa (M.Monterra) Etymon spn. grandeza Translations French grandiose, prestige English prestige, magnificence Spanish grandiosidad Italian grandiosità, prestìgio German Großartigkeit, Prächtigkeit, Prestige, Ansehen, Geltung.

grandhilàre , vrb: grandilai, grandhinare, grandhinari, grannilare, randhinare* Definition pròere, fàere o betare gràndhine / grannilau (nau de animale) = chi est a marchighedhos minudos de colore diferente Synonyms e antonyms arrandinai, granzolare, landirai, landiredhai Sentences sa note cumènciat a niari e grandhinari bocendho totu su bestiàmini 2. sa pudha grannilada at criau Scientific Terminology tpm.