ispagnòla , nf: ispannola Definition maladia apicigosa a bisura de influentza chi su 1918 at mortu gente meda Sentences mesu litru de late dividias cun zente moribbundha de s'ispagnola ◊ benzeit s'ispagnola, una pidémia chi si giteit maigantas pessones Scientific Terminology mld.
ispagnólu , agt, nm Definition
chi pertocat s'Ispagna, chi o chie est de s'Ispagna
Translations
French
espagnol
English
spanish,
spaniard
Spanish
español
Italian
spagnòlo
German
spanisch,
Spanier.
ispàgu , nm: ispau,
spagu Definition
soga impixada po cosire iscarpas, botas: genia de codriola o filu grussu, forte, chi is sabbateris trebballant cun pighe ponendho a unu càbudu una tzudha de procu chi, sigomente est tètera, faet intrare méngius s'ispau in s'istampu fatu a surba; ispagu est a logos fintzes ispaitu, troneu
Idioms
csn:
un'i. de bentu, de boche = frinighedha, boghighedha, píulu; lísiu che i. = lísiu lísiu, chi essit o andhat chentza dificurtade peruna, sentza de arrèsciri nudha; che falat che i. = nau de cosa de papai o de bufai, chi praxit
Sentences
dae mastru de ispaos est torradu a maniale, pro fàghere acontzitos, tàpulos e mesos solos a sa mantessi cartzamenta chi l'at postu a pè in terra
2.
cudhu binichedhu licantzu nche falabat che ispau incherau!
3.
si ammescurat totu a su sàmbini, si nci betat aintru de sa bentre, si dh'imbucat in is urus unu puncionedhu de linna e si acàpiat a ispagu
4.
sa note fit sélia: no pesabat un'ispau de bentu in totu su sartu
5.
sos versos lis issiant lísios che ispau incherau
Etymon
itl.
Translations
French
ficelle,
ligneul
English
cord
Spanish
bramante,
hilo palomar
Italian
spago
German
Schnur.
ispainàda , nf: ispaniada Definition
su ispainare; cosa ispainada / a s'i. = chentza métidu, gai comente essit essit, fintzas ifatu de su logu
Synonyms e antonyms
ifrabinada,
isprabinada,
istérria,
spaniamentu
| ctr.
ammuntonadura
Sentences
at biu totu cuss'ispaniada me in terra, fumiendi ◊ travallu a s'ispainada chene sestu e nen misura
Etymon
srd.
Translations
French
épandage
English
spreading
Spanish
esparcimiento
Italian
spandiménto
German
Ausstreuung.
ispainài, ispainàre ispaghinàre
ispàinu, ispaínu ispàbinu
ispaínzu , nm Definition su ispainare / pònnere o lassare sa cosa a i. = ispartinada, fatu de su logu Synonyms e antonyms ispartinzu, spartzinamentu Etymon srd.
ispaítu , nm: spaghitu Definition genia de filu grussu, forte Synonyms e antonyms balentinu, cannabitu, cannietu, cordigliola, filadissa, restiga 1, toroneu, tzunghedhu / cdh. spaghinita.
ispajàre , vrb: ispragiare, isprajare, isprazare Definition giagarare atesu, fàere fuire, nau mescamente de is pigiones, nàrrere cosa a unu, fàere asseliare e fintzas iscrammentare; ispainare Synonyms e antonyms chelcire, iscadhai, isciuliai, salargiare / arrajai, spainai Sentences su matzone lu bochi o che l'ispràgia prima chi àteru fatat disatinu! 2. sos canes fint apedhandhe, tanno sos pastores s'iscàmpiant e bidenne s'ebba isprajant sos canes ◊ a sos chi fint acratzanne los at isprajatos a fuste, arrabbiatu che dimóniu ◊ nche at isprajatu un frusa de puzones 3. su chizu intripidu de arva incanida ispajaiat bonumore ◊ su chizu tou ispajat allegria Etymon srd.
ispajoladúra , nf: ispogioladura, ispojoladura Definition su ispogiolare Synonyms e antonyms ispojolamentu, ispoloju Etymon srd.
ispajolàre , vrb: ispogiolare,
ispojolare,
ispujolare Definition
púnghere su pogiolu, o pojolu, asuta de s'origa
Synonyms e antonyms
iggannai,
irgangare,
ispaulare,
ispobiai,
ispojai,
sgraguenai,
spuinai
Sentences
apustis chi l'at dau su corfu a conca, a su porcu, pro che l'acabbare l'at ispojolau su trucu ◊ l'at ispojolau chin s'istillu ◊ ita est, procu, ca dhu bolint ispujai?
Etymon
srd.
Translations
French
égorger
English
to slaughter
Spanish
degollar
Italian
sgozzare
German
die Kehle durchschneiden.
ispajòne , nf: ispasone, ispejone Definition totu su chi si giaet a sa gente a glória de unu mortu (pane, binu, trigu o àteru) Synonyms e antonyms imbórbida, ispéndhiu / ttrs. ipajone Scientific Terminology sntz Etymon ltn. *dispensione(m).
ispàju , nm: ispraju,
spaju Definition
prexu mannu, alligria meda, divertimentu
Synonyms e antonyms
allegria,
bríllida,
cuntentesa,
gosamentu,
gosa,
lobru,
reconsizu
/
ispantu,
meravígia
Sentences
sa limba sarda est bona a totu sos ispajos de sa natura e a totu sos sentidos de s'ànimu umanu (F.Màsala)◊ luna de su mese de maju, s'ispaju ses de sa zente! ◊ a sa festa bi andhat zente meda in chirca de ispaju ◊ in sas garas de Còntene s'ispaju fit asseguradu ◊ ca mi faghes ispaju, de te no mi ndhe poto ispònnere
2.
càglia! càglia! ti bogo da'ingannu: no bi at bisonzu chi fetas ispaju! (P.Casu)
Translations
French
joie,
jubilation,
merveille
English
content,
joy,
wonder
Spanish
contento,
júbilo,
maravilla
Italian
contentézza,
giùbilo,
meravìglia
German
Zufriedenheit,
Jubel,
Verwunderung.
ispalaciàe , vrb: ispalatare,
ispalatzare,
ispallatare,
ispallatzare Definition
su iscrarire de s'aera annuada, su che pesare is nues
Synonyms e antonyms
illaschiare,
iscampulare,
isclarire,
isgiannare,
ispartentare,
isparteulare
| ctr.
ammantare,
annuai 1
Sentences
su bentu chi si est pesadu at ispallatadu s'aera ◊ canno at ispalatzatu sas àgheras, si nch'est vessitu a passitzu
2.
su sole ispalatat su belu de sa memória ◊ ispalata sas nues de su male!
Etymon
ltn.
ex palatium
Translations
French
s'éclaircir
English
to clear up
Spanish
despejarse,
aclararse
Italian
rischiararsi
German
sich aufhellen.
ispalàda , nf Definition cropu giau a is palas Synonyms e antonyms ispallatzada Etymon srd.
ispalàdu , agt Definition chi portat sa pala bogada.
ispaladúra , nf Definition su ispalare, iscúdere a is palas Sentences is duos pitzochedhos aiant leau medas cropos a costas e a ispaladura.
ispalài , vrb: ispalare, spabai Definition bogare o segare s'ossu de sa pala, guastare is palas Sentences in cussu logu malu s'est ispaladu fintzas su cadhu Etymon srd.
ispalangàda , nf Definition genia de andhadura, su passu de su cuadhu candho est camminandho abbellu Etymon srd.
ispalàre ispalài