ispidighédhu , nm Definition min. de ispidu, ispidedhu.
ispídine, ispidínu, ispídinu , agt Definition
chi est o intrat che ispidu, chi paret un'ischidone, fine e puntudu, o (nau de gente) làngiu / intrare a i. = intrare a fundhu meda, che ispidu
Synonyms e antonyms
intradori
/
iltrízile,
lagnu,
marriu
Sentences
mama fit ispídine che canna, bella, dereta che bandhela in corte ◊ est unu zòvanu ispídinu de carena
Etymon
srd.
Translations
French
pénétrant,
émacié
English
pale,
acute
Spanish
agudo,
demacrado
Italian
penetrante,
aguzzo,
smunto
German
spitz,
abgemagert.
ispidòne , nm Definition ischidone mannu.
ispidonèra , nf Definition tauledha a gàncios po apicare ispidos, gantziera po ischidones.
ispídu , nm: ispitu,
spidu Definition
cantu de linna, o de ferru, fine, longu, puntudu a un'ala, po ifrichire petza de orrostire: a logos dhu narant sazu / min. ispidedhu, ispidighedhu
Synonyms e antonyms
ischidone,
ischirru 2
/
cdh. spitu
Idioms
csn:
(nadu de ccn.) pàrrere in punta de i. = tènniri iscinitzu, pistighinzu, èssere orioladu pro carchi cosa, prontu a tucare, che pilloni in punta de pértia; faedhare a ispidedhinu = faedhare in manera arterada, a dirbetu, cun afuta; ispidos de fogu! (a frastimu) = lampos
Sentences
mi seo afrituridu a su fogu girèndhemi totora che peta chi s'arrustit in s'ispidu (Grolle)
2.
no sunt mancu ispidos, no, chi no los podes ingullire! ◊ e ite ti dao, ispidos, a manigare?! ◊ cudhu zòvanu fit sétzidu che in ispidos arrejonendhe cun duas piciocas bellas che fiore
Etymon
ltn.
*spitu
Translations
French
broche
English
spit
Spanish
espetón,
asador
Italian
spièdo
German
Spieß.
ispiduciàre , vrb: ispreducare, ispriducare Definition illimpiare de su preugu Synonyms e antonyms ispiogare.
ispiegàe, ispiegài, ispiegàre , vrb: spiegai Definition
nàrrere sa matessi cosa a manera de arresurtare crara, de si pòdere cumprèndhere e ischire méngius, fintzes solu nàrrere, contare
Synonyms e antonyms
acrarai,
isplicare,
nàrrere
Sentences
ispiegant a cudha pisedha ite deviat fàghere ◊ fit unu chi cumprendhiat, favedhabat e ispiegabat sas cosas ◊ si fuit postu a ispiegare sa diferéntzia tra sa crésia de S'Acarza e sa crésia de Otana ◊ is amigus ti ant a ispiegai cosas chi no as cumpréndiu ◊ candu su Maistu si dh'iat ispiegau, Luisicu fut abarrau pentzamentosu
2.
si ndh'est bénnida s'ora de sa parténtzia, ma no ti poto ispiegare totu!
Etymon
itl.
spiegare
Translations
French
expliquer
English
to explain
Spanish
explicar
Italian
spiegare
German
erklären.
ispiegassiòne, ispiegatziòne, ispiegatziòni , nf: ispricascione,
spiegatzioni Definition
totu su chi si narat po fàere a cumprèndhere, o cumprèndhere méngius, una chistione, una cosa
Synonyms e antonyms
ispricada,
ispricu 2,
ixarimentu
Sentences
naro, a bos dare noa ispricascione, chi benzemus a una terra muda chi no at peruna cultivascione ◊ telèfonant po dare ispiegatziones, po pedire e dare cussizos ◊ at a fai bèni a donai a is pipius totus is ispiegatzionis ◊ nosi ant fatu un'ispiegatzione naendho chi dognunu istet atentu
Translations
French
explication,
éclarcissement
English
explanation
Spanish
explicación
Italian
spiegazióne,
chiariménto
German
Erklärung.
ispièna, ispiène , nf, nm: isprene,
ispreni,
spreni Definition
arremu in bentre, asuta de is costas de fundhu, a manca: est una genia de gràndhula (o néula) chi pigat parte a fàere su sàmbene (a bortas faet a dolidura, currendho); a logos, s'ispiene est sa bresca, su pane de su mele comente dhu faet s'abe
Synonyms e antonyms
ttrs. ipiena
Idioms
csn:
zúghere isprene = èssiri fortis, de naturali forti, coragiosus, alientosus; isprene de mata = una zenia de antunna, tosta, chi essit de ladu in truncos de àrbures
Sentences
apemus isprene e no vilesa pro chi in su bene siemus de un'intesa! ◊ lampu cantu curret, cussu: no giughet ispiene!…◊ chi portas ispreni, naradhu poita ses mellus tui!◊ donadhi coràgiu e ispreni po chi mutetus ndi potzat tessi! (Danese)◊ a poderai in cussus logus tocat a tenni ispreni diaderus!◊ su dutore ti tocat fídigu e ispiena
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
splene(m)
Translations
French
rate
English
spleen
Spanish
bazo
Italian
milza
German
Milz.
ispietàre , vrb Definition budhire su casu po dhu manigiare a dhi cambiare fatura o forma Etymon srd.
ispiferàdu, ispiferràdu , agt Synonyms e antonyms strambecu Sentences cussa fit una bidha istrambótica e ispiferrada (Ptz.Mura) Etymon itl. spifferato.
ispíga ispíca
ispíga 1 , nf Definition sa coa puntuda de una ferramenta chi s'intrat in màniga curtza Synonyms e antonyms spigoni.
ispigadòra , nf Definition fémina chi po bisóngiu arregollet de terra s'ispiga orruta messandho Synonyms e antonyms ispigadrixi Etymon srd.
ispigadòre ispicadòre
ispigadríxi , nf: spigadrixi Definition fémina chi andhat a ndhe arregòllere s'ispiga de terra in is laores messaos Synonyms e antonyms ispigadora, stuladori Sentences is ispigadrixis depiant bodhiri s'ispiga e passai s'àcua a is messadoris in sa tenta Etymon srd.
ispigadúra ispicadúra
ispigài ispicàre
ispigajólu , agt, nm Definition chi o chie po bisóngiu arregollet s'ispiga orruta a terra in is messas angenas Synonyms e antonyms ispicadore Sentences sa fémina ispigajola li fit infatu totuganta s'incunzera Etymon srd.
ispigamúrina ispicamúrina