labredhína , nf Definition
su istare a isciolóriu, foedhandho sèmpere, ma nau prus che àteru po su naturale de unu
Synonyms e antonyms
labrédhia
Sentences
est cue a labredhina de un'ora!
Etymon
srd.
Translations
French
faconde,
loquacité
English
gift of the gab
Spanish
labia
Italian
parlantina
German
Zungenfertigkeit.
labredhiósu , agt Definition chi istat a labrédhia, a ciaciarra, sèmpere foedhandho Synonyms e antonyms argioleri, ciarlatanu, gargale, giacarone, illeriedhau | ctr. mudurcu Etymon srd.
labrédu , nm Definition logu de laros a padente Etymon ltn. lauretum.
labriódhu , agt Definition chi est ammammalucau, a buca aperta incantau po pagu cumprendhóniu Synonyms e antonyms abbabbiocatu, abballalloadu, paramentadu, ammamusocau Etymon srd.
labrixèdha , nf Definition min. de labra, lavra pitica Synonyms e antonyms lararedha, larutza Sentences sa pipia portat is labrixedhas che duas ceréxias.
làbru , nm: làure,
làuru 1,
lavru Definition
lau veru, genia de linna chi faet a mata fintzes manna: bogat unu pibionedhu chi candho est cotu si faet niedhu, sa fògia est fragosa e s'impreat in is papares mescamente cun pische, ma s'impreat fintzes po cura
Synonyms e antonyms
alaru,
làtiu,
lau,
loru 1
Sentences
no fis in chirca de labru e ne de grória ◊ pone fozas de làuru a sa petza ca dha faet prus saboria!
Scientific Terminology
mtm, rbc, Laurus nobilis
Etymon
ltn.
laurus
Translations
French
laurier
English
laurel
Spanish
laurel
Italian
allòro
German
Lorbeer.
labruarèste , nm Definition lau mascu, genia de matighedha chi faet una birilledha bona a meighina, linna groga iscurosa, bona po òpera Synonyms e antonyms arradellu, àsuma, larumàsciu, linnaniedha 1, tàsaru Scientific Terminology mt, Rhamnus alaternus Etymon srd.
labrúdu , agt: larudu, lavrudu Definition chi portat lavras mannas, grussas Synonyms e antonyms labrule Etymon srd.
labrúle , nm Definition unu chi portat is lavras mannas Synonyms e antonyms labrudu Etymon srd.
làbura, làburu làbara
làca , nf Definition una genia de mata chi faet gomma; genia de frore orrúbiu Synonyms e antonyms cheralaca / ammirante.
làca 1 , nf Definition àxina de margiani o ua canina, una genia de mata bona po intínghere a orrúbiu meru s'orrobba (ponent su frutu, su granighedhu) Synonyms e antonyms grana, granadilla Scientific Terminology mt, Phytolacca americana Etymon itl. lacca.
lacajàmene , nm Definition fata, fatura o cosa de lacajos, nau a disprétziu Etymon srd.
lacàju , nm Definition maistu chi faet is lacos de pedra picada Synonyms e antonyms lacheri, picaparderi Sentences su lacaju trabballàt sa pedra e fadiat lacus de forma tunda abí una béstia papàt e bufàt o sa massaja frigàt is pannus ◊ custas domus de gianas dhas ant isciusciadas is lacajus po fai lacus Etymon srd.
lacàju 1 , nm: alacaju*, lecaju Definition genia de serbidore o tzeracu de unu tempus, oe nau a disprétziu; una calidade de pische (su mascu) Synonyms e antonyms selvidore Sentences chin s'ajutu de su fitzu de sa lacaja aiat furatu dae domo sua matessi ◊ procuradore o notàriu, o cammareri o lacaju est bonu pro guvernare!…(F.I.Mannu)◊ fait su lecaju po un'arriali o mesu iscudu.
làcana , nf: làcara,
làcuna 1,
làgana Definition
tretu ue totu ororu si benint apare possessos, terrenos de meres diferentes, sartos, territórios de bidhas o istados diferentes; totu su chi si ponet a singiale de comente acabbat una propiedade e ndhe cumènciat un'àtera (cresura, surcu, trèmene, muru o àteru): in ccn. logu, làgana podet èssere fintzes una genia de buidu o forada inue apaulat abba in is orrocas
Synonyms e antonyms
afrontadura,
afrontatzione,
aprontu,
giurecongru,
lacanera,
líbide,
sinnas,
trèmena
Idioms
csn:
èssere a làcanas apare = lacanantes, acanta; pedra de làcana = mulloni; làcana a… = acurtzu, acanta a… (nadu fintzas de tempus); pònnere sa làcana = sinnalare ue colat sa làcana tra unu logu e un'àteru; sartai sa làcana (in cobertantza) = isazerare
Sentences
su carru mi portat fintzas a intru de làcana de cussa bidha ◊ si ant divisu sa terra e che fint ponindhe sa làcana ◊ is maladias parint tristesa sentza de làcunas ◊ in sa làgana de sa vida iscurtant su murrunzu de sa morte (G.Brocca)◊ is terras fiant in sa làcara da Samassi e Sadhori
2.
che fit a làcana a s'atonzu ◊ e tanti gei seus làcaras apari!…
3.
una làgana de prantu a s'ànima istudat su sídiu
Surnames and Proverbs
smb:
Lacana
Etymon
srdn.
Translations
French
limite
English
border
Spanish
confín,
límite
Italian
confine
German
Grenze.
lacanàdu , pps, agt: lacanau Definition
de lacanare; chi giughet o tenet làcanas, serru
Synonyms e antonyms
serradu
| ctr.
illacanau
2.
bi at terras lacanadas a cresura ◊ tenet sa paràgula, s'abbistesa, sa libbertade, ma cun totu custu s'ómine est sèmpere lacanau ◊ in custu campu lacanadu tenzo sa domo mia
Translations
French
limité
English
bounded
Spanish
delimitado,
acotado
Italian
limitato,
delimitato
German
begrenzt.
lacanadúra , nf Definition su lacanare Synonyms e antonyms tancadura Sentences so abbaidendhe sa lacanadura de cust'ortu Etymon srd.
lacanànte, lacanànti , agt, nm: allacananti Definition
chi o chie tenet sa matessi làcana cun calecun'àteru, chi tenet làcana a cumone
Synonyms e antonyms
afrontante,
carrabaju,
giuriscongru,
lacanarju,
lacanesu
Sentences
Illorai e Bolòtana sunt bidhas lacanantes ◊ totus seus lacanantis apari in su bèni e in su malu fai ◊ bidhas e zonas lacanantis
Etymon
srd.
Translations
French
limitrophe
English
neighbouring
Spanish
limítrofe,
colindante
Italian
limìtrofo
German
angrenzend.
lacanàre , vrb: allacanai* 1 Definition
tènnere is làcanas acanta de pare; pònnere làcanas, serrare una terra, unu possessu; betare apare cosas foedhandho
Synonyms e antonyms
alindare,
aorare,
atremenai,
serrai,
stremenai
Sentences
ue su sole làcanat s'arrivu de su lugore sou lenu lenu
2.
bideit in sos terrinos de Malosu un'iscuadra de ómines lacanendhe cun muredhos de pedra
3.
ma it'est chi so narendhe, it'est chi so lacanandhe?! ◊ sos pitzinnos ant dassau su mannedhu lacananne
Etymon
srd.
Translations
French
confiner,
toucher
English
to border
Spanish
confinar,
lindar,
acotar
Italian
confinare
German
grenzen,
abgrenzen.