A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

làbida , nf, nm, agt: làbide, làbidu, làpia 1, làpida, làpide Definition pedra manna, lada, bona po pomentos e fintzes sa pedra chi si ponet a cobertina po acabbare unu muru sicu (murubbullu); lastra de pedra, mescamente de màrmari o granitu, chi si ponet cun cosa iscrita po ammentu de ccn., in is losas de is mortos; tàpile, frocu de àtera cosa, lada, fintzes lea de terra; chi est de pedra Synonyms e antonyms tella / losa Sentences pro abbitu teniant una pinneta fata de làbidas de pedra bianca 2. in su campusantu bi at unu monumentu làbidu 3. a làbides russas sa bidhia si solvet sola…◊ candho sa terra benit boltulada in s’annighinu ndh’essit a làbidas (A.M.Pinna) Etymon ltn. lapide/m) Translations French pierre tombale, plaque, dalle English tombstone Spanish lápida, losa Italian làpide German Gedenkstein, Grabstein.

labidàrzu , nm Definition logu de pedra chi essit a làbides, a pígios Synonyms e antonyms praicàrgiu, talloraxu.

làbide làbida

labidítzu , agt Definition nau de terra, chi est a pígiu fine, no calat a fundhu ca asuta est orroca e faet a prènnere solu a pígiu Etymon srd.

làbidu làbida

labiédhu , nm Synonyms e antonyms labiola.

labíja labía

labína , nf: lavina Definition iscónciu a bentre chi faet a prémidas e a iscurréntzia / èssere a l. Synonyms e antonyms alloina, atílimu, cacaredha, currentza, illabina, iscurrensa, iscussina, terchinzu / giagu 1, laíngiu Translations French dysenterie, foire (pop.) English dysentery Spanish cagalera Italian sciòlta, dissenterìa German Diarrhöe, Durchfall.

labiòla , nf, nm: labiolu, lapiolu Definition genia de istrégiu mannu de arràmene, largu, cun su fundhu unu pagu acociarau, a costaos artos e cun duas asas de ferru po dhu pòdere pigare prenu in duos, impreau prus che àteru po budhire cosa meda, còere papare o àteru, po caentare su late de fàere a casu / min. labioledhu, lampioledhu; pròghere a lapiolos = aira, a meda Synonyms e antonyms cadhàrgiu, labia, labiedhu, lantzone, nabiolu Sentences su chi est labia est labiolu ◊ sos lapiolos fummiandhe inditant intas a largu ca incue in su riu bei sunt sas lavadoras Etymon srd. Translations French chaudière English copper Spanish caldera de cobre Italian caldàia German Kessel.

labiolàda , nf Definition su tanti de cosa chi cabet in su cadhàrgiu Sentences a su tusorzu fateint una labiolada de macarrones de úngia, aveghe a budhidu e porchedhos arrustu Etymon srd.

labiolàgiu, labiolàju, labiolàrzu , nm Definition maistu chi faet, acònciat e istàngiat, bendhet labiolos e àteru istrégiu de arràmene Synonyms e antonyms aconcimu, arramanaju, cadhaxaju, cardareri Scientific Terminology prf Etymon srd.

labiolínu , avb Definition a l. = a zisa de labiolu.

labiólu labiòla

labónzu , nm: lavontzu, lavonzu Definition su labare, su samunare Synonyms e antonyms samunadura, samunognu, sciacuamentu Sentences tanno ite sont cussas lachedhas de lavontzu (su bichinatu chi ti lavet!) e su cochintzu e totu sas àteras fainas?! Etymon srd. Translations French lavage English washing Spanish lavado Italian lavatura German Waschen.

laboràre , vrb: laorare, laurare Definition fàere s'incúngia, semenare e trebballare is laores; laorare est fintzes trebballare in fine unu trastu Synonyms e antonyms laolzare Sentences laorare una terra a trigu ◊ custos sunt campos laorados ◊ chie ponet fatu a sas arveghes, chie tucat a campu a laurare 2. sos baulos chi faiant antighedempus fiant cassetas male laoradas Etymon ltn. laborare.

labòre , nm: laore, laori, lavore, leori 1, liòri, loi, lori Definition totu is erbas chi si sèmenant po su granu bellu chi faent, de grandhe valore alimentare e de resa manna: si dhis podet nàrrere de candho funt a erba a candho funt lómpios, cumprios de arregòllere o fintzes incungiaos in magasinu; is terras semenadas a laore; trebballu, pelea / genias de laore: loris cumunus (totu is laores, foras su trigu), loris a semenadura o a messadura (trigu, órgiu, avena, linu), loris a ghetadura o a tiradura (fae, chíghere, prisuche, lentígia, pisedhu), loris de brovenda (o de musúngiu, po su bestiàmene), loris de biranda o coxibis (a còere po sa gente: fae, prisuche, chíghere) Idioms csn: betare, iserbare, tzapitare, contivizare, messare, triulare, incunzare su laore; su lori podit èssiri cabudraxu, coàinu, fertu o aflachilau, a erba, cumpriu, istrumpau; fughire a labor'e pedes = fuire chentza s'ídere mancu sos pes, a tota fua, a palafua; sos laboredhos = su nènniri Sentences su laore s'est fintzas rutu de cantu est imbénnidu ◊ custu labore est bellu paret pintau ◊ aviat piutu meda e in su lavore sa zente afungavat a ghinúcios ◊ in s'istiu su lavore fit a messare ◊ su campidanu est terra de leori ◊ sunt pesaus a su solàriu a cumpudai in mesu de su liori ◊ unu granu de leori apu cun fidi a seminai 2. chie at carchi sodhu si est fughindhe a labor'e pedes Surnames and Proverbs smb: Loi, Lori / prb: àcua e soli annada de lori Etymon ltn. labore(m) Translations French grains English corn Spanish semillas de cereales Italian granàglie, mèsse German Getreide.

laboréntu , nm Definition its, trebballu? Sentences deo tandho lassaia cudhos istúdios meos delicados, sos laborentos e pabilos.

làbra làbara

labrédhia , nf Synonyms e antonyms apísciulu, argiolu 1, bàdula, ciaciarra, ciaramedha, ciarra, lúlluru, paraleta Etymon srd. Translations French loquacité English talkativeness Spanish locuacidad, labia Italian loquacità German Redseligkeit.

labredhiàre , vrb Definition abbarrare a chistionu chentza importu, a labrédhia, tanti po foedhare, a isciolóriu Synonyms e antonyms argiolae, arrallai, badaciare, badulare, ciaciarai, ciaramedhare, paraletare Etymon srd.