mendhàu , pps, agt Definition de mendhare 2. ite chircas, pitzocu chentza sorte chin sos ocros mendhaos de ispera?
mendhèa, mendhèca , nf: mennea,
mennega Definition
calecuna cosa de male, chi no andhat bene, o fintzes chi no praghet, coment'e abbitúdine esagerada chi giaet importu a cosighedhas de perunu contu, vitziedhu / èssere unu mendheca = àere o zúghere mendheas a meda
Synonyms e antonyms
abbenzu,
abbétia,
arraghèscia,
atema,
crecu 1,
defeta,
insemia,
inzenzu,
iscóticu,
peca 1,
piginu
Sentences
a ndhe li agatades, totu, de mendheas a custa cosa: a pàrrere meu no tenet nudha e mendheosos sezis bois! ◊ no si bidet, ma sa mennega la giughet!◊ donzunu tenet sas mendheas suas!
Surnames and Proverbs
smb:
Menneas
Etymon
srd.
Translations
French
défaut,
caprice,
lubie
English
defect,
whim,
caprice
Spanish
defecto,
capricho
Italian
difètto,
caprìccio,
fìsima
German
Fehler,
Marotte.
mendhecósu, mendhegósu, mendheósu , agt: mennegosu,
mindiosu Definition
nau de gente, chi portat o agatat mendheas in totu, cosas chi no dhi cubbant; nau de cosa, chi tenet calecunu pecu, chi bogat difetos; nau de unu trebballu, chi est unu pagu difícile a fàere
Synonyms e antonyms
difetosu,
pecosu
/
arragasciosu,
ifadosu,
inzotosu,
ischitetu,
mendhosu,
mindisiosu,
spedhéntili
/
forrogosu,
spissecu
Idioms
csn:
cuba mendheosa = chi tenet difetos (es. arrastu malu, o no istanzat bene); ómine mendheosu = chi tenet gustos unu pagu difítziles, chi no si cuntentat de sas cosas comente las faghent sos àteros ca bi agatat sempre carchi cosa de nàrrere
Sentences
cussu est malu a cuntentare, ca est mendheosu
2.
a ricamare o a iscríere est cosa mendheosa
Etymon
srd.
Translations
French
prétentieux,
méticuleux,
défectueux
English
pretentious,
metoculous,
defective
Spanish
meticuloso,
pretencioso,
defectuoso
Italian
pretenzióso,
meticolóso,
difettóso
German
anspruchsvoll,
sorgfältig,
fehlerhaft.
mendhíca , avb Definition èssere o istare a m. = a mindigu, a merghinzu, a retentu, in su bisóngiu Etymon srd.
mendhícu, mendhígu , nm: mendigu,
míndhigu,
mindigu,
mindingu,
minnigu Definition
su èssere in bisóngiu meda de dèpere andhare a pedire; chie andhat a pedire, pòberu chi cricat alemúsina
Synonyms e antonyms
bisognu,
mendighéntzia,
poberesa
/
dimandhone,
pedidore,
pedulianu,
pidore
/
atzicadura,
atzicaria
Idioms
csn:
èssiri a mindigu = a mendhica, a merghinzu, a retentu, in su bisonzu, a pagu a pagu (pagu a tropu); zare, dare a mindigu a mindigu = a pagu a pagu
2.
avaru ses? míndhigu moris! ◊ issu agiudat is pòburus mindigus
3.
chi no si biat prus genti iscorriada a mendigu po su pani! ◊ bos rendho tantas gràscias, ma no cantas ndhe meressides, ca totu apo a mindhigu ◊ est a mindigu de alimentu
Translations
French
mendicité,
mendiant
English
mendicity,
mendicant
Spanish
mendicidad,
mendigo
Italian
mendicità,
mendico
German
Betteln,
Bettler.
mendhilicótu , nm Definition sa melighedha de su lidone Synonyms e antonyms meladidone.
mendhíta , nf: mindhica, mindhita Definition su chi unu faet de idea sua etotu po si pagare de un'ofesa Synonyms e antonyms bindhita*, vangàntzia Sentences a mimme sa mendhita! ◊ sos mortos de dirgràscia istant iscramandhe mindhita.
mendhítu , agt Definition chi est pagu, pòberu, mancante Sentences bestint in tunighitas iscollaciadas e coi mendhitas.
mendhósu , agt Definition
nau de ccn., chi tenet o faet a bíere mendheas, coment'e crisandho sa cosa
Synonyms e antonyms
mendhecosu,
pilingosu,
pullinu
Sentences
no ti cumbenit a fàghere su mendhosu: menzus chi mànighes totu!
Etymon
srd.
Translations
French
délicat,
difficile,
chichiteux (fam.)
English
fussy
Spanish
delicado,
descontentadizo
Italian
schizzinóso
German
heikel.
méndhu mèndha
méndhu 1 , nm: ammendhu Definition médiu, illébiu / fàchere m. de su male fatu = impudaresindhe Synonyms e antonyms annunta / impudu Sentences ades fatu incapu malu: su nudha no at picadorzu, ma preco a santu Zorzi chi bos diat mendhu e recortorzu securu.
méndhula , nf: méndua,
méndula,
ménnula,
míndula Definition
genia de linna chi faet a mata manna e bogat unu frutu a duos corgiolos chi si arregollet sicau, bonu po su chiu maduru, impreau mescamente po fàere druches e de duas calidades principales: druche (manigiada meda) e marigosa (pagu pagu po amaretos) / min. mendhuledha; mendhuledhu = cucuja, sa méndhula candho zughet su chiu maduritu ma sa corza russa galu modhe; sa méndhula (upm) = su frutu; sas méndhulas = sas àrbures de méndhula / partes de sa méndhula: chiu o papu, pizolu, corza russa, corza fine (chi sichendhe si abberit sola e ispítzigat de sa russa); crezes sardas de méndhula durche: arrúbia, basili, bianca, cavaliera, conca de cani, cossu, croxu de ferru, farci, folla de préssiu, frantzesa, ghironi, malíssia/mauríssia, niedha, nuxedha manna, olla, perra, piricocu, ischina de procu, tundha, trexentina, vàrgiu; creze rànchida: pressiana; m. tidéntile = a corza pagu tosta chi faghet a segare fintzas a dentes
Idioms
csn:
iscúdiri, bodhiri, iscroxai, segai, limpiai o ispapai méndula; sa méndula de su gúturu = su fundu de su paladari; secare sa m. chin su culu = èssiri susuncu, limidu a s'úrtimu etzessu
Sentences
sas méndhulas fiorint premediu ◊ un'istria, sentz’e sonu perunu, si est apatada in d-una nai de méndua ◊ ingudheni dhoi at una bia in pesada chi pretzit is olias de is méndulas ◊ sa genti is matas de méndula ndi dhas ant segadas po dhas poni in su fogu e aici non ndi teneus una mancu po fai unu gatou!
2.
bi at ménnula a duos chivos ◊ po ndi arragolli s’olia e sa méndua cicàt piciochedhus ◊ si at manigadu pagas méndhulas cun càriga ◊ sa méndhula dha ponent meda po fàere druches ◊ sa méndula de Cibirus fiat totu a duus papus ◊ sa méndhula si segat a martedhu
Surnames and Proverbs
smb:
Mendula
Scientific Terminology
frt, Prunus dulcis
Etymon
ltn.
amyndala
Translations
French
amandier (arbre),
amande (fruit)
English
almond (tree)
Spanish
almendro,
almendra
Italian
màndorlo,
màndorla
German
Mandelbaum,
Mandel.
mendhulàdu , nm: mendulau, mindulau Definition logu prantau a méndhulas; mendulau est fintzes late de méndhula cun tzúcuru Synonyms e antonyms mendhularju Sentences s'ortu fiat intr'e su mendulau e s'istradoni ◊ teneus su cungiau a mindulau 2. tèngio mal'ispétzia: faemi unu pagu de mendulau!
mendhulàju , agt Definition nau de ccn., chi dhi praghet meda in sa méndhula Etymon srd.
mendhulàre , vrb Definition iscutulare e arregòllere méndhula, incungiare sa méndhula Etymon srd.
mendhulàrju, mendhulàrzu , nm: mennunàgliu,
mendulaxu Definition
logu prantau a méndhulas
Synonyms e antonyms
mendhuladu,
mendulari
Etymon
srd.
Translations
French
amandaie
English
almond grove
Spanish
almendral
Italian
mandorléto
German
Mandelbaumgarten.
mendhulatòre , nm Definition cricadore de méndhula a ispigadura, de sa chi coígiant is chi dh'arregollent po su mere Etymon srd.
mendhulàtzu , nm Definition abba de méndhula fata cun méndhula posta a modhe in s'abba Etymon srd.
mendhulédhu , nm: menduledhu Definition
sa méndhula candho est ancora pitichedha, cun su chiu chi cumènciat a si bíere ma cun su corgiolu modhe modhe
Synonyms e antonyms
caughedhu 1,
cucuja,
mendhulita
Sentences
de is úrtimas dis de abrili is piciochedhus allonghiànt is manus a su menduledhu ◊ sos pisedhos sunt apilliados a su mendhuledhu!
Translations
French
amande fraîche très tendre
English
unripe almond
Spanish
almendruco
Italian
càtera
German
kleine Mandel.
mendhulínu , nm, agt Definition genia de druche fatu cun pasta segada cun s'orrosinita a tiras longas longas e atacadas coment'e a frocu, fríssiu in ógiu e isciustu in mele; chi est de méndhula, chi pertocat sa méndhula / ojos mendhulinos = a forma de méndhula Synonyms e antonyms mandagada, origlieta Scientific Terminology drc Etymon srd.