meruàgula meriàgula
merúdhu maódhu
mérula , nf Definition meurra, genia de pigione niedhu, mannitu, a bicu grogo / àtera arratza de pzn., m. cana = meurra de arriu, isturru de àcua o de riu (cinclus cinclus sapswuorthi) Synonyms e antonyms maurra, mélura, meulla / cdh. mérrulu Idioms csn: chervedhos de m. = pessone chentza sale in conca; m. bianca = mérula rara e solu in passera in Sardigna, zughet pinnias biancas in petorras e suta de sas alas Sentences nois ndhe amus disaogu, nos tatamus a trimpone e compare merulone frúsciat cun su bicu grogu! ◊ s'intendhent sos càntigos pibiosos de mérulas e pigas ◊ sa meruledha zuchet su pítali grogo Scientific Terminology pzn, turdus merula Etymon ltn. merula Translations French merle English blackbird Spanish mirlo Italian mèrlo German Amsel, Schwarzdrossel, Merle.
merulidòne meladidòne
merulínu melurínu
merulútzu merlútzu
merxàni magliàne
mèsa , nf Definition mobbília de diferentes formas (cuadrada, longa, tundha) po pònnere a papare, trebballare, fàere pane, fata prus che àteru a tàulas lisas in paris cun bàtoro peis e fintzes calàsciu; fintzes orroca in paris in mare e in oros de mare / min. mesedha, mesigedha; partes de una m.: is peis, is traessas, su pianu; genias de mesa: de suíghere = banchita, mesa bàscia po cariare sa pasta, fàere su pane (ma a logos est arta po suíghere prantaos); de iscriri = iscrivania; po nai sa missa = sa mesa de su Segnore, s'artare Synonyms e antonyms banca Idioms csn: sètzere in m. = acurtzu a sa mesa pro manigare; apariciai sa m. = pònnere totu s'isterzu pro pònnere a manigare; pesaindi sa m. = collíreche totu dae subra de sa mesa; sas mesas de su carru = sos taulones de su letu de su carru; agatai sa m. scuta = andhare a manigare candho che ant collidu totu e no bi at prus nudha Sentences andhant a pràndhere e po fàere bella figura ponent in pitzu de sa mesa is trastos bellos ◊ si un'apena giompet a bavinassa in mesa anzena s'imbutit fin'a s'últimu biraditu (Grolle)◊ isse bículat sempre in mesa anzena ◊ su mortu fut giai in pitzu de sa mesa e is fémminas iant cummenciau s'orrosàriu Scientific Terminology mbl Etymon ltn. me(n)sa Translations French table, planche English table Spanish mesa Italian tàvolo, tàvola German Tisch.
mèsa 1 , nf Definition su tretu de mesu de un'istrégiu; genia de mesura puru: oto mesas = unu caltu Synonyms e antonyms meidade, mesania Sentences su cascione fit a mesa de provistas ◊ sa bartza est prena a mesa.
mesàda , nf Definition tempus de unu mese; paga de unu mese Synonyms e antonyms ttrs. misada 2. candho cubis sa trasferta sa mesada ti dat aficu lanzu ◊ mi torrat a pigai coment'e castiadori de su livàriu e aici su chi dhi depu dhu iscontat de sa mesada Etymon itl. Translations French mois English month Spanish mesada, mensualidad Italian mesata, mensilità German Monat, Monatslohn.
mesadí, mesadíe , nf, nm: mesaia, mesaie, mesudí, mesudia, mesudie Definition sa mesania de sa die, ma prus precisu sa de dóighi oras lómpia: pl. mesudies Synonyms e antonyms deici Idioms csn: in punta de mesudí = a mesudie zustu, a sa puntinsigna de m., a mesudie in puntu; a punta de mesudie = a sas oras de sole prus budhidu, in istiu Sentences a punta de mesudie s'astore istat arrodiendhe subra de s'ama ◊ a mesudí toca e non toca iant giai fatu sa còmpara ◊ su rellotzu at tocatu sa una de passatu mesudie ◊ est acortzindho mesaie e poneus a papare ◊ sos duos pitzinnos si atopaiant totu sos mesudies Scientific Terminology sdi Etymon srd. Translations French midi English midday Spanish mediodía Italian mezzogiórno German Mittag.
mesagànna , nf: mesuganna Definition medida de longàrias de tres metros e mesu (antigamente de tres metros); sa cannita de mesu de is launedhas Synonyms e antonyms mediana Sentences e pàssache lontanu mesaganna: a su giannile meu no che torres! 2. e drínghili sa mesuganna!… Scientific Terminology mds, sjl Etymon srd.
mesagústu , nm: mesaultu, mesaustu Definition su bíndhighi de austu, die de festa nódida (s'Assunta) Synonyms e antonyms ttrs. mezaostu Sentences Nostra Segnora de mesaustu ◊ su piciochedhu boliat ischire chi custa festa fiat uguale a su tusórgiu o a sa festa de mesaustu ◊ candho che colat mesaustu, in bidha s’istiu est finidu: su sero bi cheret unu carralzu ◊ amus detzisu de afestare su mesagustu chin sos parentes vidharesos Etymon srd. Translations French mi-août English august holiday Spanish fiesta del 15 de agosto, Asunción Italian ferragósto German Mariä Himmelfahrt, Mariä Himmelfahrtsfest.
mesaía, mesaíe mesadí
mesàle , nm Definition sa parte o tretu de mesu, nau de cosas e fintzes de animales Synonyms e antonyms mesania, mesanu Idioms csn: m. de cuba = in su fundhu, sa doa de mesu inue si ponet s'isseta e su spíndulu o tughe; m. de sa bértula = sirba, su tretu intremesu de sos fodhes Etymon srd.
mesàle 1 , nm Definition trastu de coghina, orrughedhu de tàula grussa (mescamente de nughe o àtera linna bona, cun d-un'ischeadura a una parte coment'e asa) fatu tuvudu a manera de dhue pònnere e segare petza po papare Synonyms e antonyms tageri Etymon srd.
mesàna , nf Definition misura de bàtoro cartos o fintzes unu tanti de noranta litros Sentences po s'agiudu chi mi at dadu li apo regaladu una mesana de fae Scientific Terminology mds Etymon srd.
mesanéllu , nm: mezanellu Definition aposentu a pianu de terra Scientific Terminology dmo Etymon itl.p mesanel.
mesanía, mesaníu , nf, nm Definition su tretu o parte de mesu de una cosa, de unu logu, de una mannària, de unu tanti, tra duos logos / a m. de su séculu = a sa bandha de sa metade de su séculu Synonyms e antonyms mesale, mesu Sentences no so giómpidu mancu a mesania de su resultadu ◊ su monumentu l'ant fatu in mesania de sa piata ◊ canno ti bient superendhe sas sinzas de mesania, in s'istrada, ti faghes contare perigulosu ◊ cussu logu si agatat a mesania de duas bidhas ◊ su fabedhare de unu pópulu no est su matessi dae su mesaniu a s'oru (M.Columbu) Etymon srd. Translations French ligne médiane, ligne de sécurité (di una stada) English middle Spanish medianería Italian mezzerìa German Mitte, Straßenmitte.
mesànnu , nm Definition tempus de ses meses, sa metade de un'annu Scientific Terminology tpc.