A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

magulliàdu magulàdu

magullòlla , nf Definition cosa ledreledre, modhe modhe, modhinca Synonyms e antonyms madredhu, maltitzu Sentences depiat bíere cussa pasta, bamba che lua e totu fata a una magullolla chi pariat colla! (M.Deiana)

magulòne , nm Definition frutuàriu cun difetu, chi s'ingroghit e che orruet innanti de cumprire, isprugadura.

maguníre magoníre

maguràdu magulàdu

mah! , iscl Definition foedhu chi si narat deasi unu pagu coment'e meravigliaos, dispràxios, dudosos Sentences mah, ite cheres chi feta si est gai?! Etymon srd.

mài , avb Definition in o de perunu tempus, manc'una borta: s'impreat sèmpere cun s'avb. de nega no, non postu innanti (o cun àteru foedhu de nega, fintzes prn. neune, nemos), ma est a solu candho cumènciat sa fràsia Synonyms e antonyms alicandho | ctr. semper Idioms csn: sa di'e no mai = mai; si mai (fintzas "simai") = cantu mai, comente non mai (a zisa de paragone); coment'e chi mai, che chi mai, che si mai = chentza ndhe fàghere contu perunu, totu in debbadas, coment'e chi no…(in assolutu, "che chi mai" = itl. come se nulla fosse); si mai si mai… = e cantas bortas!…, àteras bortas za!…; candu mai?!… = comente tiat fàghere a no?!…; comenti mai?!… = comente tiat èssere chi?!…; èssiri cument'e chi mai = no si pàrrere nudha; ancu mai! = ma'in sa vida, ancu mai si torret a bídere! (genia de frastimu) Sentences su pisedhu no si podet bídere mai frimmu ◊ sos pisedhos no tenent mai resone in contos de iscola…◊ su bentu no at a mancai mai ◊ sa língua sarda est unu frori chi no at a sicai mai ◊ in bidha no dhoi fiat bíviu mai ◊ nemus, mancu po burla, si fut mai permítiu de fai su nòmini de Minnia ◊ nemus dh'at mai bista ◊ est rutu a malàidu e mai prus bi est sanadu! ◊ mai, arguai, a rispòndhere a su mastru! ◊ bi aiat unu murallone comintzadu e mai agabbadu 2. fit una cosa gai bella si mai ndhe apas bidu! ◊ fit d'ennalzu una note tempestosa si mai ndh'azis bidu note mala! (A.Casula)◊ coment'e chi mai bi l'ape nadu a fàghere cussa faina! ◊ s'it'e fàghere bi est, ma tue est che chi mai ndhe bidas! ◊ si mai si mai nos semus vidos subra de su parcu, cantendhe, che mastros in sa trona! ◊ bae impresse che si mai ndhe apas fatu! ◊ a sa cara fiat cument'e chi mai, ma fiat foras de sentidu aintru ◊ candu mai non s'iat a isfridai!…◊ comenti mai apustis est bénnia a tzerriai a nosu? ◊ si bi cheria torrare, bonu, e si nono ancu mai! ◊ cussu est trancuillu che chi mai! Surnames and Proverbs prb: no nerzes mai "De cuss'abba no bio!" Etymon itl. Translations French jamais English ever Spanish nunca, jamás Italian mai German nie, niemals, nimmer.

mài 1 màbi

maía maghía

maicàntu , agt, avb, prn: maigantu Definition mai + cantu, nau in su sensu de unos cantu, meda, medas Synonyms e antonyms chimai, meda, meditu Sentences maiganta zente faghiat chilòmetros de caminu ◊ de Pedru Casu si connoschent maigantas poesias ◊ atraessados maigantos giassos, bussat a una gianna ◊ sa cota de su pane bastat maigantu tempus 2. pesso chi isse si siat fadhidu de maigantu ◊ si mudadu mi agatas maicantu, cal'est s'impressione chi ti do? ◊ cust'avréschida l'amus isetada maicantu! ◊ fit maicantu afochissadu ◊ onzi cosa chi faghiat issa, dae maigantu a cust'ala, no fit zusta 3. maigantos, maigantas faghent gai Translations French un certain, une certaine quantité de (adj.), une certaine quantité (pron.), quelque peu, assez, sensiblement (adv.) English several Spanish bastante, algo Italian alquanto German : etwas (Adj.), ein wenig, einige, : ziemlich (Adv.), : etwas (Pron.), ein wenig.

màida , nf: màide, màidi Definition ispétzia de cascita, po su prus de ortigu, in forma de brasciolu, po binnennare o pònnere is brescas de su mele segandho is casidhos (bogandho su mele); ortighedhu a canale a pònnere cosa (o fintzes po ammontare) Synonyms e antonyms conchedhu, maitzoba Sentences faet sa tratalia a cantos, dha ponet in d-una maidedha e papada! Surnames and Proverbs smb: Maida Scientific Terminology stz Etymon ltn. magida.

maidàna , nf: mairana, mariana, marjana, meirana Definition genia de erba, a fogighedhas piticas agiummai tundhas, a cambighedhos longhitos, unu pagu crocaos, de fragu bellu, bona po cundhimentu Synonyms e antonyms limpidedha, pérsiga 1, prensa Scientific Terminology cndh, Origanum majorana Etymon itl. Translations French marjolaine English marjoran Spanish mejorana Italian maggiorana German Majoran, Mairan, Meiran, Wurstkraut.

màide màida

maidéu , nm Definition s'acostumàntzia de essire is piciochedhos introidha a pedire calecuna cosa (su maideu) úrtima die de annu; fintzes una genia de cumponimentu improvisau (a bisura de muteto) chi unu narat po dhu lassare intrare a sa domo chi andhat, a carrasegare Synonyms e antonyms candeladura, candhelaria, candhelalzu 1 2. chi bollis intrai, intendeus su maideu! Scientific Terminology sntz.

màidi màida

màiga , nf: mainga 1, mànica 1, màniga 2 Definition fasche grussa de laore messau e acapiau; fintzes eremàgiu, postorzu, su laore assentau in s'argiola po dhu treulare Synonyms e antonyms màghia, manna, mannugru / màghina, partoxu Idioms csn: liai màniga = muciullai, prèndhere sos mannugros; màiga de su poígiu = sa parte de su poígiu serrada a zisa de sacu a punta Sentences messendi si liòngiat sa mainga de seti o de otu mannugus ◊ seis alliongendi is mànigas cun mannugus de trigu ◊ at postu is maighedhas acotzadas apari ispiga a sobi ◊ at fatu mànicas de bíndhighi mannucros Etymon ltn. manica Translations French gerbe English sheaf Spanish gavilla Italian covóne German Garbe.

maigàntu maicàntu

maigótu , nm Definition bratzada, fasche de cosa segada; andhamentu, cosas e chistiones de una famíglia, de unu trebballu / connosci su m. = ischire totu custas cosas Sentences ndi messat s'erba e dha fait a maigotus mannus.

maillòni , nm: meollone, meilloni Definition sóriche de padente, de àrvure, de monte, topi de mata, medrona crabistada, genia de animaledhu areste chi assimbígiat unu pagu a unu sórighe mannu, essit solu addenote e istat die die dormiu; àtera arratza de animale chi si assimbígiat e tenet is matessi abbitúdines ma pagu prus matucu Synonyms e antonyms sorighealzu / sorigàrgia Sentences est dormiu coment'e unu mailloni Scientific Terminology anra, eliomys quercinus sardus Translations French loir English edible dormouse Spanish lirón Italian ghiro German Siebenschläfer.

màimmaru , nm: màlmaru, màlmuru, màmmaru, màrmaru, màrmori, màrmuri, màrmuru Definition genia de orroca de pedra carcària, pretziada meda, crara agiummai bianca a venas in colore de chinisu, colore de orrosa, birdes: si agatat in d-unos cantu logos (es. in Teulada est de m. su Monte Lapanu, in Orane su monte de Gonare)/ aturai de màrmuri = abbarrare sicu, trassidu, intendhindhe carchi cosa chi no s'ispetat Sentences is arrocas innòi funt de màrmuri ◊ gighiat sa manu frita che màmmaru ◊ li ant fraigadu sa chéjia cun addainanti s'istàtua de màrmaru biancu ◊ ant iscritu sos lúmenes in d-una lastra de màlmaru Scientific Terminology mnr Etymon ltn. marmor Translations French marbre English marble Spanish mármol Italian marmo German Marmor.