petzíta , nf Definition petza minore / p. de casu = fresa, pischedhu piticu de casu, màtula Synonyms e antonyms petzizola Scientific Terminology csu.
petzizàghi , avb Definition petzi za chi… = si no est a nàrrere chi…
petzizòla , nf Definition petza minore / p. de casu = fresa, pischedhu piticu de casu, màtula Synonyms e antonyms petzita Scientific Terminology csu.
petzòla , nf Definition fresa, forma pitica de casu.
petzólu petólu
pétzu , nm Definition
truncu mannu de linna, longu e no tanti grussu, pruschetotu segau a serra, chi ponent po agguantare ccn. cosa grae meda o de pòdere pigare pesu grae (es. teulada, intaulau)
Synonyms e antonyms
biga,
trae
/
terrinu
Idioms
csn:
p. de terra = terrinu; petzus lauraus = terras prenas; èssiri p. de furca = malu, trassosu, malafatore; petzu de giòvunu, de ómini = zòvanu, ómine mannu meda; petz'e ogu che pira = ogros maduros
Sentences
si at béndhidu totu, finas tàulas e petzos de sa domo ◊ l'ant àpidu impicadu a unu petzu ◊ ballendhe si àlciat e si pesat fin'a tocare su petzu: est a bídere lezeresa! ◊ sa barraca fiat fata totu a petzus mannus de tziníbiri
2.
gràscias a Deus so como betzu mannu, sempre, però messendhe in petzu meu ◊ in su petzu chi bi ponzo trigu, ista seguru chi trigu bi ponet!
3.
nci at petzu de giòvunu artu cantu su campanili
Etymon
itl.
pezzo
Translations
French
poutre,
pièce de terre
English
gilder,
piece of ground
Spanish
viga,
parcela
Italian
trave,
appezzaménto
German
Balken,
Grundstück.
pétzu 1 , nm Definition
donniuna de is partes intradas apare po cuncordare una màchina, unu machinàriu, unu trastu
Translations
French
pièce
English
piece
Spanish
pieza
Italian
pèzzo
German
Stück.
petzulàmine , nm Definition
cosa segada, orrugos, fintzes cosa de pagu contu
Synonyms e antonyms
arrogalla,
biculaza,
cantzichedhaza,
petzaria
Translations
French
morceaux
English
remnants
Spanish
pedazos
Italian
pezzame
German
Fetzen.
peúdu pedúdu
peúdu 1 , nm: piudu 1 Definition genia de animaledhu de mare, totu farrancas grussas, laditu, cun su corgiolu fine ma tostau, chi camminat a istúturu, movendhosi de fiancu Synonyms e antonyms càvaru, caru 1 Scientific Terminology crx.
peúere , nm: piúbere,
piúere,
plúere,
prúbere,
prúiri Definition
terra asciuta a farinedhos fines fines, o fintzes àtera cosa fine fine
Synonyms e antonyms
brúere,
bruine,
piúghere*,
piuru,
prúghine
/
ttrs. piúbaru
Sentences
s'intendhet sa campana e paret chi piangat e nerzat chi no bi at chie si frangat de torrare a piúere (Prantaferru)◊ in sas profundhidades de sa Terra est tribagliendhe su símile meu piúbere ingullindhe e amargura ◊ cussa linna si est isfata in piúere
Translations
French
poussière
English
dust
Spanish
polvo
Italian
pólvere
German
Staub.
peuerósu , agt: piuerosu,
piugherosu,
piurosu,
prugherosu,
pruirosu Definition
chi portat o chi dhue at pruine, chi est brutu, prenu de pruine
Synonyms e antonyms
bruerosu,
bulvaritzosu,
imbruinadu,
preunosu
Sentences
bentos, peuerosa nue pesades cun su motu fruscu ◊ tota piuerosa est sa campagna: sicas sas venas, sica sa pastura
Etymon
srd.
Translations
French
poussiéreux
English
dusty
Spanish
polvoriento
Italian
polveróso
German
staubig.
peugósu, peujósu , agt, nm: piduciosu,
piogosu,
piugosu,
pleugosu,
preducosu,
preigosu,
preogosu,
preucosu,
priogosu Definition
chi portat preugu, chi est càrrigu de preugu, nau fintzes a disprétziu de unu pòberu meda
Synonyms e antonyms
impriogau
Sentences
nisciuna domu dh'at arriciu poita at lassau arrancu de priogosu ◊ pòburus priogosus sissi, ma disonestus mai!
Etymon
srd.
Translations
French
pouilleux
English
lousy
Spanish
piojoso
Italian
pidocchióso
German
verlaust,
lausig.
peúju peógu
peumbàre , vrb Definition calare de artu che lampu, lòmpere, acudire a calecunu logu o a calecuna cosa che lampu, totinduna e mescamente po pigare, agatare, aferrare o àteru Sentences s'anade apena chi serat su falcu chi peumbat si che afungat.
peúmu , nm: piumbu,
piummu,
piumu,
plumbu,
prumu,
prummu,
purmu Definition
genia de metallu in colore de chinisu, pesosu meda, elementu chímicu de símbulu Pb, númeru atómicu 82, pesu atómicu 207, 21: si faet mescamente de sa galena, minerale chi si agatat in cantidades mannas in Sardigna; sa lentza de is maistos de muru, filu poderau istirau cun d-un'orrugu de prumu po averguare si una cosa est dereta in sa línia verticale e perpendiculare a su paris; sa balla de is cartúcias, su metallu de is pedrigones
Synonyms e antonyms
ciumu
/
balla
/
aprumadori,
lentzu
Idioms
csn:
pònnere a piumu a unu = dàreli un'adderetada, fàgherelu istare comente si tocat, a dovere, annestrare; grai che prumu = pesosu meda
Sentences
su minadore gherrat che leone candho cheret s'istadu, a dogni costu, argentu, ferru, piummu o carvone
3.
fut àbbile e balente, timiu e connotu, ma su prummu cajente no l'at connotu etotu!
4.
cussus tocat a dhus ponni a prumu!
Scientific Terminology
mtl
Etymon
itl., ctl., spn.
piombo, plom
Translations
French
plomb
English
lead
Spanish
plomo
Italian
piómbo
German
Blei.
peúnca , nf, nm: peuncu,
piucu,
piuncu Definition
de is mígias, sa parte chi bestit su pei: dhu narant fintzes po mígia etotu (ma curtza)
Idioms
csn:
mòrrere a peuncu = mòrrere de maladia longa; èssere a peuncu = iscrutzu, fintzas pòbiru meda; bocàrenne piuncos de ccn. cosa = fàghere atzola, àerendhe profetu, arrènnesciri; no si ne bidet piuncu = mancu arrastu
Sentences
fachiat piuncos de lana a bèndhere ◊ fint iscurtos e in piuncos ◊ ti apo imbolicau sos pedes chin piuncos ◊ fit chin sas iscarpas tapuledhadas e sos piuncos istampaos
2.
de s'istrantza mancu piuncu si ne vidiat
Scientific Terminology
bst
Etymon
ctl.
peuc
Translations
French
pied de la chaussette
English
stocking-sole
Spanish
pie
Italian
pedule
German
Strumpfsohle.
peunchída , nf Definition istribitada, cropu de pei a terra po tzacu, cadredhadura Synonyms e antonyms cadredhada Etymon srd.
peunchínzu , nm Synonyms e antonyms cadredhamentu Etymon srd.
peunchíre , vrb Synonyms e antonyms cadredhai Etymon srd.