A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

prenàdu , pps: prenatu Definition de prenare; chi est o dh'ant prenu Synonyms e antonyms pienu | ctr. illichidadu, sbuidau Translations French rempli English filled Spanish llenado, relleno Italian riempito German gefüllt.

prenadúra , nf: prenidura Definition su prenare; su sèmene de su laore chi s'ispainat in sa terra; genia de puntu po ricamare su cugudhu de unu bestimentu Synonyms e antonyms prenimentu, umprinzu / semenadura | ctr. illichidadura Etymon srd. Translations French remplissage English filling Spanish llenado Italian riempiménto German Anfüllung, Füllung, Auffülung.

prenàre pienàre

prència , nf: prensa 1, prentza 1 Definition aina o màchina a bisura de istrégiu po incracare sa binatza a ndhe múrghere su mustu, o s'olia mólia po ndhe bogare s'ógiu / partes de una prentza a manu po binatza (prentza a bangu): is còscias o peis, su bancu o piatu, su canale, is costaos o paradas (fatas a doas lascas fissadas in mesos cricos de ferru, in duas perras de intrare apare postas prantadas in pitzu de su bancu e de prènnere de binatza e agguantasas intradas apare cun craos), su covecu (duas mesas lunas de linna grussa cun orrugos grussos paríviles de linna o istrupedhos de pònnere in pitzu e subràbari a duos a duos giraos de noranta grados), su fusu a berrina de mesania a punta, sa gioca o ‘fémina’ (chi intrat in su fusu, fata in duos petzos cun duas cotzas de ferru e un'istanga: custa parte est fata a manera chi, movendho s'istanga a s'andhetorra, su petzu de fundhu, po comente funt fatas e postas is cotzas a punta a triàngulu totu a una parte, giret sèmpere a una matessi bandha abbasciandho e incracandho a forte apitzu de sa linna e de sa binatza, o fintzes – ponendho is duas cotzas a su contràriu – artzandho e illascandho) Synonyms e antonyms supressa Idioms csn: binu de p. = su binu chi essit de s'ainata supressendhe; fai sa p. a unu = zogu pesante de pisedhos abbatighendhe a unu postu a palas a terra Sentences su binu de prentza no si ammisturat cun su binu de iscupu ◊ candu s’olia fut mólia si ndi bogàt sa pasta, si preniant is isportinus e si poniant in sa prensa Surnames and Proverbs smb: Prenza Scientific Terminology ans Etymon spn. Translations French pressoir English press Spanish prensa Italian tòrchio German Presse.

prenciadòra pranciadòra

prenciadúra pranciadúra

prenciài , vrb: prensai, prensare, prentzai, prentzare Definition incracare a prentza Synonyms e antonyms imprentzai, supressare Sentences sa benàcia depit èssi prenciara po ndi bogai totu su binu ◊ teniat sa prensa e binzateris meda che leaiant sa binata pro la prensare Etymon spn. prensar Translations French presser, pressurer, comprimer English to squeeze, to crush Spanish prensar Italian torchiare, comprìmere, pressare, pigiare German pressen.

prenciài 1 pranciài

prènda, prèndha , nf: prenna Definition lallanu de oro o àteru metallu bellu fatu po pònnere in pitzu, mescamente in pódhighes, in su brúciu, in su tzugu, in origas, o fintzes in su bestimentu; in su nàrrere carosu, si narat de gente istimada forte, de cosa chi balet o est pretziada meda e, in cobertantza, a disprétziu puru; css. cosa chi si giaet o chi si ponet coment'e a ndhe assegurare àtera Synonyms e antonyms arra, imprendha, lallanu, relichiaris Idioms csn: sas prendhas = s'oraria; donai o pigai in prenda = imprendhare, preare Sentences cherrer mi dia istramare su coro pro ndhe dare dogni trama fata a prendha (P.Casu)◊ sant'Aleni de Cuartu portat prendas de òru ◊ mamma est una de cussas chi bit in is mascus is prendas de sa lassa! ◊ che prendha lughent élighes e chessas 2. no istes in tristura, prendha ’e oro! ◊ de morrer milli bortas apo gustu, ma de lassare a tie, prendha, no! ◊ cantas boltas, prendha mia, pro te sola apo cantadu! ◊ inoghe pasaiat una prendha chi tantu mi amaiat ◊ no li noghet tribàgliu ne sufrire: ite prendha chi tenzo pro teraca! (B.Figus)◊ profumant de amore e de amistade sas prendhas chi bi sunt in su Banzelu (F.Satta) 3. su pitzocu fit prendha mala dae candho fit minore ◊ bella prendha chi ses, coromeu carigadu!… Etymon ctl., spn. prenda Translations French bijou, ornement, gage English jewel, pawn Spanish joya, alhaja, prenda Italian gioièllo, monile, ornaménto, pégno German Juwel, Schmuck, Pfand.

prèndhere , vrb: prènnere Definition pònnere o poderare a istrintu cun calecuna cosa – acàpiu – a inghíriu (faendho coment'e a fasche), agguantare apostadamente arréschiu a calecunu logu o cosa cun fune o css. àteru acapióngiu a bisura de fune, codriola, filuverru o àteru deasi; in cobertantza, agguantare a ccn. impreau, obbrigau de no pòdere fàere prus totu su chi bolet o chi iat a pòdere / pps. presu Synonyms e antonyms acapiae, alliongiae, apresorzare, liai, muciullai | ctr. iscapiae, isòlbere, isprèndhere Idioms csn: no b'àere filu ’e prèndhere = (fuedhendi) nàrriri cosas sentza de fundóriu, chi no tenint sétiu, chi no bi at ne cabu e ne coa; prèndhere a nodu mortu, o a nodu biu = fàghere unu nodu malu a isòrbere, chi no b'isorbet, o unu nodu fàtzile de isòrbere; prèndhere a peràulas fortes = fai mazinas, afaturai; prèndhere s'imbíligu a unu = furcare, ingannai a unu Sentences sa buca de su sacu si prendhet pro no che essire sa cosa ◊ prendhiat sa craba a fune longa a pàschere ◊ sa lóriga in su muru bi est a prèndhere animale ◊ sa linna si prendhet a fasche ◊ impàrali a prènnere sas corrias de sas iscarpas! ◊ prendhindhe dàeli duas incropadas pro agguantare de prus! 2. cun totu custos impitzos de binzas, de ortos e bestiàmine so presu chentza fune 3. fit giradu de carvedhu e candho faedhaiat no bi aiat filu de prèndhere ◊ in su chi naras no bi at filu de prèndhere ◊ no ti fides, mighi cussu prendhet s'imbíligu fintzas a su dimóniu! ◊ sos canes lapaos nanchi no si lassant prèndhere chin sos berbos… Surnames and Proverbs prb: chie bene prendhet mezus isolvet Etymon ltn. prehendere Translations French lier, ficeler, lacer English to tie Spanish atar Italian legare, allacciare German binden, zusammenbinden, festbinden, zubinden.

prendhidòre , nm Definition chie prendhet, acàpiat Etymon srd.

prendhidoría , nf Definition su prèndhere, su acapiare, siat cun cosa e siat cun berbos a sa manera de is majàrgios: in poesia, manera de fàere rimare is versos Synonyms e antonyms acapióngiu, acàpiu, ligamentu, prendhidura Sentences in sa "dispedida" no b'est sa prendhidoria de dever bortare sempre sos endecasíllabbos (P.Pillonca) Etymon srd.

prendhidórju , nm Definition logu adatu ue faet a acapiare ccn. cosa Synonyms e antonyms ligadorju Etymon srd.

prendhidúra , nf Definition su prèndhere, fintzes s'acàpiu chi si ponet Synonyms e antonyms acapiadura, annodadura, atróciu, liadura | ctr. isorbidura Etymon srd. Translations French liage English tying Spanish atadura Italian legatura German Binden.

prènere plèniri

prenèta pranèta

prenetài, prenetàre , vrb Definition intrare, andhare aintru (de logu, cosa, chistione) cun dificurtade, passare in mesu de ccn. cosa, cricare de cumprèndhere, fintzes pentzare Synonyms e antonyms intrae, passae Sentences sa paghe selena prenetat che carignu in su coro ◊ chie s'istifinzu no prenetat ◊ a ue ses prenetendhe? 2. ses totu su manzanu faghindhe milli giros in s'aera prenetendhe, birbante, dogni manera pro su tou propósitu inumanu (A.Masia Arru)◊ no ti abbizas chi ti atristas solamente prenetendhe su comente si sanat dogni angustia! (G.A.Cossu)◊ a ite ses prenetendhe? Etymon itl. penetrare.

prenetéri , agt, nm Definition chi o chie si pigat prenetu, istat sèmpere prenetandho, pentzandho de imbentare o de agatare o fàere cosas noas, bínchere dificurtades o àteru Synonyms e antonyms prenetosu Sentences cussos amministradores las sunt pessendhe própiu totu chei sos preneteris pro fàghere assuprire s'abba a bidha Etymon srd.

prenetósu , agt Definition nau de ccn., chi est capatzu de intrare in is chistiones, de cumprèndhere Synonyms e antonyms acussu, abbistu, preneteri, prontudu Sentences ite chircas, mente mia, chi ses tantu fastizosa, sempre bolendhe prenetosa cun s'alada fantasia? (G.A.Cossu) Etymon srd. Translations French perspicace English perceptive, shrewd Spanish penetrante Italian penetrante, pespicace German scharf, scharfsinnig.

prenétu pranèta