A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

rúnnine rúndhina

runníu , agt, nm Definition chi o chie rundhat, istat andhandho, in giru Synonyms e antonyms runnadore, rundhajolu, rundhanu, rundheri Etymon srd.

rúntza , nf Definition calidades diferentes de lua, tupighedhas linnosas chi bogant unu latighedhu toscosu chi faet a iscrafíngiu che a s'orrúngia, si ndhe ferit a sa carre Synonyms e antonyms latóricu, lua, runtzedha, titímbalu Scientific Terminology rba, Euphorbia peplus, E. pithyusa ssp. cupanii.

runtzèdha , nf: runzedha Synonyms e antonyms runtza / lua, rughedha / cdh. rugnedha.

runtzinàlla , nf Definition cuadhedhos metzanos e, in cobertantza, gente metzana Sentences fache discostare sa runtzinalla chi si m'est bortada Etymon srd.

runtzinàre , vrb Definition prus che àteru, furare cuadhos Synonyms e antonyms afufai, arpiai, arrapagnare, aungrare, furai, sdorrobbai Etymon srd.

runtzínu , nm Definition cuadhedhu de pagu contu, metzanu, fintzes burricu Sentences no apretedas s'isprone a su póveru runtzinu, si no in mesu caminu si arrempellat apuradu (F.I.Mannu) Surnames and Proverbs prb: onzi cadhu curridore torrat a runtzinu Etymon itl. ronzino.

runtzòne , nm: rutzone Definition genia de passante de ferru, po poderare serrada un'apertura Synonyms e antonyms alcione, barcioni, facioni, ferrisciale Sentences bi at zanna chi serrat a crica e zanna chi serrat a rutzone (S.Seu) Surnames and Proverbs smb: Ruzzone Etymon itl. runzone Translations French verrou English bolt Spanish cerrojo, pestillo Italian chiavistèllo German Riegel.

rúnza rúngia

runzài , vrb: arruntzai* Definition fàere totu a pinnigas, a piegas, coment'e orrobba posta male, a muntone Synonyms e antonyms acarrongiai, afrangillonai, apigiare, atavellai, frongire, granculai | ctr. istirai.

runzèdha runtzèdha

rúnzida rúnida

runzonàda , nf Definition in sa carena, su tretu de is errigos Scientific Terminology crn Etymon srd. Translations French région rénale English renal region Spanish riñonada Italian regióne renale German Kreuz.

runzòne , nm: orrungione* Definition s'arremu (duos), in bentre a parte de apalas, ue passat totu su sàmbene po ndhe seberare s'orina chi nche bogat a sa busciuca / r. abbasciadu = chi at cédiu, caladu prus a bàsciu Synonyms e antonyms arrene, arrigu, nerule.

runzósu , agt: arrungiosu*, orrugnosu, runzosu Definition chi portat s'orrúngia; nau de ccn. po su chi sentit, chi tenet coment'e ódiu, tírria po s'àteru Synonyms e antonyms zelosu / cdh. rugnosu.

rúo rú

ruólu rólu 1

ruósu rubósu

rúpere , vrb Definition su naschire, su essire de s'erba intzeurrada, su passare de una parte a s'àtera in logos prenos de linna (cresura, matedu, padente cracu); su pesare de s'arrescotu a pitzu in su cadhàrgiu postu in su fogu; su si apèrrere de una pibisia impostemada (in matéria)/ pps. rúpidu / rúpere in titas = ammadurare in titas, nadu de pitzoca faghindhe a fémina Synonyms e antonyms acarpire, irrúpere, irrutiare, punciai, rupire, scoitai, tidhire Sentences si no proet, s'erba no rupet ◊ duos tudhos d'erba bi at rúpiu ◊ in cussu tretu ifustu su logu est totu rúpidu ◊ aiat próitu meta e a capitanni su terrinu fit rúpitu primitiu 2. passesit rupendhe buscos de ozastros, de chercos, de lidones ◊ rupes sos gianniles, pedendhe ◊ in cussas cresuras no faghet a bi rúpere ◊ no isco comente cussa famíllia de Frantza passendhe in Córsica ndhe rupeit innoghe 3. su soru depet rúpere chentza pesare bullu Surnames and Proverbs prb: bucone partiu no rupet brente Etymon ltn. rumpere Translations French pousser, pénétrer English to sprout, to pass through Spanish brotar, penetrar Italian spuntare dell'èrba, penetrare German hervorsprießen, eindringen.

rupiàre , vrb: ruspiare Definition betare salia, ispudu, betare a fora Synonyms e antonyms arruspire, carraschiare, gruspire*, iscupiri, ispudai, rispiare Sentences amus bidu calchi ómine de fama ruspiendhe sa mama e tzertas mamas frundhendhe sos fizos (G.A.Cossu)◊ cantu de bene retzis in sa vida lu rúspias in fele biaitu! ◊ "Proet vostè!", li rispondhet cudhu rupièndhesi in manos e frighèndhelas una cun s'àtera ◊ teniat sa buca piena de salia e no ischiat inue rupiare 2. su columinzu rúpiat fumu.