rodàre , vrb: arrodai 1*, orrodare Definition bogare o acutzare s'atza a un'aina po segare méngius Synonyms e antonyms acuciai, aggurdare, apuntai, immolare | ctr. ingurdai, irmarrare.
rodàre 1, rodeàre rodài
rodédhu , nm Definition s'orrodighedha totu puntas de s'isprone.
ròdere , vrb: arròere*, ròere, ròiri Definition orrunchinare, coment'e arrasigare, cun is dentes / pps. rósidu, rosu; dare it'e ròere = giare it'e fàere, múngia Synonyms e antonyms arrosigai 2. sos passos de Giuanne sunt che a sas alas de cudhos furferarzos chi li aiant dadu it'e ròere ◊ fiza mia faghe impresse: inoghe che at it'e ròere!
rodèta , nf Synonyms e antonyms orrodàntzia, orrosenita, rodíglia, sarreta Scientific Terminology ans.
rodéu , nm: arrodeu,
orrodeu,
rudeu Definition
su giru chi si faet a inghíriu de calecuna cosa o de ccn.; genia de oru in su gipone / rodeu de unu bistiri = sa largària de su giru chi tenit su bistiri in is pojas
Synonyms e antonyms
ghilone,
poja
Sentences
sunt a rodeu acurtzu a mie puzones malos! ◊ sa zente si seit a rodeu de su fogarone ◊ fatemis rodeu totu umpare arrejonendhe ◊ pensamentos, pasu no mi dades un'iscuta, a rodeu che bolu de tilibbrios ◊ ses isetandhe a rodeu pro ti tatare chin sas purpas meas
Etymon
spn.
Translations
French
circuit
English
circuit
Spanish
rodeo
Italian
circùito
German
Kreis.
rodhulànu , agt Definition chi orrúmbulat, chi andhat a orrumbuladura, chi girat Synonyms e antonyms arrumbulanu, corriazolu Sentences sas pedras rodhulanas, a bortas, faghent brullas metzanas Etymon srd.
rodhulàre , vrb Definition
andhare orrúmbula orrúmbula, coment'e un'orroda o àteras cosas tundhas
Synonyms e antonyms
arrembulai,
cadhinare,
codulare,
lodhurare*,
loturare,
lumburare,
torrulare,
trodhulare,
tromedhare
Sentences
bi at pagas domos rutas, isperrumadas dae unu crastu chi ndh'est faladu rodhulendhe dae sa costera
Translations
French
dégringoler
English
to tumble down
Spanish
rodar
Italian
ruzzolare
German
hinunterrollen.
ródhule, ródhulu, ródhuru , nm Definition su rodhulare / èssere a r. (nau de prantu) = a suncutos, a meda, de no si pòdere muntènnere Synonyms e antonyms arrúmbiu, bórtule, rúmbulu, tróulu 2. custu mundhu est andhandhe a ródhules in sas àndhalas iscussertas de s'ódiu (G.Piga)◊ apo intesu sa petra in sa péntuma achirrandhe a ródhulos una bona iscuta Etymon ltn. rotulus.
ródia , nf Definition
su rodiare, su istare a rodeu, giru a inghíriu de calecuna cosa
Synonyms e antonyms
gíriu,
inghíriu
Sentences
ródia de corvos píghidos si pesant dae mare ◊ s'intendit s'ischíliu de is varzias in ródia
Etymon
srd.
Translations
French
tour,
orbite
English
turn,
orbit
Spanish
giro
Italian
giro,
òrbita
German
Kreisbahn,
Bahn.
rodiài, rodiàre , vrb: arrodeare*,
orrodeare Definition
istare a rodeu a inghíriu de calecuna cosa, istare a su gira gira acanta a calecuna cosa abbaidandho apedhiaos a che dh'arregòllere, andhare a inghíriu de calecuna cosa
Synonyms e antonyms
arrodare 1,
arrogliai,
inghirare
Sentences
chei s'astore in s'aera tue ródias intro de sas tancas ◊ como totu mi timent chei sa runza e si mi bient che ródiant adhane! ◊ ue cuàt sas licantzadorias rodiao solvèndhemi in salias!
Translations
French
graviter autour,
tourner
English
to orbit,
to rotate
Spanish
rodear
Italian
orbitare,
ruotare
German
kreisen.
rodiaméntu , nm Definition
su istare a rodeu, rodiendhe, girandho a inghíriu de calecuna cosa / movimentu de r. = su movimentu chi faet unu corpus (es. sa Terra in tempus de una die) movendho totu is puntos suos a inghíriu intreu de unu matessi asse
Synonyms e antonyms
furriamentu
Etymon
srd.
Translations
French
rotation
English
rotation
Spanish
rotación
Italian
rotazióne
German
Rotation.
rodiaródia , avb Definition istare, andhare r. = andai a ingíriu Synonyms e antonyms roliarrólia.
rodighèdha , nf: rodixedha Definition
min de roda, orroda pitica, ma fintzes s'ossu tundhu de is benugos
Synonyms e antonyms
arrodedha 1,
badhadori,
rodita,
rotedha 1,
ruédhula
Translations
French
petite roue
English
small wheel
Spanish
rueda,
rodaja,
rótula
Italian
rotèlla
German
Rädchen.
rodíglia, rodílla , nf: rudíglia,
rutíllia Definition
orrosinita, aina po segare pígiu fine de pasta: est una orrodighedha cun s'oru segante e fatu a manera de lassare una segada cun s'oru totu a egaseogas e si pigat a una màniga cun d-una manu
Synonyms e antonyms
orrodàntzia,
orrosenita,
rodeta,
sarreta,
taglianti
Scientific Terminology
ans
Etymon
spn.
rodilla
Translations
French
roulette de pâtissier
English
castor
Spanish
cortapasta
Italian
rotèlla
German
Teigrädchen.
rodinédhu , nm Definition
orrugu de cosa (cartone, linna o àteru fatu coment'e a cannedhu curtzu) ue s'imbodhigat filu (prus che àteru de cosire)
Synonyms e antonyms
arrochetu,
carrúciu 2,
lòtoro,
ródulu,
rudhurinu
Etymon
srd.
Translations
French
bobine
English
reel
Spanish
carrete
Italian
rocchétto
German
Zwirnrolle.
rodínu , nm Definition tretu, logu acanta, a inghíriu de ccn. cosa / a r. = a rodeu Synonyms e antonyms rodone Sentences in cussos rodinos de Carrela ’e Putu apo passadu sa pitzinnia (N.Fadda) 2. s'at picau una cotichina e andhabat a rodinu che gradharone Etymon srd.
rodíta , nf Definition min. de roda, orroda pitichedha (fintzes cussa po segare sa pasta, orrosinita) Synonyms e antonyms arrodedha 1, badhadori, rodighedha, ruédhula.
rodíu , nm, agt: rotiu,
rudiu,
rúdiu,
rutiu Definition
terra crua, annigrina, de annos meda chentza trebballada
Synonyms e antonyms
annicrinu,
arestadu,
arrudiau,
egadu
Sentences
fint faedhendhe de rodiu e de bidustu ◊ in sos golleis be sont sos rudios e in sos sétiles sas terras araas (L.Loi)◊ sa Sardigna tandho fit coment'e una terra vírgine, o rutia ◊ custu terrinu fit rudiu ot'annos, ma ocannu l'apo prenu
2.
custas sunt terras rodias ◊ fizu meu fit beranilendhe sa terra rotia, preparendhe sas tulas pro s'atunzu ◊ che massaju chi, rutiu e lanzu barvatu at bortuladu a die intreu, de su sole bramaiat s'ocasu
3.
rutias torrant d'atunzu sas malinconias (T.Rubattu)
Surnames and Proverbs
prb:
a terra rutia sèmenala a su chi bi essit
Etymon
srd.
Translations
French
terrain inculte
English
waste land
Spanish
terreno inculto,
erial
Italian
terréno incólto
German
unbebautes Grundstück.
rodixèdha rodighèdha