A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

tzaràca , nf: saraca, teraca Definition fémina pagada po serbire a contu de unu mere angenu Synonyms e antonyms serbidora / cdh., ttrs. tziraca Sentences aici seis bonas feti po si cojai cun d-unu messajedhu, o chi no, trabballu de tzeracas agatais!

tzarachía , nf: itzerachia, terachia*, tzerachia Definition is tzeracos, su èssere tzeracos, su fàere su tzeracu, fintzes coment'e trebballu chentza pagau, chentza connotu, a isfrutadura; giòvonos, gente giòvona (solu ómines); fintzes sa paga po calecuna faina / a tz. = a pagamentu Sentences totu custos nastredhos chi ti aggradant goi meta sont su marcu de sa tzerachia! 3. su sonadori a tzarachia bandat a sonai po is cojas.

tzaràcu , nm: ceracu, seracu, teracu, tzeracu Definition ómine pagau po serbire a contu de mere angenu; fintzes giòvono, piciocu / leare o portare a ccn. a tzerachinu = coment'e unu tzeracu Synonyms e antonyms intzeracu / cdh., ttrs. tziracu Sentences a issa dh'arrespetant tzeracus e meris ◊ furat su tzeracu, furat sa serbirora e ti faint torrai a s'ossu! ◊ su tzerachedhu si aiat atzapatu un'àteru mere e si nche fit annatu ◊ candho cumenciaiat a amannitare, unu, dhu mandhànt a tzerachedhu cun meres angenos po dhi giare un'imbudu de trigu Translations French domestique English servant Spanish criado, doméstico Italian sèrvo German Diener.

tzaramèdha, tzaramèlla, tzarammédhu , nf, nm: ciaramedha* Definition chistionu, prus che àteru chentza cabu e ne coa, fintzes murrúngiu Synonyms e antonyms apísciulu, bàdula, ciaciarra, ciarra, lúlluru, paraleta, ragàglia Sentences maridu e muzere sunt sempre a tzaramella, brighendhe.

tzaravagliéri , agt, nm Definition chi o chie faet tzaravallos, narat cosas chentza fundhóriu Synonyms e antonyms ciarlatanu Sentences ahi, tzaravaglieri eremitanu de cantos de su bentu bardaneri! (F.Cocco)

tzaravàllu, tzaravàulas , nm: ceravàlliu*, tzeravàgliu, tzeravallu Definition su carravàulas, líbberu ue si podet lígere su chi at a bènnere; fintzes unu de cudhos chi andhant in giru bendhendho sa 'fortuna' Synonyms e antonyms tzerafàvulas.

tzàre , vrb: ciai 1, giai, zare Synonyms e antonyms dare, donai.

tzarfalíu , nm: tzarpaliu Synonyms e antonyms burtzera Scientific Terminology rba, rbc.

tzarodhài , vrb: aciarollai*, tzorodhai, tzorodhare Definition nàrrere o fàere is cosas a improdhu, betare is cosas a s'afaiu, chentza órdine, chentza critériu, fàere atzerodhos Synonyms e antonyms aciapuciae, aciorobedhare, acoredhai, afioncai, allarodhai, impiastai, improdhai, inciorodhare Translations French parler à tort et à travers English to talk nonsense Spanish embarullar, badajear Italian fare o dire a vànvera, sènza critèrio German unüberlegt daherreden, aufs Geratewohl handeln.

tzarodhiài , vrb Definition orrosinare, pròere abbighedha fine Synonyms e antonyms arrosinai, istedhiare, modhinare, papuschiare, proighinai, tzaviai, tziviai.

tzaródhiu , nm Definition ispergiada de abba o cosas deasi, proinedha de abba fine Synonyms e antonyms arrosina, modhina, paspia, proischina, tzàviu, tzibina Etymon srd.

tzàrpa , nf: sarpa* Definition calidades de sàlighe, ma mescamente s'ollastu o ollastedhu de arriu Synonyms e antonyms atoa, sàbixi Scientific Terminology mt.

tzarpadhéri, tzarpedhéri , nm, agt: serpedheri, tzerpadheri, tzerpedheri Definition tenent custu númene duos pigiones papadores de petza chi cassant bobbois mannos, tzilighetas, pigionedhos: su stori de Leonora e s'atilibbriu; nau de ccn., chi faet is cosas a prepoténtzia / limba tzerpedhera = limba mala, limbimalu Synonyms e antonyms arcidedhu / atilibbriu / trasseri Sentences fàinti cumenti a is tzarpadheris: a dedí si pàsiant, a su noti bicant! 2. abarra a s'avértida, ca cussa tzarpedhera est giai in punta de paradori! ◊ faci de tzerpedheri portat, cussu! Scientific Terminology pzn, falco eleonorae Etymon srd. Translations French faucon English hawk Spanish halcón de Eleonor Italian falco della regina German Eleonorenfalke.

tzarpalíu tzarfalíu

tzarpía , nf, nm: cerpiu*, itzerpia, serpia, telpia, tzelpia, tzerpia, tzerpiu Definition dónnia e css. bobboi; foedhandho cun tzacu, unu malu, chi giaet ifadu Synonyms e antonyms arresia, babballoti, babbaúciu, babbaudhu, babboi, errebiu, incerpiu, terpusu, titupiu, tzerpulia Sentences po santu Matia oberint is ogus totus is tzerpias, is arrasias 2. arguai de tui chi ti lessas ponni is peis asusu de cussa tzarpia! ◊ si pesat rea che tzelpia ◊ at a èssi fillu de calincunu tzerpiu pudésciu! ◊ est una tzerpia arrebbeca e superba Translations French bestioles English insects Spanish los insectos, bicho Italian gli insètti German Insekten.

tzarpodhadúra , nf Definition cosa fata male, a improdhu, improdhu etotu, coredhu Sentences at pregau, mancai a tzarpodhadura (A.Garau) Etymon srd.

tzàrra , nf: ciarra, tzàrrala Definition boghes de gente foedhandho, alleghetandho / èssere a tz. posta = tzarrendhe Synonyms e antonyms apísciulu, argiolu 1, arralla, bàdula, ciaciarra, ciaramedha, lúlluru, paraleta, ragàglia / barrosia 2. in su mundu totu cantu curriat sa tzarra de s'imperadori de Roma Etymon itl. Translations French bavardages English yak Spanish cháchara, charla Italian ciarla German falsches Gerücht.

tzàrra 1 , nf: giarra*, zara Definition pedra segada a piticu, fata a pedrighina.

tzarracài , vrb Definition papare a tzacurradura, papare Synonyms e antonyms tzacarrai*, papai, trachedhare Sentences unu pratu de sitziaca ghetamindedhu ca mi dhu tzarracu.

tzàrrala tzàrra