batagliòla , nf Definition
gherra a cropos de pedra
Synonyms e antonyms
aperdiamentu,
predarjata
/
cdh. batadhola
Translations
French
bataille à coups de pierres
English
hail of stones
Spanish
pedrea
Italian
sassaióla
German
Steinhagel.
befài , vrb: abbefare,
befare,
befiare Definition
pigare a befa, erríere de àtere unu pagu a disprétziu
Synonyms e antonyms
abbilgonzare,
abbirgonzire,
bufonai,
ciacotai,
ilvilgonzare,
sbregungiri
Sentences
a issu totus dhu befant ◊ si aiat gana de si ndhe befare, sa sorte, mi podiat fàghere macu! ◊ cussu si béfiat de su male anzenu: si aiat abbaidadu a su sou!…◊ sunt befendhe de s'unu e de s'àteru e no si abbàidant mai a carrones!◊ su ponidori de fogu est finas cussu chi befat is atrus cun sa limba
Translations
French
se moquer de quelqu'un,
de quelque chose
English
to make a fool of s.o.
Spanish
burlarse,
mofarse,
befarse de algo o alguien
Italian
farsi bèffa di qlc.,
di qlcs
German
verspotten,
auslachen.
berbechínu , agt: arveghinu,
berbeghinu,
brebeghinu,
brebexinu,
vervechinu Definition
chi est de brebè / paru, late, casu b., peta, lana berbeghina; mascru b. = mascru de berbeghes
Etymon
ltn.
*berbecinus
Translations
French
de mouton,
de brebis
English
sheep
Spanish
ovejuno
Italian
pecorino,
ovino
German
Schaf.
bicàda , nf Definition
corpu giau cun su bicu, ispítzulu cun su bicu
Synonyms e antonyms
abbíchidu,
bicu 2,
isbicada,
ispitzulata,
pitulada
/
cdh. sbiticata
Sentences
s'àbbile desulesu ti at dadu calchi bicada, o canarinu ◊ m'abbàida custu pudhu lendhe a bicadas a chie li colat acurtzu! ◊ sa pudha che ingullit intreu su chi no segat a bicadas
Etymon
srd.
Translations
French
coup de bec
English
peck
Spanish
picotazo
Italian
beccata
German
Schnabelhieb.
bigumàrras, bigumàrru , nm Definition
bigu o boe marinu; genia de lampu chentza tronu
Synonyms e antonyms
culumarru,
igumarras
Scientific Terminology
anar, monachus monachus
Translations
French
phoque moine de la Méditerranée,
éclair
English
monk seal,
lightning
Spanish
foca monje,
relámpago sin trueno
Italian
foca mònaca,
lampo sécco
German
Mönchsrobbe,
Wetterleuchten.
binatéri , nm Definition
chie faet o contivígiat is binos, prus che àteru in is cantinas
Synonyms e antonyms
cantineri
Etymon
srd.
Translations
French
marchand de vins
English
cellarman
Spanish
bodeguero
Italian
cantinière
German
Kellermeister.
birduléri , nm: birdureri Definition
(f. -a) butegheri chi bendhet is birduras
Synonyms e antonyms
berdurarju,
erbadore,
erbajolu,
insaladeri
Sentences
sa birdurera at portau una crobi de gureu de campu, cicória e martutzu a bendi in citari
Scientific Terminology
prf
Etymon
srd.
Translations
French
marchand de légumes
English
greengrocer
Spanish
verdulero
Italian
verduràio,
erbaiòlo,
erbivéndolo
German
Gemüsehändler.
bistàcu, bistàculu , nm Definition
mància, genia de maladia a sa pedhe chi si faet moresina a màncias mannitas o pitichedhas
Translations
French
éphélide,
tache de rousseur
English
a kind of skin disease,
freckle
Spanish
efélide,
cloasma
Italian
efèlide,
cloasma
German
Sommersprosse,
Ephelide,
Chloasma,
Leberfleck.
biudàle , agt, nm Definition
de biudos, chi pertocat is fiudos; totu su chi tocat de diritu a is fiudos / sos pannos biudales = sa bestimenta, niedha, chi si ponent sos biudos
Etymon
srd.
Translations
French
de veuf,
de veuve,
douaire
English
widowed
Spanish
viudal
Italian
vedovile
German
zur Witwenschaft gehörig,
Witwengeld,
Leibgedinge.
bobborichína , nf Definition
sa birilla de su crecu
Synonyms e antonyms
bobboledha,
bobbulichedha,
bulluchedha,
cocoredha,
làdhara
Etymon
srd.
Translations
French
galle du chêne ou noix de galle
English
oak-gall
Spanish
cecidia,
cacarro
Italian
galla della quèrcia
German
Eichengalle.
bolàdiga , nf, nm: bolàntiga,
bulàdiga,
bulàdigu Definition
arangixedhu arrúbiu, samucu de cogas, genia de matighedha a linna modhe, frutighedhu toscosu bonu fintzes po meighina
Synonyms e antonyms
sambinzu
Scientific Terminology
mt, Euonymus europeus
Etymon
ltn.
volaticus
Translations
French
bonnet de prêtre,
bonnet carré
English
priest cap
Spanish
bonetero
Italian
berrétta da prète
German
Pfaffenhütchen.
bolluzadòre , nm Definition
chie ponet bolluzu, chie faet naschire tréulu, brigas
Synonyms e antonyms
imprenidore,
insulladori,
mintevogu,
piliseri,
supuzadore,
supuzeri,
trebuleri
Etymon
srd.
Translations
French
fauteur de troubles
English
instigator
Spanish
hostigador,
instigador
Italian
sobillatóre
German
Hetzer.
bolluzadúra , nf Definition
su bolluzare
Synonyms e antonyms
avolotamentu
Etymon
srd.
Translations
French
action de troubler
English
muddiness
Spanish
enturbiamiento
Italian
intorbidaménto
German
Trübung.
bonómine , nm Definition
ómine giustu, àbbile, sàbiu, postu a peritziare dannos, addesumare o ispartzire interessos, pònnere paghes: po sa matessi cosa si narat fintzes solu ómine; si narat fintzes a unu calesiògiat ómine po dhu tzerriare, candho no s'ischit ite dhu narant
2.
bonómine, e de ue sezis?
Etymon
srd.
Translations
French
médiateur,
homme de confiance
English
peacemaker
Spanish
conciliador
Italian
pacière,
uòmo di fidùcia
German
Versöhner,
Vertrauensmann.
bràndha , nf: branna Definition
genia de letu fatu solu de una arretza cun is peis
Synonyms e antonyms
càtiri
Etymon
itl.
Translations
French
lit de sangle
English
camp bed
Spanish
catre
Italian
branda
German
Feldbett.
brandhichèdha , nf Definition
min. de brandha
Translations
French
petit lit de sangle
English
small camp bed
Spanish
catre pequeño
Italian
brandina
German
kleines Feldbett.
brodaròla , nf Definition
brodighedhu de pagu sustàntzia
Etymon
itl.
Translations
French
eau de vaisselle,
lavasse
English
slops
Spanish
bodrio
Italian
brodàglia
German
fade Brühe.
brutúra , nf Definition
cosighedha pitica meda, malesa, brutore, cosa chi no est bona o no dhue depet èssere in mesu de àtera cosa o logu
Synonyms e antonyms
abbunzu 1,
abighíngiu,
arritzu 1,
grisu 1,
rena,
renza,
solla
/
brutesa,
ludrinzu,
muga
Sentences
che zuto una brutura in s'ogru ◊ che li at intradu una brutura in s'ogru ◊ che li at rutu una brutura a su piatu ◊ sa brutura tenechela, si bi ndhe as bidu!
Etymon
itl.
bruttura
Translations
French
fétu,
grain de poussière
English
speck
Spanish
pizca,
brizna
Italian
brùscolo
German
Körnchen.
bucicòne, bucicòni , nm: bugicone,
burtzigone Definition
manu serrada a púngiu; cropu forte giau a púngiu serrau, ma fintzes cropu, iscutulada bastat chi siat
Synonyms e antonyms
brussone,
ilbrunzigone,
pinnegosu,
puini,
prunzu
/
colpu,
irbatulada
Sentences
a punzos e a bucicones mi l'ant totu degogliada, chi si ndh'est finas pisciada de sa podha chi li ant dadu (G.Ruzzone)◊ sa pipia dormit a buciconis in pitzus de is piturredhas ◊ disisperau, at cumentzau a si ferri a buciconis a conca e a tzirrichiai is dentis
Translations
French
poing (coup de poing)
English
punch
Spanish
puñetazo
Italian
pugno (cólpo di)
German
Faustschlag.
bullàncara , nf Definition
su fossighedhu in sa carre chi lassat su pigoni
Etymon
srd.
Translations
French
marque de la variole
English
pock
Spanish
picadura de viruela
Italian
búttero
German
Pockennarbe.