Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abburrúntu , nm Definition briga chi si giaet a unu, su abburruntare Synonyms e antonyms afetuada, apoboretada, bria, certu, missamanu Sentences su físsiu est prus malu de s'abburruntu e isse, perrigónchinu, sighit a bufare, paret chi sa fémina apat faedhadu a su muru Etymon srd. Translations French reproche English reproof Spanish reproche Italian rimpròvero, biàsimo German Vorwurf, Tadel.

aciociàda , nf Synonyms e antonyms abbruncu, abbucamentu, aciocada, bria, certu, inzemu, ispórchidu, surra Etymon srd. Translations French reproche English rebuke Spanish reproche Italian rimbròtto German Verweis.

aciótu , nm: atzotu Definition aina po iscúdere fata totu a tiras longas de corria, ma prus che àteru su cropu de s'aciota, su aciotare; a logos, atzotu est sa candhelita de s'abrutzu e fintzes de su chibudhone; in cobertantza, sa briga o sa pena chi si giaet a unu / a. de pedhi, de cagnu, po cuadhus Synonyms e antonyms aciota / aciotada / aciociada Sentences cudha fémina cristiana dh'ant cundennada a is aciotus ◊ ndi essit de s'inserru e no timit aciotu ◊ chi ti cassant, a tui, un'aciotu no ti at a mancai! 2. atzotu lu narant a sa canna noa e modhe de s'almutzu ◊ su chibudhu mascru poltat s'atzotu Etymon spn. azote Translations French reproche, punition English reproach, punishment Spanish azote, castigo Italian rimpròvero, castigo German Vorwurf, Strafe.

afetuàda , nf Definition su chi si narat a briga a un'àteru, o fintzes paribari, po cosa male fata, ma podet èssere fintzes su chi si narat a difesa de ccn. Synonyms e antonyms abburruntu, atzúrridu, certu, murrúngiu Sentences mi at istunigadu s'ortu cun sos fiados e li apo fatu s'afetuada (G.Ruju)◊ nonna mi at fatu s'afetuada ca no bi so andhada addaghi at lómpidu sos annos ◊ nos amus fatu s'afetuada pari pari e semus torrados a su sólitu Etymon srd. Translations French reproche, éclaircissement English rebuke, exclamation Spanish reproche, aclaración Italian rimpròvero, chiariménto German Vorwurf, Erklärung.

aféu , nm Definition cosa chi si narat o chi si faet coment'e brigandho o faendho a bregúngia a unu, o fintzes coment'e bregúngia o duritu chi si sentit; a logos est s’ingiúliu o paranúmene Synonyms e antonyms afrenta, afrontu, aggràbiu, aggrau, innóriu, inzenza / annomíngiu Sentences su piús crudele afeu sufro pro no ti lassare ◊ lu ponent in afeu: iscuru a chie est male afortunadu! ◊ cun tristura in custa badhe de afeu passat su cristianu 2. mi lasso s'oltu meu abbutinare: - a bi lu dennegare ndh'apo afeu (Zicconi Tanchis) Etymon srd. Translations French reproche, blâme English blame, reproach Spanish reprensión Italian rinfàccio, biàsimo German Vorwurf, Tadeln.

apoboretàda , nf: pabarotada Definition cosa chi si narat po avertimentu, comente e a briga a ccn. Synonyms e antonyms abburruntu, atzúrridu, bria, missamanu, rimbicu Sentences est meda fissiosa e isalimentada, no ti artzat mancu de cristas si tue la cuntristas cun s'apoboretada (G.Ruju) Translations French reproche English recall, reproach Spanish reproche, reprensión Italian rimpròvero, biàsimo, richiamo autorévole German Vorwurf, Verweis.

atzúrridu , nm Definition boghe o cosa chi si narat a briga Synonyms e antonyms abburruntu, afetuada, apoboretada, rimbicu Etymon srd. Translations French cri, reproche English shout, reproach Spanish grito, reproche Italian grido, rimpròvero German Verweis.

ifachílliu , nm Definition su afachilare, totu su chi si narat brigandho e faendho a bregúngia a unu Synonyms e antonyms ifachilliadura, isvàpiu Sentences chi nemos apet de si ndhe rídere, de tene, e ne de ti fàchere ifachíllios! ◊ custu no l'at pótiu bajulare e rispondhet a tostu a s'ifachílliu de su maridu ◊ a cussos ifachíllios li rispondhet: Aggai s'isposu tuo est mezus de su meu?! Etymon srd. Translations French reproche English reproof Spanish reproche Italian rinfàccio, rimpròvero German Vorwurf.

istrónciu , nm: istrúnchiu, istrúnciu, istrúntziu, strúnciu 1 Definition cosa chi si narat a s'àteru coment'e a briga, a murrúngiu, a iscontróriu; fintzes atzione chi si faet a malu crabbu / tirada a i. = a corpu Synonyms e antonyms bria, certu, isvàpiu Sentences a su pipiu dhi ammancant is istrúncius de su babbu ◊ no dhu pighit a istrónciu, su fillu, gei dhu bit ca est iscónciu! ◊ cussu est a istrúnchios, inchietu! ◊ poite mi arresponnes a istrúntzios? 2. una tirada a istrúnciu e adiosu a is butonis de is prantalonis! Etymon srd. Translations French reproche English reproach Spanish reproche Italian rimpròvero German Vorwurf.

rimbícu , nm: rumbicu Definition su rumbicare Synonyms e antonyms afetuada, apoboretada, atzúrridu, missamanu, refàciu Sentences su giòvanu fit contendhe de sos rimbicos de su diretore ca nachi fit istudiendhe pagu Etymon srd. Translations French reproche English reproach Spanish reproche Italian rimpròvero, rinfàccio German Vorwurf.