Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

aforài, aforàre , vrb Definition giare s'aforu, cabarras, antibitzare una parte de su prétziu po una cosa chi si bolet comporare Synonyms e antonyms acabarrare Sentences cussu at aforadu su bestiàmine meu ca lu so bendhindhe Etymon srd. Translations French accaparer English to hoarn Spanish dar una señal Italian accaparrare German einen Handel durch eine Anzahlung abschließen.

cabàrra , nf, nm: caparra, caparru Definition una parte de su chi costat sa cosa chi si còmporat (o leat in afitu) giada innanti, comente si faet s'acórdiu, po assegurare sa còmpora (o afitu)/ donai, dare cabarras Synonyms e antonyms antibitzu, inforu Sentences amus cumbinadu pro comporare cussu possessu e l'apo dadu cabarras puru, no siat fintzas chi s'irbortet ◊ manchendi de fuedhus, chini còmporat perdit su caparru, chini bendit dhu depit torrai a dópiu Etymon itl. Translations French arrhes English deposit Spanish fianza, señal Italian caparra German Anzahlung.

iscóbiu , nm: iscóviu, scóviu Definition su iscobiare; css. cosa chi ndhe inditet o siat singiale de un'àtera Synonyms e antonyms irmendhu, indíscia, uspile Sentences iscóbiu nos fatesit de s'ingannu 2. sighendhe a custu puntu inoghe no che restat iscóbiu de ae ◊ de su chi ant fatu bi ant lassadu s'iscóbiu ◊ bi est abbarradu s'iscóbiu de comente bi ant fatu cosa ◊ innantis o apustis custa cosa at a essiri a iscóviu! Etymon srd. Translations French empreinte English trace Spanish huella, señal Italian tràccia, rèsto German Spur, Rest.

sémbu , nm: semmu, semu Definition singiale o marcu, de maladia, de segada o de freadura, chi abbarrat (prus che àteru in sa pedhe); crosta, pigighedhu de sàmbene sicau comente faet in is segadas; genia de essidura in sa tita de is animales e a bortas de sa fémina allatandho; css. cosa chi abbarrat coment'e singiale lassau de un'àtera; dónnia cosa in cantu est distinta de un'àtera / min. semotu Synonyms e antonyms muca, sémida, sinnale / ampístula, brussedha, caigioni, dolimazosa, essidura, frusca, gurone, pabedha 1, postema, semadura / piessignu Idioms csn: su mali de is semos = zenia de apesta; sembu iscantau, coghinau = fruschedha martzida; semu de coi = carbuncu Sentences a s'àinu si li bident sos semos de comente l'at pitigadu su sedhone ◊ custas abbas de súlfaru assaldant sa carena de sos semos chi giughimus in ossos 2. no ti che catzes su semu de sa frascada, si no est bene sicu, ca ti essit torra sàmbene! ◊ su semu de sa secada 3. cust'erba est addata po semus 4. Deus dat semus de divinos dissignos ◊ custos sunt sos semos de sa decadéntzia ◊ no si bidet buscu o semu de alzola, no bi creschet olia ne ispiga ◊ issos no ant lassatu sinnu o semotu de su chi est fata s'identitate, sa memória de s'anticóriu (G.Albergoni) 5. no bi at semu de sa pessone chi no apet su númene sou, in sardu puru Translations French bouton, cicatrice English scare sign Spanish cicatriz, señal Italian ségno da cicatrice, fìgnolo German Narbe, Furunkel.

signàle, signàli , nm: singiale, singiali, sinnabi, sinnai 1, sinnale, sinnali, sinzale Definition css. cosa (iscritura, colore, figura, sonu o àteru) chi si ponet o faet po inditare, distínghere o giare a cumprèndhere calecuna cosa, o chi est indítziu de s'ite o chie (precisu o nono) chi dh'at fatu dipèndhere Synonyms e antonyms arrastu, indíscia, intzínniu, macru, sémida, síngia, sinneba, sinzolu / símbolu, significu Idioms csn: pònnere sinnale a unu = iscudiridhu tanti de dhu lassai cun ccn. guastu; is sinnalis de s'isposu = sos donos, s'oraria chi s'ómine donat a sa fémina cojendhe; po tali sinnali = po cussu motivu; s. istradales = indíssios chi si ponent in oros de istradones e carrelas, de diferentes zenias e colores, mescamente pro chie si moet in màchina; su s. de sa rughe = sa rughe chi si faghet tochèndhesi cun sa punta de sos pódhighes de sa destra in cherbedhos, in mesu de petorras, in su codhu mancu e destru, ma fintzas sos primos duos pódhighes de sa manu (sos inditziales) postos a rughe (e a gantzu) zurèndhesi Sentences si ant fatu su sinzale de sa ruche e si sunt imbrenucadas ◊ chi no alluit est singiali malu ◊ at dau sinzale chi est galu bibu e sanu ◊ mi at fatu sinnai a mi abarrai a sa muda ◊ frebba sentza sidis: signale malu! ◊ ohi pitzinna astrada, ahi malassortada, como mi sunt prus craros sos sinzales! ◊ cun sa Cruxi, agguardada siat sa buca de mali: cun custu santu sinnali tenidha sempri segliada ◊ sinnale malu si no est torradu a como: fossis at tentu istrobbu ◊ s'arroda passendi lassat su signali ◊ is brabeis po sinnali portant is origas ispitzadas 2. s'isposu at mandau is signalis a s'isposa 3. de s'erba in cudha tanca no bi fit mancu su sinnale, mancu tudhu! ◊ chi no ndhe campet unu pro sinnale! ◊ mancu po sinnale bi ndhe at abbarradu! ◊ dhoi fut unu mascu incorradori e po tali sinnali, poita sèmpiri atumbada, unu corru dhi ammancàt ◊ su cómbidu o s'imbiatu sunt sinnales de comente unu càrculat s'àteru Surnames and Proverbs prb: chini pigat e non ponit, signali dhoi lassat Etymon ltn. signale Translations French signal, symbole, symptôme, empreinte English signal, symbol, symptom, mark Spanish señal, seña, síntoma, huella Italian segnale, ségno, sìmbolo, sìntomo, imprónta German Signal, Zeichen, Symbol, Symptom, Spur.

sinzólu , nm Definition cosa chi si faet, chi si ponet o chi s'iscriet a singiale Synonyms e antonyms indíscia, sémida, signale, sinnera, síngia Etymon srd. Translations French signe English sign Spanish seña, señal Italian ségno German Zeichen.