caría, cària , nf Definition
pelea manna, múngia, sa chi si podet pigare cariendhe (suighindho) ma fintzes in css. àteru manígiu
Synonyms e antonyms
cariada,
cariadura
/
antua,
atzanu,
bataria,
cadha,
cumbata,
demozu,
impodha,
inzotu,
istripa 1,
matana,
mugna,
pista,
pistapone,
podha,
rebbatu,
stragu 1
| ctr.
discànciu,
pasu
Sentences
za mi ndhe ant dadu de cària cussos animales, oe: no los podia agatare, mi ant fatu zirare totu su monte! ◊ pro fàghere una resolza bona bi cheret sa cària sua!
Surnames and Proverbs
smb:
Caria
Etymon
srd.
Translations
French
peine énorme
English
intense strain
Spanish
esfuerzo
Italian
fatica intènsa
German
schwere Mühe.
fadía , nf: fadica,
fadiga,
fatica,
fatiga Definition
dolímine chi benit a sa carena chi at fatu isfortzu o trebballu meda, immarritzone / a f. = a pelea, a trabballu, chentza bi la poder fàghere
Synonyms e antonyms
bataria,
cadha,
cumbata,
impodha,
istrachidúdine,
matana,
mugna,
pelea,
pista
| ctr.
discànciu,
pàsiu
Sentences
perdendhe tempus, pabilu e fadiga, menzus chi no iscriant una riga! ◊ poderat fatiga veti una pariga de oras ◊ mi ais a acatare inoche in lota po sa pache, cunsummau de fatica che candhela, ma ritzu! (P.Sotgia)
Etymon
ltn.
fatiga
Translations
French
fatigue
English
strain
Spanish
cansancio (m),
fatiga
Italian
fatica
German
Mühe.
impíciu , nm: impitzu Definition
it'e fàere, faina, fintzes si no sèmpere est cosa de importu meda ma a dónnia modu de fàere etotu
Synonyms e antonyms
afracoxu,
contibizu,
faina,
faustu,
impédicu
/
ifadu,
impabúciu,
impàciu
Idioms
csn:
fàghere i. fintzas sa coa de su batu, s'umbra sua etotu = tènnere ifadu de donzi cosighedha, andhare a manos iscutas pro no chèrrere leare nudha
Sentences
si pones fatu insoro ndh'essis macu cun impícios, fastizos e istragos (A.Dettori)◊ cun totu sos impitzos chi tenzo no faghet a mi mòere dae domo ◊ dognunu tenet s'impíciu sou!
2.
chena ispera, si atuturrat preguntèndhesi a chie isse aiat dadu impitzu e proite, su li àere dadu un'ischintorzada a origras
Etymon
itl.
Translations
French
gêne,
embarras
English
fix
Spanish
quehacer
Italian
daffare,
impìccio
German
Mühe,
Verlegenheit.
istimpída , nf Definition
sa pelea chi si leat faendho cosa
Synonyms e antonyms
antua,
cadha,
cumbata,
impodha,
matana,
mugna,
pista,
podha,
rebbatu
/
cdh. stímpita
Sentences
andhendhe a inie apo leadu una bona istimpida ◊ apo leadu un'istimpida de caldu
Translations
French
fatigue
English
effort
Spanish
esfuerzo,
tute
Italian
fatica,
sfaticata
German
Mühe.
pelèa , nf: pellea Definition
s'immarritzone, sa múngia, s'ifadu chi si pigat faendho cosa, trebballandho
Synonyms e antonyms
apeleu,
bataria,
fadia,
impeleu,
istrachidúdine,
stragu 1
/
cdh. pilea
| ctr.
discànciu,
pasu
Sentences
su pischedhaju pacu cosa istratzat: si calicuna ndhe ispatzat est a fortza de gherra e de pelea ◊ a bogare preda bi at pelea manna ◊ una de sas peleas prus mannas, poninne e torranne a pònnere custu contu, est istada sa manera de iscríere
2.
so semper in pelea, tziricandhe sos ammentos galanos chi una die mi ant allutu su coro (F.Satta)◊ su mundhu est cólumu de peleas ◊ prima de atzapare un'àteru travàgliu ne deves colare de peleas!
Etymon
spn.
pelea
Translations
French
fatigue,
peine
English
breathlessness,
trouble,
labour
Spanish
tute,
zurra
Italian
fatica,
briga,
affanno
German
Mühe.
peléu , nm: apeleu Definition
totu su chi unu cricat de fàere, fintzes cun múngia, po arrennèscere in ccn. cosa / a p. = a pelea, a trabballu
Synonyms e antonyms
bataria,
impeleu,
matana,
pelea*,
secamentu
Sentences
nessi in bijone beni pro allebiare dogni peleu! ◊ sa giustíscia tua est in peleu, però no podes coglionare a Deu! ◊ vivo in apretu e in peleu ◊ in piús peleu de sa chi fist ti ses posta como ◊ tue in tribbunale chircas de ti ch'essire dae peleu ◊ pelea e peleu est totu su matessi! ◊ sias prontu a calisiollat peleu po su bèni de s'isposa e de sa famíglia tua!
Translations
French
peine,
souci
English
bother
Spanish
molestia,
engorro
Italian
briga,
affanno
German
Mühe.
pistatzína , nf Definition
su istare pistandho, giaendho múngia meda, faendho istracare a tropu
Synonyms e antonyms
cadha,
impodha,
matana,
pista,
pistamentu,
pistatzu
Sentences
a fortza de matanas, masellu e pistatzina iseredant sos benes de ognunu! (S.Casu)
Etymon
srd.
Translations
French
grande fatigue
English
anxious exertion
Spanish
paliza,
fatiga ansiosa
Italian
fatica ansiósa
German
ängstliche Mühe.