bàsciu , avb, prep: bassu Definitzione cun sa prep. a inditat logu a manu de fundhu; s'impreat fintzes coment'e prep. / logu de punta a bàsciu = logu in calada; bàsciu su podere, bàsciu sa fidi, bàsciu pena de… = asuta, suta, in podere de…; bàsciu de…, bàsciu chi…, in bàsciu chi… (cun vrb. ind.)= innantis de…; bàsciu su genugu = a manu de suta de su benugru Sinònimos e contràrios imbàsciu, giosso | ctr. asuba Frases immoi nci abàsciu a bàsciu ◊ ancu, si no ses mortu, abberu morzas e de s'inferru che cales a bassu! (L.Marteddu)◊ che los so bidindhe in cudhane bassu ◊ piús a in bàsciu bi at abbas bonas 2. mi furriotada totu su logu cumenti a unu bòtu in logu de punta a bàsciu! 3. Cristos istesit crutzificadu bàsciu su podere de Póntziu Pilatu ◊ bàsciu sa carta de su visurrei iat pótziu oberri un’imprenta in Castedhu ◊ sufrestis medas doloris bàsciu is imperadoris Diocletzianu e Massimilianu ◊ bàsciu is ispétzias de su pani e de su binu, s'eucaristia cuntenit corpus, sànguini, ànima e divinidadi de Cristus 4. bàsciu de bènniri s'ora no dhu podemu fai ◊ bàsciu chi est ora no ti ndi pesis! ◊ in bàsciu chi no t'isciàcuas is manus no papas! Ètimu ltn. bassus Tradutziones Frantzesu dessous, sous Ingresu down, under Ispagnolu debajo, abajo Italianu giù, sótto Tedescu unten, unter (+ Dat.).
bàsciu 1 , agt, nm: bassu Definitzione nau abbaidandho sa cosa in su sensu de s'artària, chi est pagu artu, curtzu, chi no est meda; nau de calecun'àtera cosa, chi est paga; nau de cosa po su valore, chi balet pagu; in is domos, logu in fundhu a chistire provistas, logu po istare o àteru a paris de s'orruga; in is sonetes a manu, tastu, e boghe grussa in is cuncordos cantandho / min. basciotu, bascitu, basciotedhu, bassedhu, bassitedhu, bassitedhedhu Sinònimos e contràrios acocoadu, minoredhu / frundhagu | ctr. artu Maneras de nàrrere csn: faedhare a peràulas bàscias = a iscusi, de no si fai intèndiri; nàrrere una Missa bassa = chentza la cantare; genti bàscia = zentichedha, de pagu zudu, metzana; mellus a s'istorrai de is àcuas bàscias chi no de is àcuas altas = menzus a furriare dae s'oru chi no dae mesu (candho si cumprendhet de àere irballadu, menzus luego chi no tempus addainanti); bàsciu e contra = is duas boghes (o "mascu e fémina") e duos ómines chi faendho sa boghe acumpàngiant is poetas de parcu intreverandhosi apare in sa pausadedha chi faet chie est cantandho Frases de carena est un'ómine bassu ◊ sos montes de sa Sardigna sunt bassos ◊ chie est bassu no lompet a in artu ◊ su prus artu fut Lipedha, su prus bàsciu Cracàngiu 2. cun custa lughe goi bassa no faghet a cosire ◊ su fogu cheret muntesu a frama bassa candho sa padedha at pesadu su bullu ◊ muntènela bassa, cussa televisione, ca bi at zente drommida! ◊ custa est cosa chi si bendit a prétziu bàsciu 3. teniat sa cosa in su bàsciu ◊ biviant in d-unu bàsciu ◊ teniaus unu bàsciu po mangasinu 4. su sonete giughet su sonu de baranta oto bàscios chi est totu a madreperlas fioridu Sambenados e Provèrbios smb: Basciu, Bassu / prb: artos e bàscios intrant a ballare! Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu petit Ingresu short Ispagnolu bajo Italianu basso Tedescu niedrig, klein.
bàsciu 2 , cng Definitzione genia de foedhu chi giaet un'idea de tempus e cun chi o de aunit duas propositziones ponendho unu límite a s'àtera (chi negat semper)/ bàsciu de… (ora) = avb. de tempus Sinònimos e contràrios innantis Frases bàsciu chi faint su giru de totu sa bidha, no amegant de ndi torrai (A.Garau)◊ cudhu no podiat acetai bàsciu de dhu nai a sa mulleri ◊ bàsciu de si cojai no crocant impari ◊ no camminu bàsciu chi mi pàsiu 2. bàsciu de is otu no torrant a domu Tradutziones Frantzesu avant de… ne Ingresu before ahead… not Ispagnolu antes de… no a no ser que… no Italianu prima di… non, se non… non Tedescu bevor…, nicht.