A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

agruíe aggruíre

agruinài , vrb: agruniai Definizione su si pesare a boghes, nau de su cane, ma fintzes de gente po dolore forte Sinonimi e contrari agruguai, agrumiai, gurruliai, orulare Frasi dh'increscit s'istògumu: tenit asiu innia agruinendi a soa!… ◊ dhi est pigau a cólica, a diarrea, e abarrada est dexi dis crocada, agruinendi Etimo srd.

agrumài , vrb Definizione piscare s'ispruma de su brodu o àteru deasi: si narat fintzes de su pigare a pígiu de pitzu chi faet sa malesa / turra de a. = terudha istampada, pertunta Sinonimi e contrari igrumari, isprumare / apillai Frasi agruma su brodu! Etimo srd.

agrumédu , nm Definizione frutale de aràngios, mandarinos, limones.

agrumène , nm Definizione frutuàriu de sabore aghedu comente funt, prus che àteru, s'aràngiu, su mandarinu, su limone Etimo srd.

agrumiài , vrb Sinonimi e contrari abeliai, agruguai, agruinai, aguriai, gurruliai, orulare Frasi agrumiendi, mischinu, parit unu cani! ◊ immoi chi dhus apu certaus funt citius e no papant: funt agrumiendu!… Etimo srd.

agrumíne , nm Definizione agriore, su èssere aghedu, pitzigorosu, nau de sa cosa (o fintzes de unu fàere, de su nàrrere po comente si foedhat cun pagu crabbu, cun afuta) Sinonimi e contrari acidúmini, acriore, acriúria, agrura Etimo srd.

agrúmiu agróniu

agrummadúra , nf Definizione su agrummae; su tzuncedhu o civraxedhu chi si ndhe bogat de sa farra.

agrummàe , vrb Definizione sedatzare e seberare coment'e a bentuladura sa símbua (chiu) in su palinedhu po essire bene límpia bodhindhondhe méngius su tzuncedhu o chivarzu (civraxedhu).

agrungiài, agrungiàri , vrb Definizione tènnere ganamala po àere papau cosa tropu grassa, o chi si crisat; fintzes iscuntentare, dispràxere Sinonimi e contrari aconare, afastiai, ascamare, colloviare / discuntentai Frasi cussa cosa chi apu papau mi at agrungiau s'istògumu.

agrúngiu , nm Definizione ganalègia chi faet su papare cosa tropu grassa Sinonimi e contrari collóvia, ganamala, isvilimentu, malaggana.

agruniài agruinài

agrúniu agróniu

agruòe , nm: oguoe Definizione genia de pigionedhu, topi de mata Terminologia scientifica pzn, sylvia sarda Traduzioni Francese fauvette sarde Inglese dartford warbler Spagnolo curruca sarda Italiano magnanina sarda Tedesco Sardengrasmücke.

agrúra , nf: argura Definizione su èssere aghedu, nau de cosas de papare o de bufare; su sentire o portare aghedore; in cobertantza, manera de fàere iscontriosa, chi no praghet Sinonimi e contrari acidesa, acidúmini, acriore, acriúria 2. pérdida sa sólita agrura, si dispidesit impresse Etimo srd. Traduzioni Francese acidité, aigreur Inglese acidity Spagnolo agrura, acidez Italiano acidità, agrézza Tedesco Säure.

agruspiài , vrb Definizione betare o fàere orrosinas, betare cosa fine a manera de orrúere ispainada, istidhigare abba, abbare Sinonimi e contrari paspiare, ispergiare 2. a manu prena mi agrúspiu su coru…

agrúspiu , nm Definizione su agruspiai Sinonimi e contrari paspiada, strichidhada 2. dh'ia a bolli tzerriai a su bentu su nòmini chi mi trumbullat is notis, ma timu chi dhu spràtzinit in agrúspius de luxis istudadas (A.C.Serra)

agrústu , nm: argustu Definizione luo, fundhu de bide mannu fatu crèschere in calecuna mata Sinonimi e contrari arbustu*, barrali, bégula, berguladu, bidichinzu, imbragu, , parra, pilighinzu, pórtiu, trica, tricarju Frasi mannoi prantesit un'àlbure de péssighe in s'oru de s'agrustu ◊ un'agrustu tenia in sa corte ma no essendhe prus pudadu no fit che prima bellu e forte ◊ so inoche, in sa corte, suta de s'argustu ◊ si at inchesu unu mesu zigarru e si l'est assaporjandhe in s'umbra de s'argustu Traduzioni Francese pergola Inglese bower Spagnolo parra Italiano pèrgola Tedesco Weinlaube.

agrútzulu , agt Definizione nau de àghina, chi est agra, agheda, pagu cota, crua Etimo srd.