animatziòni , nf Definizione su giare o arrecire s'ànima, sa capacidade de si mòvere.
animàu , pps, agt Definizione de animai, -are / is bobbois animaus = figuras pintadas de animales in movimentu a zisa de film (disegnus animaus, de dónnia genia, = itl. cartóni animati).
animèdha , nf: nimedha Definizione min. de ànima; genia de butone piticu e fine po abbutonare camisas, brúcios e àteru; lomboredhu de seda; su pl., is ànimas de su purgadóriu e sa cosa chi si giaet a is piciochedhos sa die de Is Mortos; pl. is gràndhulas o néulas de su gúturu Sinonimi e contrari arimeta, nimezolu / animegiola Etimo srd.
animèdha 1 , nf: arimedha Definizione greme chi faet in sa canna de su fenu sicau, aintru: dhu ponent a esca po aciapare pigiones Frasi si mi faes cricare un'arimedha, tue lassas sa vida in sa pedraghe! Terminologia scientifica crp.
animegiòla , nf Definizione lomboredhu de seda Sinonimi e contrari animedha Etimo srd.
animèta , nf Definizione butone 'automàticu', de cudhos chi abbutonant intrandho apare a fortza su mascu cun sa fémina; fintzes limeta de madrepella / a. de marmaredha = genia de frutu a bisura de butonedhu ladu de sa nabrighedha Sinonimi e contrari otomàticu / arimeta Frasi fit atachendhe animetas a sa tela e cosindhe gantzos a sos pantalones Etimo itl. animetta.
animèta 1 alimèta
animigótu , agt, nm Definizione
chi o chie portat s'ànima cota de su male, de su pentzare e fàere male, chi o chi est malu meda
Sinonimi e contrari
animiniedhu,
incruvu
| ctr.
bonu,
santu
Frasi
animigotu, ses tirendhe dae sa zente bisonzosa! (Z.Frassu)◊ animigota, si est amigada finas a su dimóniu! ◊ cussos sunt animigotos de malu sentidu avesos a trumentare e a bochire
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
très méchant
Inglese
wicked man
Spagnolo
malvado
Italiano
malvàgio
Tedesco
böse,
Bösewicht.
animígu anemígu
animiniédhu , agt, nm Definizione
chi o chie est prenu de tírria, de ódiu, bolet male, est giau a su malu fàere, est chentza régula morale nudha
Sinonimi e contrari
animigotu,
cainu,
incruvu,
malu
| ctr.
bonu,
santu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
très méchant
Inglese
wicked man
Spagnolo
malvado
Italiano
malvàgio
Tedesco
böse,
Bösewicht.
animosidàde, animosidàdi , nf Definizione su èssere animosos, su àere bon'ànimu, isperare in bonu, ma fintzas atrivimentu Sinonimi e contrari fidéscia Frasi a istrúmbulu in sa manu fut móviu conca a bidha intrau soli, cun s’animosidadi de su mellus carradori (S.Praxolu) 2. zia Lisabeta Ranga, pro allentare s’animosidade de sas feminas, nde ogaiat a pizu sa tebachera e posca faghiant a gara a isturridare, torrende a su jogu in selenesa
animósu , agt Definizione
chi ndhe tenet ànimos bonos, chi isperat in bonu, chi pentzat de si dha pòdere fàere a bínchere una dificurtade, a fàere calecuna cosa
Sinonimi e contrari
coragiosu,
fiantzosu
| ctr.
isarcadu
Frasi
fia animosu, ca nachi bi la faghia in duas oras, e mi bi at chérfidu duas dies ◊ grandhe campana, sempre piús forte repica in sas aeras de Ichnusa aviada animosa a menzus norte (P.Casu)◊ so animosu: no m'isporo e sigo ◊ issu no timit, est animosu!
Cognomi e Proverbi
prb:
su cadhu est animosu e gherrizante ma no faghet proa in logu tortu
Etimo
itl.
animóso
Traduzioni
Francese
confiant
Inglese
faithful
Spagnolo
confiado
Italiano
fiducióso
Tedesco
vertrauend.
ànimu àminu
ànis , nm Definizione genia de erba fragosa bona po licores e meighina; su fenugu areste chi creschet a solu in medas logos Sinonimi e contrari anas, aníciu, matafalua / fenúciu Terminologia scientifica rbc, Pimpinella anisum, Foeniculum vulgare Etimo spn. anís.
aníscu , agt: anniscu Definizione chi est abbarrau solu ca dhi est mancau su cumpàngiu; prontudu, lestru, alligru / ómine aniscu = chi dhi praxint is féminas Sinonimi e contrari iscàbulu / ammalisciadu, androgheri, franiscu, ispabillu, prontudu / feminari 2. s'atacadorza pertunghet anisca su chercu (G.Fiori)◊ sos candhidados za sunt anniscos promitinne postos de tribàgliu!…
anisèta , nf Definizione
genia de abbardente cun su gustu de s'ànice
Terminologia scientifica
bfg
Traduzioni
Francese
anisette
Inglese
anisette
Spagnolo
anisete
Italiano
anisétta
Tedesco
Anisett.
ànitze ànici
àniu àinu
anivégliu, anivélliu , nm Definizione cosighedhas piticas, de pagu contu Frasi sos dischentes furriaiant sa furrera, samunaiant sas giaes e sos àteros anivèglios ◊ su marochinu fit gàrrigu de tapetos, cobertas, belleis, anivèglios e àteru minudàmine.
anivellería , nf Definizione anivèglios, cosighedhas piticas de pagu contu Sinonimi e contrari bibbirollai Frasi mi deit unu pagu de anivelleria cun s’isperàntzia de non mi bídere prus in cara (N.Falconi).