apelladòre , nm Definizione chie, no cuntentu de s’arresurtau de unu dibbatimentu, dimandhat a unu tribbunale prus artu de fàere dibbatimentu nou.
apellàre , vrb Definizione
ricúrrere contr'a sa senténtzia de su tribbunale o de sa corte de apellu; invocare santos, pedire agiudu
Frasi
l'ant cundennadu in tribbunale, ma l'at apellada e faghent torra su dibbatimentu
Etimo
itl.
appellare
Traduzioni
Francese
interjeter appel
Inglese
to appeal (to a court)
Spagnolo
interponer apelación
Italiano
ricórrere in appèllo,
appellarsi
Tedesco
Berufung einlegen.
apelliàre , vrb: apilliare 1 Sinonimi e contrari apicai, apilicare Frasi dae su fundhu ive ti ant apelliatu bolatos si ndhe sont sos gurtúglios (G.Farris)◊ su fratacasu est apilliatu in d-un'oru.
apellíu , nm Definizione
sangunau de famíglia
Sinonimi e contrari
sambanau
Etimo
spn.
apellido
Traduzioni
Francese
famille,
nom de famille
Inglese
surname
Spagnolo
linaje,
apellido
Italiano
casato,
cognóme
Tedesco
Familienname.
apéllu , nm Definizione
prus che àteru, su tzerriare is personas naendho su númene ligindhodhu in d-una lista; genia de ricussu chi si faet a unu tribbunale prus artu contr'a sa senténtzia de unu dibbatimentu; su apellare, su pedire agiudu, invocare santos
Sinonimi e contrari
ciamada
2.
no bi at apellu in custa senténtzia
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
appel
Inglese
roll call
Spagnolo
llamamiento,
lista,
apelación
Italiano
appèllo
Tedesco
Aufruf.
apéltu abbéltu
apenàdu , pps, agt Definizione de apenare; chi est sufrindho, dispràxiu: nau de fémina, chi s'est illierandho, sufrindho is penas de su partu 2. su no àere sa cumpagnia tua mi lassat apenadu e in afannos ◊ tantu so apenadu chi in sa càscia su coro m'isbolatzat ◊ su piciochedhu fiat totu apenau po su cumpàngiu malàdiu.
apenadúra , nf Definizione su èssere o istare apenau Sinonimi e contrari angultia, congòscia Etimo srd.
apenài, apenàre , vrb rfl Definizione
tènnere dolu, làstima, piedade, provare pena, dispraxere, su si interessare de calecuna cosa o de ccn. assumancu po làstima, po piedade
Sinonimi e contrari
apiadai
Frasi
su padronu si ndh'est apenadu e li at abbonadu su dépidu ◊ suporto tanta pena e tantu istragu: apenadindhe, apena! (P.Pisurzi)◊ de sa vida chi fatzu apenadindi! ◊ cussu pòburu béciu s'est apenau po mei ◊ a mei mi apenat su coru su intendi a issa!
2.
eo t'iscrio, si tue ti ndhe apenas de lègere su chi t'imbio ◊ si apenet de iscultare unu lamentu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'apitoyer,
avoir de la compréhension
Inglese
to be moved
Spagnolo
compadecerse
Italiano
impietosirsi,
avére comprensióne
Tedesco
Mitleid haben,
für jdn Verständnis zeigen.
apènas , nm, avb, cng Definizione
unu tanti pitichedhu, pagu pagu; coment'e cng. inditat tempus, pagu pagu, luego apustis
Sinonimi e contrari
acalaizu,
addizu,
apenedha,
impensus,
pacu
/
imperis,
impesci
Frasi
daemindhe un'apenas de su chi zughes! ◊ mi mànigo apenas de pane ◊ ndhe li apo dadu apenas, za li bastat
2.
so apenas torradu ◊ su pane apenas cotu est budhidu ◊ fiat unu logu illuminau apenas de una candela a carburu ◊ babbai in iscola at apenas apenas imparau a lígere ◊ cussu no depiat nasci, o apenas nàsciu mortu!
3.
apenas chi at bidu gai si ndh'est allegradu ◊ apenas dh'iant bia totus si ndi fuant ispantaus ◊ apenas arribbaus ant allutu su fogu in sa forredha
Etimo
spn.
apenas
Traduzioni
Francese
à peine,
un petit peu
Inglese
just
Spagnolo
apenas
Italiano
appéna
Tedesco
kaum.
apénciu , avb Definizione pagu pagu, un'apena Sinonimi e contrari agigu, impensus Frasi issu s’est mortu candu femu piticu e apénciu mi nd’arregoru (S.D'Arco)◊ apénciu si corbàt su mussiedhu de su pani e bortas meras chene ingaúngiu puru ◊ apénciu apénciu mi salurat, cussu!
apèndhe , bvrb Definizione àtera forma de gerúndiu de su vrb. àere Sinonimi e contrari aendhe.
apéndhitze , nf Definizione cantighedhu o corrúntzulu de s'istentina, genia de culatzu tupau, chi no sighit Sinonimi e contrari incoldu.
apendhitziàu , agt Definizione nau de ccn., chi tenet gana, disígiu, ispédhiu Sinonimi e contrari arravanadu, desizosu, ganosu, imbozadu, inganatzidu, inganidu, ingudroniu Frasi seo tropu apendhitziau de iscurtare su poeta Zizi ◊ cussu est apendhitziau de girare sèmpere cun pitzocas (R.Sardella).
apendhitzíte , nf Definizione
aggheju a s'apéndhitze, a bortas grave de operare
Terminologia scientifica
mld
Traduzioni
Francese
appendicite
Inglese
appendicitis
Spagnolo
apendicitis
Italiano
appendicite
Tedesco
Blinddarmentzündung.
apendhulitzàre , vrb Definizione fàere apendhútzulos cumpangias malas, dépidos), fàere amighéntzia, pigare a unu po fainas pagu bonas Frasi a cuss'ómine si l'at apendhulitzadu a chirru sou Etimo srd.
apendhútza, apendhútzu , nf, nm Definizione amigàntzia de conchilébios; cosas chi si depent a ccn. Sinonimi e contrari afancedhamentu, apendhútzulu / dépidu Etimo srd.
apendhútzulu , nm Definizione amigàntzia de conchilébios, dépidos Sinonimi e contrari afancedhamentu, apendhutza, dépidu Etimo srd.
apendhúzu , nm Definizione cosa pendhendho, prendha chi si ponet apicada in dossu Sinonimi e contrari apicàglia, pendhúliche Etimo srd.
apendínu , nm Definizione trintzilleri de tiras fines de pedhe chi portant is cassadores po pigare fera minuda apicada, in cassa.