apelladòre , nm Definitzione chie, no cuntentu de s’arresurtau de unu dibbatimentu, dimandhat a unu tribbunale prus artu de fàere dibbatimentu nou.
apellàre , vrb Definitzione
ricúrrere contr'a sa senténtzia de su tribbunale o de sa corte de apellu; invocare santos, pedire agiudu
Frases
l'ant cundennadu in tribbunale, ma l'at apellada e faghent torra su dibbatimentu
Ètimu
itl.
appellare
Tradutziones
Frantzesu
interjeter appel
Ingresu
to appeal (to a court)
Ispagnolu
interponer apelación
Italianu
ricórrere in appèllo,
appellarsi
Tedescu
Berufung einlegen.
apelliàre , vrb: apilliare 1 Sinònimos e contràrios apicai, apilicare Frases dae su fundhu ive ti ant apelliatu bolatos si ndhe sont sos gurtúglios (G.Farris)◊ su fratacasu est apilliatu in d-un'oru.
apellíu , nm Definitzione
sangunau de famíglia
Sinònimos e contràrios
sambanau
Ètimu
spn.
apellido
Tradutziones
Frantzesu
famille,
nom de famille
Ingresu
surname
Ispagnolu
linaje,
apellido
Italianu
casato,
cognóme
Tedescu
Familienname.
apéllu , nm Definitzione
prus che àteru, su tzerriare is personas naendho su númene ligindhodhu in d-una lista; genia de ricussu chi si faet a unu tribbunale prus artu contr'a sa senténtzia de unu dibbatimentu; su apellare, su pedire agiudu, invocare santos
Sinònimos e contràrios
ciamada
2.
no bi at apellu in custa senténtzia
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
appel
Ingresu
roll call
Ispagnolu
llamamiento,
lista,
apelación
Italianu
appèllo
Tedescu
Aufruf.
apéltu abbéltu
apenàdu , pps, agt Definitzione de apenare; chi est sufrindho, dispràxiu: nau de fémina, chi s'est illierandho, sufrindho is penas de su partu 2. su no àere sa cumpagnia tua mi lassat apenadu e in afannos ◊ tantu so apenadu chi in sa càscia su coro m'isbolatzat ◊ su piciochedhu fiat totu apenau po su cumpàngiu malàdiu.
apenadúra , nf Definitzione su èssere o istare apenau Sinònimos e contràrios angultia, congòscia Ètimu srd.
apenài, apenàre , vrb rfl Definitzione
tènnere dolu, làstima, piedade, provare pena, dispraxere, su si interessare de calecuna cosa o de ccn. assumancu po làstima, po piedade
Sinònimos e contràrios
apiadai
Frases
su padronu si ndh'est apenadu e li at abbonadu su dépidu ◊ suporto tanta pena e tantu istragu: apenadindhe, apena! (P.Pisurzi)◊ de sa vida chi fatzu apenadindi! ◊ cussu pòburu béciu s'est apenau po mei ◊ a mei mi apenat su coru su intendi a issa!
2.
eo t'iscrio, si tue ti ndhe apenas de lègere su chi t'imbio ◊ si apenet de iscultare unu lamentu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
s'apitoyer,
avoir de la compréhension
Ingresu
to be moved
Ispagnolu
compadecerse
Italianu
impietosirsi,
avére comprensióne
Tedescu
Mitleid haben,
für jdn Verständnis zeigen.
apènas , nm, avb, cng Definitzione
unu tanti pitichedhu, pagu pagu; coment'e cng. inditat tempus, pagu pagu, luego apustis
Sinònimos e contràrios
acalaizu,
addizu,
apenedha,
impensus,
pacu
/
imperis,
impesci
Frases
daemindhe un'apenas de su chi zughes! ◊ mi mànigo apenas de pane ◊ ndhe li apo dadu apenas, za li bastat
2.
so apenas torradu ◊ su pane apenas cotu est budhidu ◊ fiat unu logu illuminau apenas de una candela a carburu ◊ babbai in iscola at apenas apenas imparau a lígere ◊ cussu no depiat nasci, o apenas nàsciu mortu!
3.
apenas chi at bidu gai si ndh'est allegradu ◊ apenas dh'iant bia totus si ndi fuant ispantaus ◊ apenas arribbaus ant allutu su fogu in sa forredha
Ètimu
spn.
apenas
Tradutziones
Frantzesu
à peine,
un petit peu
Ingresu
just
Ispagnolu
apenas
Italianu
appéna
Tedescu
kaum.
apénciu , avb Definitzione pagu pagu, un'apena Sinònimos e contràrios agigu, impensus Frases issu s’est mortu candu femu piticu e apénciu mi nd’arregoru (S.D'Arco)◊ apénciu si corbàt su mussiedhu de su pani e bortas meras chene ingaúngiu puru ◊ apénciu apénciu mi salurat, cussu!
apèndhe , bvrb Definitzione àtera forma de gerúndiu de su vrb. àere Sinònimos e contràrios aendhe.
apéndhitze , nf Definitzione cantighedhu o corrúntzulu de s'istentina, genia de culatzu tupau, chi no sighit Sinònimos e contràrios incoldu.
apendhitziàu , agt Definitzione nau de ccn., chi tenet gana, disígiu, ispédhiu Sinònimos e contràrios arravanadu, desizosu, ganosu, imbozadu, inganatzidu, inganidu, ingudroniu Frases seo tropu apendhitziau de iscurtare su poeta Zizi ◊ cussu est apendhitziau de girare sèmpere cun pitzocas (R.Sardella).
apendhitzíte , nf Definitzione
aggheju a s'apéndhitze, a bortas grave de operare
Terminologia iscientìfica
mld
Tradutziones
Frantzesu
appendicite
Ingresu
appendicitis
Ispagnolu
apendicitis
Italianu
appendicite
Tedescu
Blinddarmentzündung.
apendhulitzàre , vrb Definitzione fàere apendhútzulos cumpangias malas, dépidos), fàere amighéntzia, pigare a unu po fainas pagu bonas Frases a cuss'ómine si l'at apendhulitzadu a chirru sou Ètimu srd.
apendhútza, apendhútzu , nf, nm Definitzione amigàntzia de conchilébios; cosas chi si depent a ccn. Sinònimos e contràrios afancedhamentu, apendhútzulu / dépidu Ètimu srd.
apendhútzulu , nm Definitzione amigàntzia de conchilébios, dépidos Sinònimos e contràrios afancedhamentu, apendhutza, dépidu Ètimu srd.
apendhúzu , nm Definitzione cosa pendhendho, prendha chi si ponet apicada in dossu Sinònimos e contràrios apicàglia, pendhúliche Ètimu srd.
apendínu , nm Definitzione trintzilleri de tiras fines de pedhe chi portant is cassadores po pigare fera minuda apicada, in cassa.