apedicàre apatigài
apedicàre 1 , vrb: apeigare 1, peigare Definitzione pònnere sa péiga, genia de lóriga cun cadena a su cambúciu de unu pegus; acapiare, fàere a presoneri Sinònimos e contràrios acorrinai, apegonai 2. a unu l'ant apeigadu e postu che l'ant in gríbbia Ètimu srd.
apedichinàre , vrb Definitzione pessighire, cúrrere aifatu a ccn., cracare a ccn. Sinònimos e contràrios currellai, pissíghere.
apedràdu , pps, agt: apredadu, aperdau Definitzione de apedrare; chi est coment'e fatu a pedra, tostau, cagiau Sinònimos e contràrios intostau / ttrs. apidrigadu Maneras de nàrrere csn: sàmbini aperdau = apretadu, abbeladinadu; late apedradu = late chi no ndh'essit dae sa tita; tzimentu apredadu = guastu, chi at leadu umidore e si est intostadu chentza impreadu; mòri apedrau = totu pedra, chi bi at pedra meda 2. bi amus nuraghes, bi amus puru sa linna apedrada.
apedradúra , nf Definitzione
su si apredare, su s'intostare, nau fintzes de isserradura de su corpus
Sinònimos e contràrios
intostada,
intostadura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
constipation
Ingresu
constipation
Ispagnolu
estreñimiento
Italianu
costipazióne rettale
Tedescu
Verstopfung.
apedràre , vrb: apeldai,
aperdai,
apredae,
apredare,
apredari Definitzione
fàere a pedra, tostau (ma a logos, apredae, apredari = apredigare, pònnere pesu in pitzu, in àteros apedrare est fintzes fàere s'incodau); isserrare de su corpus, intostamentu de su ladamíngiu in is istentinas
Sinònimos e contràrios
ammarmurai,
apiatare,
apredinae,
cagiare,
impedrare,
intostai
| ctr.
ammodhigare,
iscagiae
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pétrifier
Ingresu
to petrify
Ispagnolu
petrificar
Italianu
pietrificare
Tedescu
versteinern.
apedreàre , vrb Definitzione pigare a cropos de pedra, iscúdere o cracare a pedra Sinònimos e contràrios ammontricare, apedriai, crastighinare Ètimu srd.
apedriài , vrb: apedrigare,
aperdiai,
aprediae,
apredicare,
apredigare Definitzione
iscúdere, pigare o bochíere a cropos de pedra; pònnere pedra (o fintzes àteru) in pitzu de calecuna cosa a pesu po dha cracare, po no che dha leare su bentu
Sinònimos e contràrios
acodulare,
acrastiare,
allecucare,
ammontricare,
apedreare,
crastighinare
/
impedrigare,
intellai
Frases
a una fémina segundhu su códice ebreu l'ant apedrigada ◊ si ti agato furendhe in su meu ti aprédigo! ◊ funt citius citius che canis aperdiaus! ◊ de comenti dh'ant aperdiau, si fit unu santu dhi fit po martíriu!
2.
pro l'azeretare, sa cosa agionedhada cheret apredigada ◊ cosa lébia cheret apredigada, pro su bentu ◊ pro l'abbatigare meda su fenu l'apredigamus
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lapider
Ingresu
to stone,
to lapidate
Ispagnolu
lapidar,
apedrear
Italianu
lapidare
Tedescu
steinigen.
apedriàu , pps, agt: apredicau Definitzione de apedriai 2. li ant dadu sa cundenna de mòrrere apedrigada.
apedrigadòre , agt Definitzione
chi leat o iscudet a pedra
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lapidateur
Ingresu
lapidator
Ispagnolu
quien apedrea
Italianu
lapidatóre
Tedescu
Steiniger.
apedrigadúra , nf Definitzione
su pigare o iscúdere a pedra
Sinònimos e contràrios
acodulada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lapidation
Ingresu
lapidation
Ispagnolu
apedreo,
lapidación
Italianu
lapidazióne
Tedescu
Steinigung.
apedrigàre apedriài
apedrighinàre , vrb Definitzione pònnere iscaza, pedrighedhas, in is imbagas, ammurandho, prènnere tretu buidu a pedrighedhas Ètimu srd.
apedrixedhàu , agt: apredischedhau Definitzione nau de cosa pitica o a farinos, chi si est apicigada apare faendhosi a bocighedhas, che pedrighedhas, fintzes a bisura de pedra manna / figau aperdixedhau = a nodighedhos coment'e predighedhas, malàidu Frases calancuna borta is salineris portànt a domu sali apedrixedhau, de cussu chi non arrenesciant a isciasciai Ètimu srd.
apefessionàre , vrb Definitzione
migliorare, fàere bene una cosa a manera de essire méngius, perfeta, chentza difetu
Tradutziones
Frantzesu
perfectionner
Ingresu
to perfect
Ispagnolu
perfeccionar
Italianu
perfezionare
Tedescu
verbessern.
apegài , vrb Sinònimos e contràrios
afessionare,
amorare,
apicigai
Frases
tzia Filomena si fiat apegada a custa pipia pariat chi dhi fiat filla (G.Ortu)
Ètimu
ctl., spn.
apegar
Tradutziones
Frantzesu
s'accrocher,
s'attacher
Ingresu
to stick,
to grow fond of
Ispagnolu
apegarse
Italianu
appiccicare,
affezionarsi
Tedescu
ankleben,
Zuneigung fassen.
apegonài , vrb: apeigonai,
apeigonare Definitzione
pònnere su peigone a un'animale iscapu po no si che istesiare de unu logu
Sinònimos e contràrios
abbilandrare,
acorrinai,
apedicare 1
Frases
apeigonaus bolint is chi bèni ancora no funt domaus! (B.Casula)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
entraver
Ingresu
to shackle
Ispagnolu
trabar
Italianu
impastoiare
Tedescu
fesseln.
apégu , nm Definitzione
genia de sentidu po s'àteru, de bonu
Sinònimos e contràrios
amore,
atacamentu,
istima
Frases
s'apegu a su meri est sa sorti de su serbidori
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
accrochage,
attachement
Ingresu
affection
Ispagnolu
apego
Italianu
attaccaménto,
affètto
Tedescu
Anhänglichkeit,
Zuneigung.
apegugiadòre , nm Definitzione
furone de bestiàmene, chie costumat a pecutzare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
voleur de troupeaux
Ingresu
cattle-stealer
Ispagnolu
abigeo
Italianu
abìgeo
Tedescu
Viehdiebstahl.
apegugiài , vrb: pecuzare* Definitzione furare pegos, furare bestiàmene.