narvútza narbútza
nasàda , nf Definizione cropu a su nasu Sinonimi e contrari innasada, iscarigada Etimo srd.
nasàre , vrb Definizione pigare is fragos, mescamente nau in su sensu de si interessare de is cosas chi no tocat Sinonimi e contrari fragai, nuscai Etimo srd.
nàscere, nàschere , vrb: naschi,
nasci,
nàsciri,
nàssere,
nassi Definizione
bènnere (e fintzes batire) a su mundhu, cumenciare una vida noa, abbandha, coment’e persona o àteru èssere distintu (animale, erba, mata), nau fintzes po fàere naschire; essire, àere cuménciu, dipèndhere o bènnere de calecuna cosa, de unu logu, de ccn. / pps. nàschidu, nàsciu (nà-sci-u: nàsciu = nà-sciu, 1ˆ p. sing. ind. pres.), nàssiu, ger. naschendhe, nascendho; aus. èssere, ma cun 3ˆ pers., e cun sugetu indeterminau, fintzes àere (e, si cumprendhet, candho tenet valore transitivu)
Sinonimi e contrari
inceurrare,
naschie,
tudhire
/
comentzari,
depèndhere
| ctr.
mòrrere
/
acabbae
Modi di dire
csn:
nàsciri bistiu = èssere afortunadu; nàsciri a una brenti = nàschere a croba, duos paris (nadu de cristianu o de animale)
Frasi
niune naschet imparadu ◊ ocannu bi at nàschidu criaduras meda ◊ de cussu chi apu seminau at nàsciu unu fundu innòi e unu in cudhei ◊ sa chibudha est totu naschindhe ◊ dèu fua che a sa dí chi fua nàscia ◊ si sunt cojados e lis at nàschidu fizu puru ◊ sa mamma chi dh'at nàsciu! ◊ sa mamma unu tempus a sos fizos dhos naschiat in s'istoja ◊ us crabitus furint totu nascendho ◊ cun custu sicore no bi naschet su sèmene ◊ apenas torraia a domo guasi a prepoténtzia torraiat a mente sa limba chi aia imparadu naschendhe ◊ petzi bi at nàschidu erba in cussu terrinu ◊ medas nascint istrupiaus ◊ fio pentzanno ca benit a nàscere innoje!◊ sa die dèu potzu nai ca seu torrada a naschi ◊ bos apo biu nassenno
2.
in cussa roca bi naschet una camba de abba ◊ a sa fata de sa die naschet su sole ◊ ndi at a nasci una tribbulia manna
Etimo
ltn.
nascere
Traduzioni
Francese
naître,
faire naître
Inglese
to be born,
to spring up
Spagnolo
nacer,
surgir
Italiano
nàscere,
sórgere,
originare
Tedesco
geboren werden,
zur Welt kommen.
nàschi nàscere
naschía , nf Sinonimi e contrari nàschida.
nàschida , nf: nàschita,
nàscida,
nàssida Definizione
su nàschere, su dipèndhere de una cosa o chistione in su sensu de cumenciare
Sinonimi e contrari
nada 1,
naschia,
naschimentu,
naschitura
| ctr.
molte
Frasi
ti siat beneita s'ora e sa die chi nàschida as tentu!
Cognomi e Proverbi
prb:
cufromma a sa nàschida sa pàschida
Terminologia scientifica
vda
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
naissance,
nativité,
origine
Inglese
birth,
nativity
Spagnolo
nacimiento
Italiano
nàscita,
natività,
orìgine
Tedesco
Geburt.
naschidólzu, naschidórgiu, naschidórju, naschidórzu , nm, agt: naschitógliu, nascidórgiu Definizione su naschire, logu inue si naschit, fintzes criadura apenas naschia; chi naschit, chi est naschindho, apenas naschiu / a naschidorzu = a sa essida de sos istedhos Sinonimi e contrari naschidonzu, naschimentu / cdh. nascitógiu Frasi in sos telarzos mutos de ajanas e brindhis pro allegros naschidorzos at cantadu ◊ a is pipios de naschidórgiu dhis benint is léndhines ◊ issas de cosa gai no ndhe ant bidu mancu de pitzinnu de naschidorju! 2. agiunghiat a cussa meraviza sa pinzellada de sa die naschidorza ◊ a s'ispesa bi devet pensare su babbu de sa criadura naschidorza ◊ su fizu naschidolzu at passadu sa note in calenturas Etimo srd.
naschidónzu , nm Sinonimi e contrari naschidorju, naschimentu Etimo srd.
nàschidu , pps: nàsciru,
nàsciu (nà-sci-u)
nàssiu Definizione
de nàschere / nàsciu e no pàsciu (nau de unu) = ómini bonàciu sentza de peruna isperiéntzia
Sinonimi e contrari
nadu,
naschiu
/
comintzadu,
depesu,
essidu
| ctr.
mortu
/
acabbau
Frasi
pensa chi pro mòrrere ses nàschidu! ◊ sos sambenaos prus frecuentes de sa bidha sunt nàssios in Sardigna ◊ a un'annu de candu si funt cojaus babbu e mamma seu nàssia dèu ◊ de cussa cosa semenada no bi ndhe at nàschidu ◊ a Fulana li at nàschidu ater'unu fizu ◊ comenti sa levarora mi at visitau, sa pipia est nàscira
Traduzioni
Francese
né
Inglese
born
Spagnolo
nacido
Italiano
nato
Tedesco
geboren.
naschíe , vrb: naschire,
nassire Definizione
bènnere a su mundhu, cumenciare una vida noa, abbandha, coment’e persona o àteru èssere distintu (animale, erba, mata), nau fintzes in su sensu de batire a su mundhu, fàere naschire; essire, àere cuménciu, dipèndhere o bènnere de calecuna cosa, de unu logu, de ccn. / pps. naschiu; ger. naschindho
Sinonimi e contrari
inceurrare,
nàschere*,
tudhire
/
comentzari,
depèndhere,
essire
| ctr.
mòrrere
/
acabbae
Frasi
custos pitzinnos de como los naschis, los pesas, los vestis, e issos mancu vae innoromala! ◊ bochint sos fizos prima de naschire pro sa fadiga de los pesare! ◊ in cuile fiant naschindho is angiones ◊ sos fizos dhos naschiant in terra in s'istoza
Traduzioni
Francese
naître
Inglese
to be born,
to come up
Spagnolo
nacer
Italiano
nàscere
Tedesco
geboren werden,
zur Welt kommen.
naschimènta, naschiméntu , nf, nm: nascimentu,
nassimenta Definizione
su naschire; su logu inue est naschiu Cristos comente dhu faent po ammostu (cosa chi a logos narant nitzu); a logos, su pl., naschimentos, funt is donos chi faent po unu pipiedhu nou
Sinonimi e contrari
nàschida
/
presépiu
Frasi
míseru, disastrosu naschimentu: e a ite su póveru in su mundhu!…◊ acandu erribbàt s'ora de su nascimentu de is fígios issu no dhue fut mai
2.
andat a crésia po biri su nascimentu ◊ at fatu su nascimentu po Paschixedha ◊ candu at biu custas cuatru domus in mesu de is matas dh'est partu de biri su nascimentu
Traduzioni
Francese
nativité,
crèche
Inglese
nativity,
crib (Christmas)
Spagnolo
Natividad,
belén,
nacimiento
Italiano
natività,
presèpe
Tedesco
Geburt,
Krippe.
naschíre naschíe
nàschita nàschida
naschitógliu naschidólzu
naschítu, naschíu , pps Definizione de naschire Sinonimi e contrari nadu, nàschidu / comintzadu, depesu, essidu | ctr. mortu / acabbau.
naschitúra , nf Sinonimi e contrari nada 1, nàschida, naschimentu | ctr. molte Frasi apo chircau sa limba de sa naschitura, de mannedhos mios, de sa vidha mea (A.Demurtas) Etimo srd.
nàsci nàschere
nàscida nàschida
nascidórgiu naschidólzu