narvútza narbútza
nasàda , nf Definitzione cropu a su nasu Sinònimos e contràrios innasada, iscarigada Ètimu srd.
nasàre , vrb Definitzione pigare is fragos, mescamente nau in su sensu de si interessare de is cosas chi no tocat Sinònimos e contràrios fragai, nuscai Ètimu srd.
nàscere, nàschere , vrb: naschi,
nasci,
nàsciri,
nàssere,
nassi Definitzione
bènnere (e fintzes batire) a su mundhu, cumenciare una vida noa, abbandha, coment’e persona o àteru èssere distintu (animale, erba, mata), nau fintzes po fàere naschire; essire, àere cuménciu, dipèndhere o bènnere de calecuna cosa, de unu logu, de ccn. / pps. nàschidu, nàsciu (nà-sci-u: nàsciu = nà-sciu, 1ˆ p. sing. ind. pres.), nàssiu, ger. naschendhe, nascendho; aus. èssere, ma cun 3ˆ pers., e cun sugetu indeterminau, fintzes àere (e, si cumprendhet, candho tenet valore transitivu)
Sinònimos e contràrios
inceurrare,
naschie,
tudhire
/
comentzari,
depèndhere
| ctr.
mòrrere
/
acabbae
Maneras de nàrrere
csn:
nàsciri bistiu = èssere afortunadu; nàsciri a una brenti = nàschere a croba, duos paris (nadu de cristianu o de animale)
Frases
niune naschet imparadu ◊ ocannu bi at nàschidu criaduras meda ◊ de cussu chi apu seminau at nàsciu unu fundu innòi e unu in cudhei ◊ sa chibudha est totu naschindhe ◊ dèu fua che a sa dí chi fua nàscia ◊ si sunt cojados e lis at nàschidu fizu puru ◊ sa mamma chi dh'at nàsciu! ◊ sa mamma unu tempus a sos fizos dhos naschiat in s'istoja ◊ us crabitus furint totu nascendho ◊ cun custu sicore no bi naschet su sèmene ◊ apenas torraia a domo guasi a prepoténtzia torraiat a mente sa limba chi aia imparadu naschendhe ◊ petzi bi at nàschidu erba in cussu terrinu ◊ medas nascint istrupiaus ◊ fio pentzanno ca benit a nàscere innoje!◊ sa die dèu potzu nai ca seu torrada a naschi ◊ bos apo biu nassenno
2.
in cussa roca bi naschet una camba de abba ◊ a sa fata de sa die naschet su sole ◊ ndi at a nasci una tribbulia manna
Ètimu
ltn.
nascere
Tradutziones
Frantzesu
naître,
faire naître
Ingresu
to be born,
to spring up
Ispagnolu
nacer,
surgir
Italianu
nàscere,
sórgere,
originare
Tedescu
geboren werden,
zur Welt kommen.
nàschi nàscere
naschía , nf Sinònimos e contràrios nàschida.
nàschida , nf: nàschita,
nàscida,
nàssida Definitzione
su nàschere, su dipèndhere de una cosa o chistione in su sensu de cumenciare
Sinònimos e contràrios
nada 1,
naschia,
naschimentu,
naschitura
| ctr.
molte
Frases
ti siat beneita s'ora e sa die chi nàschida as tentu!
Sambenados e Provèrbios
prb:
cufromma a sa nàschida sa pàschida
Terminologia iscientìfica
vda
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
naissance,
nativité,
origine
Ingresu
birth,
nativity
Ispagnolu
nacimiento
Italianu
nàscita,
natività,
orìgine
Tedescu
Geburt.
naschidólzu, naschidórgiu, naschidórju, naschidórzu , nm, agt: naschitógliu, nascidórgiu Definitzione su naschire, logu inue si naschit, fintzes criadura apenas naschia; chi naschit, chi est naschindho, apenas naschiu / a naschidorzu = a sa essida de sos istedhos Sinònimos e contràrios naschidonzu, naschimentu / cdh. nascitógiu Frases in sos telarzos mutos de ajanas e brindhis pro allegros naschidorzos at cantadu ◊ a is pipios de naschidórgiu dhis benint is léndhines ◊ issas de cosa gai no ndhe ant bidu mancu de pitzinnu de naschidorju! 2. agiunghiat a cussa meraviza sa pinzellada de sa die naschidorza ◊ a s'ispesa bi devet pensare su babbu de sa criadura naschidorza ◊ su fizu naschidolzu at passadu sa note in calenturas Ètimu srd.
naschidónzu , nm Sinònimos e contràrios naschidorju, naschimentu Ètimu srd.
nàschidu , pps: nàsciru,
nàsciu (nà-sci-u)
nàssiu Definitzione
de nàschere / nàsciu e no pàsciu (nau de unu) = ómini bonàciu sentza de peruna isperiéntzia
Sinònimos e contràrios
nadu,
naschiu
/
comintzadu,
depesu,
essidu
| ctr.
mortu
/
acabbau
Frases
pensa chi pro mòrrere ses nàschidu! ◊ sos sambenaos prus frecuentes de sa bidha sunt nàssios in Sardigna ◊ a un'annu de candu si funt cojaus babbu e mamma seu nàssia dèu ◊ de cussa cosa semenada no bi ndhe at nàschidu ◊ a Fulana li at nàschidu ater'unu fizu ◊ comenti sa levarora mi at visitau, sa pipia est nàscira
Tradutziones
Frantzesu
né
Ingresu
born
Ispagnolu
nacido
Italianu
nato
Tedescu
geboren.
naschíe , vrb: naschire,
nassire Definitzione
bènnere a su mundhu, cumenciare una vida noa, abbandha, coment’e persona o àteru èssere distintu (animale, erba, mata), nau fintzes in su sensu de batire a su mundhu, fàere naschire; essire, àere cuménciu, dipèndhere o bènnere de calecuna cosa, de unu logu, de ccn. / pps. naschiu; ger. naschindho
Sinònimos e contràrios
inceurrare,
nàschere*,
tudhire
/
comentzari,
depèndhere,
essire
| ctr.
mòrrere
/
acabbae
Frases
custos pitzinnos de como los naschis, los pesas, los vestis, e issos mancu vae innoromala! ◊ bochint sos fizos prima de naschire pro sa fadiga de los pesare! ◊ in cuile fiant naschindho is angiones ◊ sos fizos dhos naschiant in terra in s'istoza
Tradutziones
Frantzesu
naître
Ingresu
to be born,
to come up
Ispagnolu
nacer
Italianu
nàscere
Tedescu
geboren werden,
zur Welt kommen.
naschimènta, naschiméntu , nf, nm: nascimentu,
nassimenta Definitzione
su naschire; su logu inue est naschiu Cristos comente dhu faent po ammostu (cosa chi a logos narant nitzu); a logos, su pl., naschimentos, funt is donos chi faent po unu pipiedhu nou
Sinònimos e contràrios
nàschida
/
presépiu
Frases
míseru, disastrosu naschimentu: e a ite su póveru in su mundhu!…◊ acandu erribbàt s'ora de su nascimentu de is fígios issu no dhue fut mai
2.
andat a crésia po biri su nascimentu ◊ at fatu su nascimentu po Paschixedha ◊ candu at biu custas cuatru domus in mesu de is matas dh'est partu de biri su nascimentu
Tradutziones
Frantzesu
nativité,
crèche
Ingresu
nativity,
crib (Christmas)
Ispagnolu
Natividad,
belén,
nacimiento
Italianu
natività,
presèpe
Tedescu
Geburt,
Krippe.
naschíre naschíe
nàschita nàschida
naschitógliu naschidólzu
naschítu, naschíu , pps Definitzione de naschire Sinònimos e contràrios nadu, nàschidu / comintzadu, depesu, essidu | ctr. mortu / acabbau.
naschitúra , nf Sinònimos e contràrios nada 1, nàschida, naschimentu | ctr. molte Frases apo chircau sa limba de sa naschitura, de mannedhos mios, de sa vidha mea (A.Demurtas) Ètimu srd.
nàsci nàschere
nàscida nàschida
nascidórgiu naschidólzu