pínna 1 , nf: pinnia 1,
pínnia Definizione
su pilu chi bestit is pigiones, mescamente su chi est a bisura de fògia longhita e lada créschia in sa pedhe de is alas e de sa coa, a cambu grussu e forte in sa parte de s'arraighina, meda prus fine in punta; su ferru ladu chi si ponet a peis de is boes firmau cun is cioos / pinnas maistas = sas prus mannas de s'ala; peta de p. = petza de pilloni; pegos de pinnia = furones
Sinonimi e contrari
impinnimenta,
pinninnia,
pipia 2,
piuma
Frasi
petzi sa pinnia mi ammentat sa bolada tua ◊ segacheli sas alas dae fundhu, no li lessas pinnias! ◊ madixedha mia, cantus bias de is alas tuas mi lassasta tantis pinnas! ◊ zuches sos pilos nighedhos che pinna de corbu ◊ sa pinna fini de is pillonis dh'imperant po preni coscinus
2.
sàbudu dhus depint interrogai in tribbunali e calincunu dhoi lassat is pínnias
3.
is bòis si ferrant a pinna
Cognomi e Proverbi
smb:
Pinna
Terminologia scientifica
crn
Etimo
ltn.
pinna
Traduzioni
Francese
plume,
plumage
Inglese
plumage,
feather
Spagnolo
pluma,
plumaje
Italiano
pénna,
piuma,
piumàggio
Tedesco
Feder,
Gefieder.
pínna 2 , nf Definizione su modhímene de su nasu Sinonimi e contrari càriga, lemas, nàstula 1, tiva Frasi s'oju giras, de ambas pinnas sulendhe su piúere, e a sos colpos su dossu retiras ◊ cussu portat sas pinnas de nares abbertas ◊ in pinnas de nare ndhe lis essat totu cussu binu!
pínna 3 , nf Definizione
aina po iscríere a manu / partes de sa p.: màniga (sa parte chi serbit po dha pigare in manu), punta (sa parte ue bogat o lassat sa tinta frigandhodha in su paperi, ànima (sa càrriga de sa tinta, segundhu sa genia); genias de pinna: a biro, istilogràfica
Modi di dire
csn:
passai sa p. = tirai una línia asuba de s'iscritu, fàghere una frigada de pinna; giúchere sas ancas che mànica de p. = finedhedhas; èssiri tocau de p. = iscríere cun facilidade manna su chi unu pentzat
Frasi
sa pinna chi no narat nudha est menzus chi si lasset arrimada! ◊ sa pinna est unu pinzos pretziadu, àteru che sulcadas de aradu! (Cubeddu)◊ a su pipiu dhi at postu Ugu po èssi prus fàcili a iscrí e a tzerriai e arresparmiai pinna e boxi! (G.Tatti)
Traduzioni
Francese
plume,
stylo
Inglese
pen
Spagnolo
pluma,
bolígrafo
Italiano
pénna
Tedesco
Schreibfeder,
Federhalter,
Feder.
pinnàche, pinnàciu , nm Definizione
matzitedhu de pinnias, de pipias, fintzes su frore a iscoba de unas cantu erbas o matedu: in cobertantza, sa natura de sa fémina / p. arrúbiu = zenia de fiore (Polygonum orientale); p. de carabbineri = amarantu
Sinonimi e contrari
impubusadura
Frasi
canna, t'ischidas in veranu e a sa fine de s'istiu vocas su pinnache pazesandhe!
Traduzioni
Francese
panache
Inglese
bunch of feather,
panache
Spagnolo
penacho
Italiano
pennàcchio
Tedesco
Federbusch.
pinnàcu penàtu
pinnàcu 1 , nm Sinonimi e contrari pinnatu 1 Frasi su beranu sos últimos pinnacos ndhe derrocat in s'istatzu Etimo itl.l pennaco.
pinnacúcia , nf: pinnacuta,
pinnacutza Definizione
su puntu prus artu de una cabertura a duas o a prus abbas, s'ischina de una teulada
Sinonimi e contrari
coliminzu,
cucumenale,
pópula,
sima,
rundha
Frasi
as a circai discansu asuta de sa pinnacutza
Terminologia scientifica
dmo
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
faîte (de toiture)
Inglese
chimney
Spagnolo
caballete
Italiano
comìgnolo
Tedesco
Schornstein.
pinnàculu , nm Definizione genia de càvana Sinonimi e contrari penatu Terminologia scientifica ans.
pinnacúta, pinnacútza pinnacúcia
pinnadédhu , nm Sinonimi e contrari pínnaru Terminologia scientifica pzn.
pinnadédhu 1, pinnadéllu , nm Definizione
genia de pedra, prus che àteru niedha e ladita, chi apicant a sa cadenita po majinzu (ca nanca badrat de calecunu dannu) o po bellesa; fintzes pibionedhu de imbidru istampau e de diferentes colores po usu de cannaca / ojos de pinnadellu = ogus bellus, niedhus, luxentis, bius; istare o èssere che p. = (nau de unu) èssiri unu bellu giòvunu
Sinonimi e contrari
coco,
sebeste
/
cdh. sabàciu
Frasi
ge si dh'iu apretzetau, a Filomena, de dhi ponni unu pinnadedhu! (A.Garau)◊ cussa est brúscia, connoscit is brebus e tenit is perdas de s'ogu: sa perda de su pinnadedhu, cussa de su tronu e sa sabègia
2.
at isposadu una picioca bella meda, cun sos ògios chi parent pinnadellos
Traduzioni
Francese
ambre,
amulette
Inglese
amber,
amulet
Spagnolo
ámbar,
amuleto
Italiano
ambra,
amulèto
Tedesco
Bernstein,
Amulett.
pinnàdigu , agt Definizione chi portat pinnias, pumas / sórighe pinnàdigu o pinnàdile = alaepedhe, tzuntzurredhu Sinonimi e contrari pinnàdile Etimo srd.
pinnàdile , agt: pinnàdule Definizione
chi portat pinnias, pumas / sórighe p. = alaepedhe, tzuntzurredhu
Sinonimi e contrari
pinnàdigu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
qui a des plumes
Inglese
feathered
Spagnolo
plumado
Italiano
pennuto
Tedesco
gefiedert.
pinnàdu , agt Definizione nau de fogu, chi est allutu tenendho a fràmmula, a pampadas, a fràmmulas artas coment'e pinnone Frasi illughinadu de luches istranzas, mi so como aturranne a chimeras de focu pinnadu (G. Delogu). Etimo srd.
pinnàdule pinnàdile
pínnaru , nm Sinonimi e contrari passailanti, pinnadedhu, rassaniolu, surbiarriu Terminologia scientifica pzn.
pinnàrzu , agt, nm Definizione chi o chie dormit in fora, in pinna o a bàrigu de calecuna cosa, in calecunu aprigu, custodiandho su bestiàmene Frasi sos canes de su pinnarzu tenent sa fera fuendhe ◊ su pinnarzu ch'esseit a drommire suta de una roca a fiancu a sos berres pro no patire ammancu Etimo srd.
pinnàtu penàtu
pinnàtu 1 , nm: pinnatzu Definizione muru ue si apartare ponendhosi in pinna, ma fintzes genia de aprigu in su sartu, barracu de pedra; muntone de linna assentada Sinonimi e contrari pennetu, pinnacu 1 Frasi addenote abbarrao foras de su pinnatzu candho su bestiàmene fut paschendho ◊ Bustianu fut aintru de su pinnatzu faendho su casu, in cuile ◊ apo fatu bàtero notes in su pinnatzedhu 2. totus dhi portànt una faschigioledha de linna e deosi su pinnatzu sú fut sèmpere a cúcuru Etimo srd.
pinnatzéllu , nm Sinonimi e contrari pinnatzu 1 Frasi ite at a àere cust'ómine, chi piaghet tantu a sas féminas candho paret unu pinnatzellu!