A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

vàchinu , agt: bàchinu* Definizione nau de late o de casu, chi est de baca.

vacillàre , vrb Definizione rfl., iscassuletare, ammachiare Sinonimi e contrari iscasciuletare, sbelligiai, scatulai, variai Frasi cussu macu de Bachis est zelosu de sa crapa: s'est vacillandhe! (G.Chironi)

vacinài , vrb: fatzinare, valcinare, vatzinare Definizione iferrere o semenare una maladia (s'intzimia) apostadamente in forma brandha ca giaet a s'organísimu sa manera de si fàere sa difesa e no pigat prus cuss'infetu Frasi innantis d'essire dae s'astronave bos depimus vacinare chin s'ispistidhavirus (G.Brocca)◊ issu etotu contat ca sa mamma no dh’iat pótziu portai mancu a dhu vacinai de cantu fut aresti candu si tratàt de dotoris 2. balla, no est maladia po nosu, ca seus vacinadas! Etimo itl. Traduzioni Francese vacciner Inglese to vaccinate Spagnolo vacunar Italiano vaccinare Tedesco impfen, vakzinieren.

vacinaméntu , nm Definizione su vacinare Etimo srd.

vacínu , nm: fatzinu, vatzinu Definizione intzimia o sèmene (virus) de maladia chi s'innestat in sa carena po pigare s'infetu in manera brandha e giare a s'organísimu sa manera de prodúere s'antivirus chi impedit de s'immalaidare po infetu forte; in cobertantza, abbitúdine o fatu chi abbítuat a calecuna dificurtade a manera de aguantare de prus Frasi ant realizadu sos vacinos pro prevènnere sas infetziones piús malas 2. su vacinu de allirghia dhu fadiat sa levadora, giai de sa prim'ora de vida… Traduzioni Francese vaccin, vaccination Inglese vaccine, vaccination Spagnolo vacuna (f) Italiano vaccino, vaccinazióne Tedesco Impfstoff, Vakzine, Vakzin, Impfung.

vàcu , nm: bacu* Definizione gúturu de monte, genia de logu coment'e a canale; terrenu, tretu buidu, chentza trebballau Sinonimi e contrari tàcinu / bódiu Frasi so naschiu in su vacu de Orane 2. sa dente levaditza chi ch'est ruta at lassadu su vacu ◊ duas cosas chi no sidhant bèni impari lassant unu vacu in mesu ◊ de tretu in tretu dhui at vacus buidus cun pastura 3. sunt totu andhandhe a vacas in sos montes che berbeches chene pastore.

vadalàu , agt Definizione nau de istrégiu, chi est unu pagu tuvudu Sinonimi e contrari irvadalau.

vadangiàre , vrb: badagnae Definizione fàere o àere badàngiu, torracontu in calecuna cosa Sinonimi e contrari balanzare, codangiare, gadangiai*, gualanzare, introitare | ctr. galtare, ispèndhere.

vàdere , vrb: vàere Definizione vrb. impreau in pagas formas: pres. indicativu 1ˆ p. sing. vado, vao e bau, 2ˆ p. sing. vas e basi, 3ˆ p. sing. vaet, vat e bari, 1ˆ p. pl. vamus, 3ˆ p. vaent, banti, de s'imp. 1ˆp. sing. vaia e s'impr. 2ˆ p. sing. vae! Sinonimi e contrari andai, bandai | ctr. bènnere, torrae Frasi tilicherta vaedindhe! ◊ pro s'ispassiare vaiant a catza a su monte ◊ una die bi li vat a domo unu pedulianu ◊ como vazi! ◊ ma vade, vade, chi mi sedes pitzicandhe su machine! Etimo ltn. vadere.

vàdhe , nf: badhe* Definizione logu largu meda a fossu longu a bisura de canale, in mesu de duos montes o de duas serras Sinonimi e contrari arroa, bacu, bega, fundabi / cdh. vadhi Frasi su rumore de sos cadhos achirrandhe andhat dae vadhe in badhe Cognomi e Proverbi smb: (De)vaddis.

vadhinósu , agt: badhinosu Definizione chi portat badhine in conca, chi no est tanti giustu de conca Sinonimi e contrari gadhighinosu, gadhinosu, mériu / machilloto, machisóngiu / cdh. vadhariosu.

vadhíscru , nm: badhicru* Definizione badhe pitica, canale in logu de monte.

vadiànu , nm: vaidanu Definizione castiadore de bíngias, de argiolas, de àteru Sinonimi e contrari badrianu, bardiadore, chistidore, miradori, tentadore Frasi est pintandhe s'àchina e su vadianu preparat lamas e urriajolas ◊ fàghemi a vaidanu! ◊ cussu est vaidanu de su segretu.

vadiàre , vrb: abbadiai, badiare*, vaidare Definizione apèrrere o furriare is ogos a bíere calecuna cosa, giare atentzione, custodiare Sinonimi e contrari allutzare, annotare, apompiai, badrare, cadebai, castiai, mirai Frasi vadiandhe su retratu tuo mi ammento de su tempus colau ◊ est in artu vadiandhe sa campagna ◊ Totore nos vadiavat in s'ispíciu ◊ custos ómines ant vadiau in face su tempus 2. be so zeo, inoche, vaidandhe sos mannos nostros.

vadiòre , nm Definizione machiore, isciollóriu Sinonimi e contrari disvàriu, ilvàriu, iscàsciu, istentériu, lochidadi, scassolu Frasi zai che ndh'at betadu apare de vadiores!…

vadréju , agt: bardeju* Definizione chi portat màncias de diferente colore in cara Sinonimi e contrari biscacadu, cacabarre, cacarru, incespiau, pintarinadu, randhinadu.

vàdu , nm: badu* Definizione tretu chi faet a passare de una parte a s'àtera de un'erriu Sinonimi e contrari au, giampadolzu Frasi in su vadu de sos ferreris unu die ant fatu gherra.

vàere vàdere

vaetòrra , nm: baetorra* Definizione su abbarrare andhandho, benindho e torrandho Sinonimi e contrari andhaeni, andhalidorra, andhetorra, atràvigu.

vagabbunnàre , vrb: bagamundai Sinonimi e contrari bannulerare, garronai, zirare.