arvurítu , nm Definizione
min. de àrvure, matighedha, mata pitica
Sinonimi e contrari
arbulítzulu,
arburedha,
matixedha,
piantone 1
Traduzioni
Francese
petit arbre
Inglese
sapling
Spagnolo
arbolillo
Italiano
alberèllo
Tedesco
kleiner Baum.
assaédhu , nm: assedhu Definizione
tacita o turnu, genia de ferru (o àteru) tundhu e curtzu chi permitit a duas cosas intradas apare de girare, de fàere giogu (ma si ndhe ponet fintzes in su giuale po arrèschere is loros)
Sinonimi e contrari
asciedha,
ispículu
/
ossiedhu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petit pivot,
petit tourillon
Inglese
small pivot
Spagnolo
pernio
Italiano
perniétto
Tedesco
kleiner Zapfen.
atzichédhu , nm: cichedhu,
tichedhu Definizione
un’apenas de calecuna cosa de bufare, o fintzes de àteru, de css. cosa o fàere
Sinonimi e contrari
atzicu,
bucada,
súrbia,
tichichedhu,
ticu*
| ctr.
meda
Frasi
si sos ómines aiant pessau atzichedhu a s'áteru mundu aiant caminau prus zustos!
Traduzioni
Francese
un petit peu
Inglese
very little
Spagnolo
poco
Italiano
pòco pòco
Tedesco
bißchen.
azichédhu , nm Definizione
pagu pagu, un'apenedha
Sinonimi e contrari
agigu,
atzítzigu,
izedhu,
pachedhu,
pachitzedhu,
talighedhu,
tzúniu
Traduzioni
Francese
assez peu,
un petit peu
Inglese
only a little
Spagnolo
poquito
Italiano
pochino
Tedesco
bißchen.
bagiariótu , agt, nm: bazariotu Definizione
piciochedhu malu, chi istat giaendho istrobbu, chi istat cricandho piciochedhas
Sinonimi e contrari
brisca,
mauchedhu,
petziotu,
pigliete,
serpellucu,
tribbuletu,
tzacarrete
/
ammoratzadore,
malechischiau
Frasi
brutu bazariotu iscurregiu!
Etimo
itl.
bazzariotto
Traduzioni
Francese
gamin,
petit polisson,
petit coquin,
petit voyou
Inglese
rascal,
naughty
Spagnolo
pilluelo
Italiano
monèllo,
birba,
birichino
Tedesco
schelmisch,
Spitzbube.
bandhelèdha , nf Definizione
min. de bandhela
Sinonimi e contrari
bandhelita,
bentulicatòglia,
veleta
Traduzioni
Francese
petit drapeau
Inglese
pennant
Spagnolo
banderola
Italiano
bandierina,
banderuòla
Tedesco
Fähnchen.
bàralu , agt Definizione
chi est bascitedhedhu, minore meda de carena
Sinonimi e contrari
bagatu,
bàrrinu,
curtzete
| ctr.
giganti,
longarione
Frasi
a los vídere ambos duos fit che a pònnere unu gigante chin d-unu de cudhos ominedhos bàralos de sas domos de gianas
Terminologia scientifica
zcrn
Traduzioni
Francese
petit
Inglese
short
Spagnolo
bajo
Italiano
basso di statura
Tedesco
klein.
barchighèdha , nf: barchixedha Definizione
min. de barca, barca pitica
Sinonimi e contrari
barchita
Traduzioni
Francese
petit bateau,
batelet
Inglese
small boat
Spagnolo
barca,
bote
Italiano
barchétta
Tedesco
kleines Boot.
bartzíta , nf Definizione
min. de bartza, bàrcia pitica
Sinonimi e contrari
bratzichedha
Traduzioni
Francese
petit bassin,
bassinet
Inglese
small basin,
tub
Spagnolo
pila
Italiano
vaschétta
Tedesco
kleine Wanne.
bàsciu 1 , agt, nm: bassu Definizione
nau abbaidandho sa cosa in su sensu de s'artària, chi est pagu artu, curtzu, chi no est meda; nau de calecun'àtera cosa, chi est paga; nau de cosa po su valore, chi balet pagu; in is domos, logu in fundhu a chistire provistas, logu po istare o àteru a paris de s'orruga; in is sonetes a manu, tastu, e boghe grussa in is cuncordos cantandho / min. basciotu, bascitu, basciotedhu, bassedhu, bassitedhu, bassitedhedhu
Sinonimi e contrari
acocoadu,
minoredhu
/
frundhagu
| ctr.
artu
Modi di dire
csn:
faedhare a peràulas bàscias = a iscusi, de no si fai intèndiri; nàrrere una Missa bassa = chentza la cantare; genti bàscia = zentichedha, de pagu zudu, metzana; mellus a s'istorrai de is àcuas bàscias chi no de is àcuas altas = menzus a furriare dae s'oru chi no dae mesu (candho si cumprendhet de àere irballadu, menzus luego chi no tempus addainanti); bàsciu e contra = is duas boghes (o "mascu e fémina") e duos ómines chi faendho sa boghe acumpàngiant is poetas de parcu intreverandhosi apare in sa pausadedha chi faet chie est cantandho
Frasi
de carena est un'ómine bassu ◊ sos montes de sa Sardigna sunt bassos ◊ chie est bassu no lompet a in artu ◊ su prus artu fut Lipedha, su prus bàsciu Cracàngiu
2.
cun custa lughe goi bassa no faghet a cosire ◊ su fogu cheret muntesu a frama bassa candho sa padedha at pesadu su bullu ◊ muntènela bassa, cussa televisione, ca bi at zente drommida! ◊ custa est cosa chi si bendit a prétziu bàsciu
3.
teniat sa cosa in su bàsciu ◊ biviant in d-unu bàsciu ◊ teniaus unu bàsciu po mangasinu
4.
su sonete giughet su sonu de baranta oto bàscios chi est totu a madreperlas fioridu
Cognomi e Proverbi
smb:
Basciu, Bassu
/
prb:
artos e bàscios intrant a ballare!
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
petit
Inglese
short
Spagnolo
bajo
Italiano
basso
Tedesco
niedrig,
klein.
becitédhu , agt, nm Definizione
min. de béciu, betzedhu; ómine béciu meda, betzaredhu
Sinonimi e contrari
becedhu,
becióngiu,
betzaredhu
| ctr.
giovunedhu
Traduzioni
Francese
petit vieux,
vieillot
Inglese
old man
Spagnolo
viejales
Italiano
vecchiétto
Tedesco
ziemlich alt,
altes Männlein.
berchèdha , nf Definizione
pigionedhu a bentredha, naschiu de pagu, mancu impinniu, chi si biet agiummai solu sa bentre
Sinonimi e contrari
bentredhu,
parabàtulu
Frasi
restadu aturdidu so che berchedha ruta de nidu (Z.Virdis)
Traduzioni
Francese
oisillon,
oiselet,
petit oiseau (niais)
Inglese
featherless bird
Spagnolo
pajarito
Italiano
uccellino implume
Tedesco
unbefiedertes Vögelchen.
binitólu , nm Definizione
binu de pagos grados de àrculu, lenu
Sinonimi e contrari
binichedhu,
piriciolu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petit vin,
piquette
Inglese
light wine
Spagnolo
vinillo
Italiano
vinèllo
Tedesco
leichter Wein.
botíta, botítu , nf, nm Definizione
min. de bota 2
Frasi
bi at unu paju de botitas rujas subra de unu muntone de botitas de pisedhos ◊ comporeit botitos a tacones altos
Traduzioni
Francese
petit soulier
Inglese
small shoe
Spagnolo
zapato pequeño
Italiano
scarpétta
Tedesco
Schühchen.
brandhichèdha , nf Definizione
min. de brandha
Traduzioni
Francese
petit lit de sangle
Inglese
small camp bed
Spagnolo
catre pequeño
Italiano
brandina
Tedesco
kleines Feldbett.
brinchighédhu , nm Definizione
min. de brincu, brinchidedhu
Sinonimi e contrari
brincaredhu
Traduzioni
Francese
petit saut
Inglese
hop
Spagnolo
saltito
Italiano
saltellino
Tedesco
Hüpfer.
brinchítu , nm Definizione
brínchidu pitichedhu, de pagu tretu, pagu in artu
Sinonimi e contrari
atídhidu,
brínchidu,
brínchili,
subesciada
Frasi
su cane meu mi aiat postu fatu gioghitèndhemi cun sos brinchitos suos
Traduzioni
Francese
petit saut
Inglese
skip
Spagnolo
saltito,
brinco
Italiano
saltèllo,
salterèllo
Tedesco
Hüpfer.
cacallonédhu , nm Definizione
min. de cacallone
Traduzioni
Francese
petit con
Inglese
little turd
Spagnolo
capullo
Italiano
stronzètto
Tedesco
Kotwürstchen.
cacédhu , nm: catedhu,
catzedhu Definizione
su fedu minore de su cane; fintzes pigione de mata essiu in is arraighinas acanta a su truncu; ómine pillingronaxu, pedidore / min. cacedhedhu, catedhutzu
Sinonimi e contrari
caciúciu,
caciurru,
calledhu,
calligionedhu,
callúciu
/
brione,
pigionatzu,
rebudhu
Frasi
su béciu portat unu cacedhedhu avatu ◊ custu no est catedhu, tantu est abbaidadu e tentu contu! ◊ est sempri avatu che catzedhu de carradori
2.
cussos sunis cacedhos papadores!
Cognomi e Proverbi
smb:
Cacceddu, Caceddu, Catteddu, Catzeddu, Cazzeddu
Terminologia scientifica
anall
Etimo
ltn.
catellus
Traduzioni
Francese
petit chien
Inglese
doggy
Spagnolo
cachorro,
polloni
Italiano
cagnolino
Tedesco
Hündchen.
callellédhu , nm Definizione
min. de callellu
Sinonimi e contrari
cacedhedhu,
calligionedhu,
catedhutzu
Traduzioni
Francese
petit chien
Inglese
doggy
Spagnolo
cachorrito
Italiano
cagnolino
Tedesco
kleiner Hund.