abbacài, abbacàre , vrb: abbacuai,
abbacuare,
abbracare Definizione
fortzare prus pagu, menguare, abbasciare de calecuna cosa, nau mescamente de fortzas o de cosas chi faent fortza; tròchere e abbasciare sa parte prus arta, incrubare
Sinonimi e contrari
abblandai,
abbonantzai,
allentai,
ammellare,
assebiai,
assussegai,
illebiare,
imbacari
/
abbambiai 1
/
abasciai,
imbasciai,
muciare
| ctr.
acadriare,
afortiai,
apretai,
incrispai
Frasi
testimonzas de isperas gallizant lieras pro sempre saidadas dae unu bentu chi niune at a poder abbacare (C.Puddu)◊ su ventu at abbacatu ◊ abbacare su dolore ◊ su temporali est abbacau ◊ abbàcala sa barra! ◊ sos boes ant abbacau su passu ◊ abbacuit su fogu! ◊ che li fut morta sa muzere e pro abbracare su dispiaghere corcaiat cun sa teraca
2.
abbaca sa fune!
3.
fuit abbacanne sa conca po saludu ◊ colanne at abbacadu sa bannera pro saludu a sas autoridades ◊ prus ti abbacas e prus su culu si paret!
Traduzioni
Francese
calmer,
ralentir,
diminuer
Inglese
to calm,
to slow down,
to diminish
Spagnolo
calmar,
reducir,
bajar
Italiano
calmare,
rallentare,
scemare
Tedesco
beruhigen,
abnehmen.
adasiàu , pps, agt: addaxadu,
addasiau Definizione
de adasiai; nau de ccn., chi si dha leat tropu addàsiu, abbellu, chentza presse nudha; chi est fàcile o bonu a fàere, chi no ponet presse o pentzamentos / a s'addasiada = abbellu, in manera pàsida
Sinonimi e contrari
cagallente,
dasianu,
immajonadu
| ctr.
coidadosu,
fúliu,
impressidu,
lestru
2.
candu proit totu adasiau parit chi no prengat is piscinas ◊ no s'intendhet piús s'addajadu passu de su tzapu ◊ sa tzonca fit cantendhe addasiada su lamentu sou ◊ fiat caminendu cun passu lébiu, aguali, addasiau
3.
innoghe za si faghet vida addasiada!
4.
mi seu acostiau a su torradroxu a s’addasiada po no trumbullai su bestiàmini
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
lent
Inglese
slow
Spagnolo
tardado,
lento,
tardo
Italiano
indugiato,
lènto,
pòco sollécito
Tedesco
sich verbreitet,
langsam.
allentài , vrb: allentare Definizione
abbacare una cosa tropu càdria, tropu tirada, fàere prus lentu, prus lenu, prus pagu forte
Sinonimi e contrari
abbambiai 1,
aflusciai,
afrincai,
allenare,
illebiare,
illenare
| ctr.
acadriare,
apretai,
incrispiai
Frasi
ant allentau su passu e si sunt firmadas ◊ a mie faghet dannu su lentore ca mi allentat piús de su fenu
2.
de coro Ti pregamus, o Signore: allenta su rigore!
Traduzioni
Francese
ralentir
Inglese
to slow down
Spagnolo
ralentizar,
disminuir
Italiano
rallentare
Tedesco
lockern.
coàinu , agt, avb: coanu,
coinu,
cuàinu,
cuainu Definizione
chi istat a coa, chi benit a úrtimu, a trigadiu, chi istentat / gàrrigu coanu = postu tropu apalas (in mezu chi portat arrodas in mesu)
Sinonimi e contrari
coaxu,
redadiu,
sagotzianu,
tricadibu,
taldiu
/
immajonadu,
cojanesu
| ctr.
cabidraxu,
premediu
Frasi
andat a missa resada a ora coàina ◊ cussu est pillonedhu cuàinu ◊ su cíxiri e sa gentilla dhus séminant prus coàinus
2.
s'àxina ocannu coit a cuainu
Cognomi e Proverbi
smb:
Coinu, Coino, Cuinu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lent,
tardif
Inglese
slow
Spagnolo
atrasado
Italiano
tardo,
lènto,
tardivo
Tedesco
langsam,
spät.
cojanésu , agt Definizione
chi costumat a tirare agoa, a ibertare, a lassare a pustis pruschetotu po mandronia
Sinonimi e contrari
cagallente,
coizosu,
dasianu,
immajonadu,
isandhaladu,
mandrone
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lent,
paresseux
Inglese
slow,
lazy
Spagnolo
atrasado
Italiano
tardo,
lènto,
poltróne,
procrastinatóre
Tedesco
träg,
langsam,
faul.
isandhalàdu , agt Definizione
chi andhat o istat tropu abbellu faendho sa cosa
Sinonimi e contrari
cagallente,
cojanesu,
dasianu,
immajonadu,
présiru,
trajanu
| ctr.
coidadosu,
lestru
Traduzioni
Francese
paresseux,
lent
Inglese
lazy,
slow
Spagnolo
perezoso,
lento
Italiano
pigro,
tardo,
lènto
Tedesco
faul,
träg,
langsam.