arguíre 1 , vrb: arguiri Definizione
batallai, cuntrastare, foedhare; giare una briga, nàrrere cosa coment’e a briga, a murrúngiu
Sinonimi e contrari
chiltionare
/
argumentare,
atremenae,
brigare,
stronciai
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
arguer,
réprimander
Inglese
to deduce,
to scold
Spagnolo
argüir,
regañar
Italiano
arguire,
redarguire
Tedesco
tadeln,
vorwerfen.
certài , vrb: cheltare,
chertare,
chestare Definizione
pigare foedhos s'unu cun s'àteru, foedhare a boghes s'unu contr'a s'àteru; nàrrere foedhos de briga e fintzes de ammeletzu a unu / certai a unu = dare una briga a unu; certai de pari a pari = brigare s'unu cun s'àteru
Sinonimi e contrari
abbetiae,
briare,
brigociae,
cuntierrare,
ghirtare,
irvapiare,
pabarotare,
pletare,
trilliare
Frasi
mairu e mulleri funt sempri certendi: ma poita s'ant a èssi cojaus, si no si podenta biri?! ◊ sas dies mias, duncas, passare las devo chertendhe? ◊ ant certau e arropaus puru si funt
2.
dh'iat tzerriau su maistu e dh'iat certau ◊ dèu dha certai sempri, a sorri mia
Cognomi e Proverbi
prb:
candu unu non bolit, duus non certant
Etimo
ltn.
certare
Traduzioni
Francese
se quereller avec qqn.,
gronder
Inglese
to quarrel,
to scold
Spagnolo
pelear,
reñir
Italiano
diverbiare,
bisticciare,
sgridare,
redarguire
Tedesco
streiten,
schelten.
giuilàre , vrb: giulare,
giuliare,
giuriare,
giuvilare,
zubilare Definizione
betare tzérrios (po dolore, cricandho a ccn.), pigare a boghes po briga; tzerriare po fàere bènnere
Sinonimi e contrari
abbochinare,
atzerriai,
iscramare,
iscramorare
/
ciamare,
lamai,
muntire
Frasi
a nois nos giúriat sèmpere ◊ ant sighidu a giulare a boghes mannas ◊ giuilesit, siscura, primma de ispirare ◊ la chirco, la giúilo e no l'agato ◊ a boghes l'apo giuiladu
2.
lu giuilesint e recuieit luego ◊ no ti apo giuliadu pro nudha: est ca so gherrendhe cun sa morte! ◊ est giuilendhe a sa morte: Beni, acàbbami de bochire!
Etimo
ltn.
iubilare
Traduzioni
Francese
crier,
appeler,
gronder
Inglese
to shout,
to call,
to scold
Spagnolo
gritar,
llamar,
reprochar
Italiano
gridare,
chiamare,
sgridare
Tedesco
schreien,
rufen,
schimpfen.
irbrunchiàre , vrb: isvrunciare,
ivrunciare Definizione
iscúdere; segare s'atza a unu, nàrrere cosa a briga, in contràriu, fintzes po giare imparu
Sinonimi e contrari
aciotai,
aciotarai,
afrustai,
passillai
/
certai,
irmurrare,
irvapiare
2.
si los isvrúncias, luego si annuzant
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tancer
Inglese
to scold
Spagnolo
reprochar
Italiano
rimbrottare
Tedesco
ausschelten.
munziàre , vrb: ammunzare* Definizione
pigare o giare múngia, cadha, pelea manna
Sinonimi e contrari
ismunziare
Traduzioni
Francese
rudoyer,
maltraiter,
gronder,
réprimander
Inglese
to scold
Spagnolo
agotar,
matar
Italiano
strapazzare
Tedesco
überanstrengen,
strapazieren.
stronciài , vrb: istrunchiare*,
strunciai (strun-ci-a-i)
Definizione
fàere una cosa a stròncius, a orrugos; segare a istúturu, arrespòndhere male, pigare a boghes, de malu crabbu, murrungiare, brigare
Sinonimi e contrari
arrogai,
secare,
struncionai
/
abboluire,
abbruncai,
ataciai,
chelcire,
irmurrare,
sbruncai,
struncionai,
trilliare
Frasi
pigat su pani, dhu strònciat e si ponit a papai ◊ seu giai stroncendumindi un'arrogu, de cussu pani!
2.
no bollu strunciai, ma certus dotoris funt cumbintus de isciri curai su malàdiu ◊ seu discuidau e tenint arrexoni de mi strunciai
Traduzioni
Francese
démolir (fig.),
gronder,
blâmer
Inglese
to put down,
to scold
Spagnolo
vapulear,
reprobar
Italiano
stroncare,
sgridare,
biasimare
Tedesco
abbrechen,
ausschimpfen,
tadeln.
trilliàre , vrb Definizione
giare una briga, pigare a tzérrios
Sinonimi e contrari
briare,
certai,
stronciai
Frasi
prestu, recui a sa faina, imbainajola: già torrat mamma tua a ti trilliare bene!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
reprocher,
réprimander sévèrement
Inglese
to scold
Spagnolo
reprochar,
echar una bronca
Italiano
rimproverare,
sgridare aspraménte
Tedesco
schelten.