afeài , vrb: afeare Definizione
fàere a feu, fàere feu fintzes in su sensu de fàere disonore a calecuna cosa, tocare a brutesa; nàrrere cosa a briga, a disprétziu
Sinonimi e contrari
abbaunzare,
abborresci,
ghelestiare,
grisai 1
/
imbratare
/
briare,
certai,
disalabai,
infeire,
irzenzare,
menispresiare
Frasi
est preíderu isse puru, ma acumbessat e afeat sa lege chi l'at fatu a preíderu!
2.
totu mi ant afeadu su cantare daghi mi ant bidu chi póveru so
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
barbouiller,
salir,
blâmer
Inglese
to soil,
to blame
Spagnolo
afear,
ensuciar
Italiano
imbrattare,
biasimare
Tedesco
beschmutzen,
tadeln.
aféu , nm Definizione
cosa chi si narat o chi si faet coment'e brigandho o faendho a bregúngia a unu, o fintzes coment'e bregúngia o duritu chi si sentit; a logos est s’ingiúliu o paranúmene
Sinonimi e contrari
afrenta,
afrontu,
aggràbiu,
aggrau,
innóriu,
inzenza
/
annomíngiu
Frasi
su piús crudele afeu sufro pro no ti lassare ◊ lu ponent in afeu: iscuru a chie est male afortunadu! ◊ cun tristura in custa badhe de afeu passat su cristianu
2.
mi lasso s'oltu meu abbutinare: - a bi lu dennegare ndh'apo afeu (Zicconi Tanchis)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
reproche,
blâme
Inglese
blame,
reproach
Spagnolo
reprensión
Italiano
rinfàccio,
biàsimo
Tedesco
Vorwurf,
Tadeln.
apuntzàre , vrb Definizione
betare crupas a unu
Sinonimi e contrari
apuntai,
apuntzirigare,
apuntzulare,
disalabai
Frasi
innanti de apuntzare o de irvapiare sa zente, lea s'abba dai sa vena!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
blâmer,
accuser
Inglese
to blame,
to accuse
Spagnolo
acusar
Italiano
biasimare,
accusare
Tedesco
tadeln,
beschuldigen.
arguíre 1 , vrb: arguiri Definizione
batallai, cuntrastare, foedhare; giare una briga, nàrrere cosa coment’e a briga, a murrúngiu
Sinonimi e contrari
chiltionare
/
argumentare,
atremenae,
brigare,
stronciai
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
arguer,
réprimander
Inglese
to deduce,
to scold
Spagnolo
argüir,
regañar
Italiano
arguire,
redarguire
Tedesco
tadeln,
vorwerfen.
atzuridàre , vrb Definizione
pigare a atzúrridos
Sinonimi e contrari
afrontai,
agiostrare,
atzurrire,
cadojare,
iscamurriare,
rumbicare,
sfacidhiri
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
reprocher
Inglese
to grudge
Spagnolo
regañar
Italiano
rimproverare,
rinfacciare
Tedesco
vorwerfen,
tadeln.
disalabài , vrb Sinonimi e contrari
apuntai,
apuntzirigare,
apuntzulare
Traduzioni
Francese
blâmer
Inglese
to blame
Spagnolo
reprobar
Italiano
biasimare
Tedesco
tadeln.
stronciài , vrb: istrunchiare*,
strunciai (strun-ci-a-i)
Definizione
fàere una cosa a stròncius, a orrugos; segare a istúturu, arrespòndhere male, pigare a boghes, de malu crabbu, murrungiare, brigare
Sinonimi e contrari
arrogai,
secare,
struncionai
/
abboluire,
abbruncai,
ataciai,
chelcire,
irmurrare,
sbruncai,
struncionai,
trilliare
Frasi
pigat su pani, dhu strònciat e si ponit a papai ◊ seu giai stroncendumindi un'arrogu, de cussu pani!
2.
no bollu strunciai, ma certus dotoris funt cumbintus de isciri curai su malàdiu ◊ seu discuidau e tenint arrexoni de mi strunciai
Traduzioni
Francese
démolir (fig.),
gronder,
blâmer
Inglese
to put down,
to scold
Spagnolo
vapulear,
reprobar
Italiano
stroncare,
sgridare,
biasimare
Tedesco
abbrechen,
ausschimpfen,
tadeln.