afeài , vrb: afeare Definitzione
fàere a feu, fàere feu fintzes in su sensu de fàere disonore a calecuna cosa, tocare a brutesa; nàrrere cosa a briga, a disprétziu
Sinònimos e contràrios
abbaunzare,
abborresci,
ghelestiare,
grisai 1
/
imbratare
/
briare,
certai,
disalabai,
infeire,
irzenzare,
menispresiare
Frases
est preíderu isse puru, ma acumbessat e afeat sa lege chi l'at fatu a preíderu!
2.
totu mi ant afeadu su cantare daghi mi ant bidu chi póveru so
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
barbouiller,
salir,
blâmer
Ingresu
to soil,
to blame
Ispagnolu
afear,
ensuciar
Italianu
imbrattare,
biasimare
Tedescu
beschmutzen,
tadeln.
aféu , nm Definitzione
cosa chi si narat o chi si faet coment'e brigandho o faendho a bregúngia a unu, o fintzes coment'e bregúngia o duritu chi si sentit; a logos est s’ingiúliu o paranúmene
Sinònimos e contràrios
afrenta,
afrontu,
aggràbiu,
aggrau,
innóriu,
inzenza
/
annomíngiu
Frases
su piús crudele afeu sufro pro no ti lassare ◊ lu ponent in afeu: iscuru a chie est male afortunadu! ◊ cun tristura in custa badhe de afeu passat su cristianu
2.
mi lasso s'oltu meu abbutinare: - a bi lu dennegare ndh'apo afeu (Zicconi Tanchis)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
reproche,
blâme
Ingresu
blame,
reproach
Ispagnolu
reprensión
Italianu
rinfàccio,
biàsimo
Tedescu
Vorwurf,
Tadeln.
apuntzàre , vrb Definitzione
betare crupas a unu
Sinònimos e contràrios
apuntai,
apuntzirigare,
apuntzulare,
disalabai
Frases
innanti de apuntzare o de irvapiare sa zente, lea s'abba dai sa vena!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
blâmer,
accuser
Ingresu
to blame,
to accuse
Ispagnolu
acusar
Italianu
biasimare,
accusare
Tedescu
tadeln,
beschuldigen.
arguíre 1 , vrb: arguiri Definitzione
batallai, cuntrastare, foedhare; giare una briga, nàrrere cosa coment’e a briga, a murrúngiu
Sinònimos e contràrios
chiltionare
/
argumentare,
atremenae,
brigare,
stronciai
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
arguer,
réprimander
Ingresu
to deduce,
to scold
Ispagnolu
argüir,
regañar
Italianu
arguire,
redarguire
Tedescu
tadeln,
vorwerfen.
atzuridàre , vrb Definitzione
pigare a atzúrridos
Sinònimos e contràrios
afrontai,
agiostrare,
atzurrire,
cadojare,
iscamurriare,
rumbicare,
sfacidhiri
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
reprocher
Ingresu
to grudge
Ispagnolu
regañar
Italianu
rimproverare,
rinfacciare
Tedescu
vorwerfen,
tadeln.
disalabài , vrb Sinònimos e contràrios
apuntai,
apuntzirigare,
apuntzulare
Tradutziones
Frantzesu
blâmer
Ingresu
to blame
Ispagnolu
reprobar
Italianu
biasimare
Tedescu
tadeln.
stronciài , vrb: istrunchiare*,
strunciai (strun-ci-a-i)
Definitzione
fàere una cosa a stròncius, a orrugos; segare a istúturu, arrespòndhere male, pigare a boghes, de malu crabbu, murrungiare, brigare
Sinònimos e contràrios
arrogai,
secare,
struncionai
/
abboluire,
abbruncai,
ataciai,
chelcire,
irmurrare,
sbruncai,
struncionai,
trilliare
Frases
pigat su pani, dhu strònciat e si ponit a papai ◊ seu giai stroncendumindi un'arrogu, de cussu pani!
2.
no bollu strunciai, ma certus dotoris funt cumbintus de isciri curai su malàdiu ◊ seu discuidau e tenint arrexoni de mi strunciai
Tradutziones
Frantzesu
démolir (fig.),
gronder,
blâmer
Ingresu
to put down,
to scold
Ispagnolu
vapulear,
reprobar
Italianu
stroncare,
sgridare,
biasimare
Tedescu
abbrechen,
ausschimpfen,
tadeln.