Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

idarrocài , vrb: idorrocai, irdorrocai, isdorrocai, sderrocai Definitzione betare o orrúere a terra a isconciadura, nau mescamente de fràigos o àteras cosas mannas Sinònimos e contràrios derrocai, destrui, irfàchere, isciarrocai, isciasciai, isciuchiare, isconciare, isciusciai, torrocai 2. si podit isciri chini est chi nci at isdorrocau cussu sciacu mannu de àcua a mesu de s'arruga? Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu démolir Ingresu to dismantle Ispagnolu abatir, derrocar, derribar Italianu diroccare Tedescu niederreißen.

iddoàre , vrb: ildoare, irdoare, irdogare, isdoare, sdogai Definitzione essire o bogare de pare is doas (nau de carrada); nau in cobertantza, apèrrere, bogare de pare, fàere a orrugos de su cropu o de s’orruta, nau de ccn. crepare de su tzacu o de àteru Sinònimos e contràrios cherpai, ildeossare, isdegorare, isteressare Frases mai carrada apo bidu ildoendhe ◊ est a puntu de s'irdogare che una cupa, imbriacu! 2. sa gente tostada de s'errisu agiummai si dhue iddoànt candho iant inténdiu sa cosa ◊ su coro mi si fit irdoganne dae sa gana de li nàrrere chi emmo ◊ indunindunu, iscostiànnesi che pípera, su babbu si fit irdogatu: si fint pesatas sas tràchitas de sas voches (A.Pau) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enlever les douves, démolir, écraser Ingresu to smash, to unstave Ispagnolu quitar las duelas, romper, destrozar Italianu sdogare, sfracellare, sfasciare Tedescu die Dauben entfernen von, zertrümmern, zerbrechen.

ifasciàre , vrb: ilfascare, irfascare, irfassare, irfiassare, isfasciai, isfasciare, isfassare, isfrasciare, sfasciai Definitzione segare, bogare de pare, fàere a orrugos (fintzes faendho sa cosa a fuliadura, betandho o faendho orrúere a terra) Sinònimos e contràrios abbotinare, arroinare, chimentare, derrocai, dissantarare, iscalabrare, iscempiai, isciarrocai, isciasciai, isciusciai, istrossare, staulai Frases zòbanos che a nois irfassant sa galera! ◊ bos sezis irfassaos prenandhe sa terra a marrone ◊ sa tzente si fit irfassanne de su risu ◊ s'élighe est acultzu a ndhe ifasciare: dioi gàrrigu de nie no si fit bidu mai ◊ irdobbandhe a su crastu, a puntos e a minas l'irfiassas ◊ a mie mi at isfrasciadu su tempus! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu démolir, écraser Ingresu to smash Ispagnolu romper, destruir Italianu sfasciare, sfracellare Tedescu zerbrechen, zertrümmern.

ildeossàre , vrb: ildiossare, irdaossare, irdegossare, irdeossare Definitzione bogare de pare o iscosciare unu trastu, fàere a orrugos; nau de ccn., immarrire meda de ndhe sentire dolore / i. una cradea, unu bancu, unu banchitu Sinònimos e contràrios iddoare, isconsiminzare, istracassare | ctr. aconciai Frases chie fit istrampadu a manca, chie imboladu a dresta, chie irdeossendhe unu banchitu…◊ bides piantas seculares fatas a carvone: ndhe faghent sa piedade, ildeossadas ◊ petzi mi che sapo in terra a unu muntone, irdaossadu che cuba betza ◊ leademilu, sinono l'ildiosso! 2. oe so totu irdeossadu cun cussu triballu de deris! Tradutziones Frantzesu démolir, traumatiser, se casser les os Ingresu to smash, to traumatize, to thrash s.o Ispagnolu destrozar, tener los huesos molidos Italianu sfasciare, traumatizzare, rómpere le òssa Tedescu zerbrechen, ein Trauma bewirken, zerschlagen.

isciarrocài , vrb: isciorrocai, isorrocai, isorrocare, sciarrocai Definitzione nau prus che àteru de fràigos, muros o àteru deasi, betare a terra o orrúere totu a una borta, distrúere totu; fuliare puru, fàere a imboladura Sinònimos e contràrios destrui, idarrocai, ifàghere, isciasciai, isconciare / derrúere, irderrúere, iscalabrare, isciusciai / foliai, illichidare Frases nci dhus est isciarrocada sa turri de Síloe e dhoi funt abarraus ◊ seus impinniaus a isorrocai su sistema chi at penalizau sa Sardínnia ◊ su muenti ndi dh'at isciorrocau is dentis a cràcinu 2. custu tzicherone de avantzos isorrocachedhu in sa séchia! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu démolir, abattre Ingresu to dismantle Ispagnolu abatir Italianu schiantare Tedescu niederreißen.

sciarrocài , vrb: isciarrocai*, sciorrocai Definitzione nau prus che àteru de fràigos, muros o àteru deasi, betare o orrúere a terra, distrúere totu cun fragassu e tzàcurru mannu Sinònimos e contràrios destrui, idarrocai, ifàghere, irrainare, isconciare, scioscionai / derrúere, iscalabrare, isciusciai, istrossare / betare, fuliai, imbolare Frases cun sa gherra nd'ant sciorrocau una citadi de fundu de arréxini ◊ ndi sciarrocaus totus a terra, de su letu ◊ ndi ant sciorrocau su muru de Berlinu ◊ candu fiat cabau cudhu lampu nd'iat sciarrocau su campanibi ◊ suat su bentu e ndi sciorrocat totu sa domu 2. intendat comenti proit: est torrendi a sciarrocai bèni! ◊ su celu ndi fiat sciarrochendi àcua de si ndi ammachiai ◊ chi no mi pigat a pobidha mi nci sciorrocu a funtana! ◊ sciorrocu una butíglia de àcua, ma s'ollu fritedhat peus! Tradutziones Frantzesu effondrer, écrouler, démolir Ingresu to demolish Ispagnolu derrumbar Italianu crollare, diroccare Tedescu zusammenstürzen.

sciusciài , vrb: isciusciai* (sciu-sci-a-i) sciusciari Definitzione bogare de pare, distrúere cosa o faina fata; betare a fuliadura, a meda, coment'e afacandho s'istrégiu, fintzes betare de artu, fàere orrúere a terra / sciusciai de cuadhu = betare de cadhu Sinònimos e contràrios acavacai, betae, destrui, idarrocai, imbolare, irfàchere, isciasciai, isconciare, sculai, torrocai | ctr. fàchere Frases nd'ant sciusciau una domu bècia ◊ chi dèu narau "a tuis" a mamma, mi donàt unu cropu de turra a murrus e mi ndi sciusciàt is dentis! ◊ sciusciaus su letu e totu is móbbilis po nci cambiai a sa domu noa 2. custu est carramatzímini de sciusciai a rúmbulus de innòi a bàsciu ◊ cussa cosa sciusciancedha de sa ventana! ◊ no ghetis a pagu a pagu: sciúscia! ◊ si nc'est sciusciau a gisterra ◊ sa pira crua ndi dh'at sciusciada su bentu Tradutziones Frantzesu démolir, démanteler Ingresu to demolish Ispagnolu deshacer, derribar Italianu disfare, demolire Tedescu zerstören, niederreißen.

scordonài , vrb Definitzione betare is cordones, isconciare is muros de unu fràigu de difesa Tradutziones Frantzesu démolir les fortifications Ingresu to dismantle a fortress walls Ispagnolu desmantelar una fortaleza Italianu smantellare le mura di una fortézza Tedescu eine Festung schleifen.

sderrocài , vrb: idorrocai*, sdorrocai Definitzione betare o orrúere a terra a isconciadura, nau mescamente de fràigos o cosas mannas; rfl. betare de is orrocas Sinònimos e contràrios derrocai, destrui, irfàchere, isciarrocai, isconciare, isciusciai, torrocai / imbolai Frases su terremotu ndi at sderrocau una citadi 2. mellus cuadhu chi mi portit chi no cuadhu chi mi sderrochit ◊ nci dhu sdorrocu su bassinu a conca, chi mi nd'iscidat su pipiu! Tradutziones Frantzesu démolir Ingresu to dismantle Ispagnolu derribar Italianu demolire, diroccare Tedescu niederreißen.

stronciài , vrb: istrunchiare*, strunciai (strun-ci-a-i) Definitzione fàere una cosa a stròncius, a orrugos; segare a istúturu, arrespòndhere male, pigare a boghes, de malu crabbu, murrungiare, brigare Sinònimos e contràrios arrogai, secare, struncionai / abboluire, abbruncai, ataciai, chelcire, irmurrare, sbruncai, struncionai, trilliare Frases pigat su pani, dhu strònciat e si ponit a papai ◊ seu giai stroncendumindi un'arrogu, de cussu pani! 2. no bollu strunciai, ma certus dotoris funt cumbintus de isciri curai su malàdiu ◊ seu discuidau e tenint arrexoni de mi strunciai Tradutziones Frantzesu démolir (fig.), gronder, blâmer Ingresu to put down, to scold Ispagnolu vapulear, reprobar Italianu stroncare, sgridare, biasimare Tedescu abbrechen, ausschimpfen, tadeln.