acàssidu, acàssu , agt Definizione
chi istat male, est sufrindho / èssere a. de fàmine, de sidis = èssere cassidu de fàmine, de sidi, patindhe fàmine, sidi meda
Sinonimi e contrari
achénsidu,
achensu,
cansidu,
/
cdh. svadhu
| ctr.
pasadu
/
mascadu
Frasi
acassu de sidis m'imbenugaia in s'oru de sa cora pro bíbere ◊ aisculto a buca abberta acassu de melodia ◊ che a poberitu in sos acassos apo rujadu làcanas pro bídere sa fortunedha mia (F.Dedola)◊ una die unu chervu, acàssidu, si acúrtziat a una funtana pro si catzare su sidis
Traduzioni
Francese
épuisé,
besogneux
Inglese
worn-out,
needy
Spagnolo
agotado,
necesitado
Italiano
esàusto,
bisognóso
Tedesco
bedürftig.
achénsidu , agt: achéssidu Definizione
immarriu meda, a tropu, chentza fortzas po su istare male, a fortza de sufrire
Sinonimi e contrari
acassu,
achensu,
cansidu,
irbaléndhidu,
irbalesiadu
Frasi
funt atambainados, chena ammentu perunu, achénsidos dae sas podhas chena pasu ◊ sas funtanas sunt achénsidas isetendhe a tie ◊ nessi mi esseras bénnidu achéssidu ma biu!
Traduzioni
Francese
épuisé
Inglese
exausted
Spagnolo
exhausto,
agotado
Italiano
esàusto
Tedesco
erschöpft.
afésiu , agt Definizione
chi istat male de prupas, làngiu, indebbilitau
Sinonimi e contrari
cagancinu,
ceghixedhu,
immarriu,
lepuciu,
mabagrabiu,
marriu,
scalarxiu,
scariatzu,
surgiu 1
Traduzioni
Francese
maigre
Inglese
lean
Spagnolo
agotado
Italiano
sparuto,
deperito
Tedesco
schmächtig,
heruntergekommen.
ammunzàdu , pps, agt Definizione
de ammunzare; immarriu a tropu, chi at leau tropu múngia
Sinonimi e contrari
istasidu
2.
fuit totu sueradu, ammunzadu, istracu
Traduzioni
Francese
en mauvais état,
mal en point
Inglese
mistreated
Spagnolo
agotado
Italiano
strapazzato
Tedesco
mißhandelt.
cadídu , agt Definizione
nau de animales e de gente, chi est làngiu a su peus puntu, cun sa pedhe imbodhigada a s'ossu
Sinonimi e contrari
fadicadu
Frasi
cussu fiadu est romasu cadidu ◊ sos unturzos si betant a sos pegos cadidos
Traduzioni
Francese
épuisé,
squelettique
Inglese
worn-out
Spagnolo
consumido,
agotado,
chupado
Italiano
sfinito,
schelètrico
Tedesco
erschöpft,
abgezehrt.
cansídu , agt: acansidu,
cassidu Definizione
immarriu meda, chi est a malu puntu
Sinonimi e contrari
acassu,
achénsidu,
achensu,
ansidu,
istracu
| ctr.
pasadu,
folte
Modi di dire
csn:
cassidu de sidi = morindhe de su sidi, chi tenet sidi meda; cassidu de pane = chi tenet bisonzu mannu de pane, famidu
Frasi
sas ancas no lu rezent: sunt cassidas
2.
sa terra est cansida de suore: dade suore a sa terra chi bos dat in giambu ispigas!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épuisé
Inglese
exausted
Spagnolo
exhausto,
extenuado,
agotado
Italiano
esàusto
Tedesco
erschöpft.
disartoriàdu , agt Definizione
chi est chentza artórios, chentza fortzas, mescamente po calecunu dolore o debbilesa
Sinonimi e contrari
fiacu,
iddardurau,
ilgherradu,
infraculidu,
irfrachiu,
istasidu,
martoriadu,
smardoscinau
| ctr.
briosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
exténué
Inglese
enervated
Spagnolo
enervado,
agotado
Italiano
snervato,
spossato
Tedesco
zermürbt.
fadicàdu , agt: fadicau,
fadigadu,
fatigadu Definizione
romasu cadidu, làngiu meda, andhau male meda de carres po fàmine o maladias, o fintzes de su tropu trebballare; nau de unu terrenu, chi giughet pagu sustàntzia
Sinonimi e contrari
afésiu,
irmarridu,
lagnu,
mabagrabiu,
marriu,
scalarxiu,
scariatzu,
surgiu 1
| ctr.
arrunzonadu
Frasi
una giunta de orzu no ti la nego, ca ses fadigadu: ma si ti firmas assazas su puntorzu! ◊ tres ndhe incontrat lanzos, fadigados, malancinidos e gai maltratos chi li ant fatu una tale impressione de zente essindhe dae sa presone ◊ coment'e unu calledhu fadigadu in pè no ti rezias de su fàmine
2.
za l'ingrassat su logu fadigadu totu cussu ledàmine!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
affaibli
Inglese
run down
Spagnolo
agotado,
consumido
Italiano
deperito
Tedesco
heruntergekommen,
abgezehrt,
abgemagert.
illaéndhidu , agt: islaéndhidu Definizione
chi est chentza fortzas prus
Sinonimi e contrari
addrolliu,
irbalesiadu,
iscinigau
Frasi
una lughe poética noa a peuta est bolendhe lezera subra de sas frommas antigas islaéndhidas (G.Camboni)◊ fit totu illaéndhidu, a bratzos falados, réndhidu, ne rutu in totu ne ritzu
Traduzioni
Francese
épuisé
Inglese
worn-out
Spagnolo
agotado
Italiano
sfinito
Tedesco
erschöpft.
ilmarrídu , pps, agt: irmarridu,
ismarriu Definizione
de ilmarrire; chi est chentza fortzas de su fàdigu, de su langiore, de su tropu trebballu
Sinonimi e contrari
afésiu,
fadicadu,
istasidu,
mabagrabiu,
marriu,
scalarxiu,
scariatzu,
surgiu 1
| ctr.
arrunzonadu
2.
e poto nàrrere chi apo fatu proa, però tenia su giuo irmarridu, mancu artziare podiat sa coa!(B.R.Carbone)◊ deo no poto currer ne trotare che cadhu topu, betzu e ilmarridu (Moretti)
Traduzioni
Francese
affaibli
Inglese
run down
Spagnolo
agotado
Italiano
deperito
Tedesco
heruntergekommen.
immarríu , pps, agt: smarriu Definizione
de immarrire; chi istat male de petzas, làngiu; chi est istracu meda / immarriu che àinu = istracu che àinu
Sinonimi e contrari
lagnu,
marriu*
/
istracu
2.
is duos fiant lómpios a sa funtana immarrios ◊ apustis de totu cussu viàgiu a pè furint immarrios ◊ trebballandho deasi funt immarrios ◊ commo seo immarriu e no sigo su contu ◊ fiais immarria ma custa iscutighedha de sonnu bosi at pausau!
Traduzioni
Francese
affaibli
Inglese
run down
Spagnolo
agotado
Italiano
deperito
Tedesco
heruntergekommen.
irbaléndhidu , pps, agt Definizione
de irbalèndhere
Sinonimi e contrari
achénsidu,
ammunzadu,
fiacu,
infrachiu,
irbalesiadu,
irmarridu,
istasidu
| ctr.
briosu,
folte,
pasadu
2.
semus totu irbaléndhidos de cantu semus istracos!
Traduzioni
Francese
épuisé
Inglese
exausted,
taken a short run
Spagnolo
agotado
Italiano
defatigato,
esàusto
Tedesco
müde,
matt.
irgheleníu , agt, pps: irghiliniu Definizione
de irghelenire
Sinonimi e contrari
afésiu,
consumidu,
mabagrabiu,
maluvratu,
marriu,
scalarxiu,
scariatzu,
surgiu 1
2.
mi aggarrant, mi picant a fichias de pede e mi lassant a un'ala, mesu irghiliniu: abbarro pacos secundhos gai, a dolores, e tandho zúbilo
Traduzioni
Francese
émacié,
épuisé
Inglese
worn out
Spagnolo
agotado
Italiano
consunto,
sfinito
Tedesco
abgezehrt,
erschöpft.
isbagazàdu , agt Sinonimi e contrari
addrolliu,
allacanadu,
ammarturau,
disartoriadu,
ilgherradu,
isbriadu,
iscinigau,
smardoscinau
Frasi
ómine, fiadu isbagazadu de su triballu, de su fiazu
Traduzioni
Francese
épuisé
Inglese
exausted
Spagnolo
agotado
Italiano
sfinito,
spossato,
stremato
Tedesco
erschöpft,
völlig ermattet.
isbriàdu , agt Definizione
chi no tenet briu, fortza
Sinonimi e contrari
abbrebesciau,
addrolliu,
isbagazadu
Traduzioni
Francese
épuisé
Inglese
worn-out
Spagnolo
agotado
Italiano
sfinito,
fiacco
Tedesco
erschöpft,
matt.
iscinigàu , agt Definizione
mortu e consumau, nau de ccn. chi est chentza fortzas nudha
Sinonimi e contrari
illaéndhidu,
irbaléndhidu,
irbalesiadu,
isbagazadu,
istasidu
Traduzioni
Francese
épuisé,
à bout
Inglese
all in
Spagnolo
agotado
Italiano
sfinito
Tedesco
erschöpft.
ispossibíu , pps, agt Definizione
de ispossibire; chi est abbarrau chentza fortzas
Sinonimi e contrari
afalléssiu,
allibiu,
ilgherradu,
infrachiu,
istasidu,
istéssitu,
tzédidu
2.
che so ispossibiu ca so sempre chin issu a tetemeche ◊ m'intendho ispossibiu, aiat nau, est coment'e chi mi apant secau s'ischina ◊ Bobbore pranghet s'amicu mortu e, orammai ispossibiu, rughet a terra (T.Ledda)
Traduzioni
Francese
épuisé
Inglese
exausted
Spagnolo
agotado,
extenuado
Italiano
spossato
Tedesco
erschöpft.
issustassiàdu , agt Definizione
chi at pérdiu (o che dhi ant bogau) sa sustàntzia, sa fortza
Frasi
custu terrinu est issustassiadu ◊ so issustassiadu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
appauvri,
épuisé
Inglese
impoverished
Spagnolo
empobrecido,
agotado
Italiano
depauperato
Tedesco
verarmt.
istasídu , pps, agt: istasiu,
istaxidu,
stasiu Definizione
de istasire; chi est chentza fortzas nudha, pigau a debbilesa, de s'immarritzone / porcu istasidu de su lardu = chi no si podet aúrghere de cantu est rassu, chi no bi la faghet a si mòere
Sinonimi e contrari
ammunzadu,
fiacu,
infrachiu,
irbaléndhidu,
irbalesiadu,
irmarridu,
iscaudhadu,
iscinigau,
istagiu
/
cdh. scussatu
/
frimmadu
| ctr.
briosu,
forte
Frasi
su tempus malu l'at istasidu
2.
tue andhas che muvra, giovanedha, e deo so che pegus istasidu (A.Casula)◊ it'e mandhigare no at fortza a ndhe chircare ca est débbile, istasida ◊ messajedhus cun duus bòis istasius, unu carru e calincunu terrenu, adítziu si campànt sa vida ◊ milliones de pipios morint istasios in cada ala de su mundhu
Traduzioni
Francese
épuisé
Inglese
worn-out
Spagnolo
agotado,
exhausto
Italiano
estenuato,
stremato
Tedesco
erschöpft.
spoderàu , pps, agt Definizione
de spoderai; chi est chentza fortzas
Sinonimi e contrari
débbile,
disartoriadu,
fiacu,
infrachiu,
ispossibiu,
istasidu
| ctr.
folte
Traduzioni
Francese
débilité
Inglese
weakened
Spagnolo
debilitado,
agotado
Italiano
debilitato
Tedesco
geschwächt.