cantonéri 1 , nm: contoneri Definizione operaju chi contivígiat un'istrada, una línia ferroviària Sinonimi e contrari cantoneralzu, istradoneri / cdh. cantuneri Terminologia scientifica prf Etimo itl. Traduzioni Francese cantonnier Inglese signal man (road) Spagnolo peón caminero, peón de vía Italiano cantonière Tedesco Bahnwärter.

capistatziòne , nm: capustatzioni Definizione chie cumandhat o contivígiat un'istatzione Terminologia scientifica prf Traduzioni Francese chef de gare Inglese stationmaster Spagnolo jefe de estación Italiano capostazióne Tedesco Bahnhofsvorsteher.

capòne 1, capòni , nm Definizione una genia de pische de mare, una calidade de iscrópula orrúbia Frasi ammisturu prupu, sépia cun pagellu, gallinetas cun sorellu, vacas, òrgunus, caponis, mumungionis… Cognomi e Proverbi smb: Capponi Terminologia scientifica psc, lepidotrigla cavillone, trigla lucerna, t. lyra, aspitrigla obscura, a. cuculus, eutrigla gurnandus, trigloporus lastoviza Etimo itl. Traduzioni Francese trigle Inglese swallow-fish Spagnolo cabete, golondrina de mar, bejel, rubio Italiano pésce cappóne Tedesco Meersau.

caràtere , nm: caràtile, caràtili, caràtiri Definizione prus che àteru su naturale o naturalesa de su cristianu, ma fintzes arresurtau de educatzione e de imparu, bistu coment'e cumportamentu, maneras de fàere e de pentzare sérias, coment'e firmesa e seguresa de cumportamentu, naturale forte e síncheru / caràteres de istampa = líteras po iscritura de tipografia o de css. màchina, de bisura e genias diferentes Sinonimi e contrari naturale / firmesa Frasi cussu disonestu si at béndhidu onore e caràtere ◊ cussos sunt chentza caràtere: bae e fídadi, ti narant una cosa oe un'àtera cras! ◊ custa est fémina de caràtere e de sentidu ◊ su travàgliu li aiat acraritu su caràtile de s'ómine: unu cantu de pane! ◊ mi azis imparadu a no timire, a tènnere caràtere in donzi situassione e a mi ribbellare a sas cosas dortas (G.B.Fressura)◊ ti faint su bellu bellu ananti e sunt de caràtiri fraitzu prenus de ingannus! Traduzioni Francese caractère bien trempé Inglese temper Spagnolo fortaleza de alma Italiano caràttere morale, fermézza nel pròprio comportaménto Tedesco Charakterstärke.

carbónicu , agt Definizione chi dhue at o portat carbóniu / anidride carbónica = gasu, o astrau, cumpostu de un'àtomu de carbóniu (C) e duos de ossígenu (O): CO2 Traduzioni Francese carbonique Inglese carbonic Spagnolo de carbono, carbónico Italiano carbònico Tedesco kohlensauer.

carduéru , nm: cardureu, carduvreu, garduleu Definizione de totugantos is cardos, su chi prus si assimbígiat a sa cranciofa, bonu meda po alimentu (sa crosta, su cambu e su canciofitu, chi però est prus ispinosu) Sinonimi e contrari bardueru, cardugureu, gureu Frasi a su carduvreu no li andhat meda s'aspríghine: menzus sa fava Terminologia scientifica rba, Cynara cardunculus ssp. cardunculus Etimo ltn. carduus verus Traduzioni Francese artichaut sauvage Inglese wild artichoke Spagnolo cardo de Castilla Italiano carciòfo selvàtico Tedesco spanische Artischocke.

carduvustíga , nm Definizione una genia de cardu Sinonimi e contrari cardugandhela, spinabra Terminologia scientifica rba, Carlina corymbosa Etimo srd. Traduzioni Francese carline en corymb Inglese clustered carline thistle Spagnolo cabeza de pollo Italiano carlina raggio d'òro Tedesco Wolliger Saflor

càrra , nf: cuarra Definizione genia de istrégiu po medire prus che àteru laores e fintzes po inditare sa mannària de unu terrenu (po su sèmene chi dhue intrat); àtera cosa puru? Sinonimi e contrari caltu Modi di dire csn: fai sa cuarra a rasu, a cúcuru; portai sa conca cantu una cuarra = ammuinada, che in moida ’e rios; tènniri sa cosa a cuarras = a muntones, a meda Frasi su pipiu tenit sonnu… a cuarras su dinai dhi misurit su nonnu! ◊ batzinones chi leant una carra dogni note ndhe prenant chimbe e ses! ◊ Predu at semenau duas carras de orju 2. in sa càscia bi aiat carras de fresi, lentolos de linu e costúmenes 3. fach'e cuarra atriviu! Cognomi e Proverbi smb: Carra, Carredda Terminologia scientifica ans Etimo itl. quarra Traduzioni Francese boisseau Inglese bushel Spagnolo cubo de madera, fanega de sembradura, fanegada Italiano stàio Tedesco Scheffel.

carràmbalu , nm Definizione matzu de ispigas de moriscu; cosa chi istat pendhendho, iscaligione de àghina, fintzes cambu cun cheréssia Sinonimi e contrari campaninu, cicillone, iscalúgia, pimpillia, popurustu, pripixone, scalonina, scrichilloni, sprimpilloni, tzitzicra / apesile, pubúsulu Terminologia scientifica rbr Traduzioni Francese gerbe d'épis de maïs Inglese bunch of panicles Spagnolo manojo de mazorcas Italiano mazzo di pannòcchie Tedesco Maiskolbenstrauch.

cartavetràda , nf Definizione genia de paperi fatu arrasposu a una parte po allisare linna passandhodhu a frigadura Traduzioni Francese papier de verre Inglese glasspaper Spagnolo papel de lija Italiano carta vetrata Tedesco Glaspapier.

cartéri , nm Definizione chie in su giogu minat e giaet is cartas Etimo spn. cartero Traduzioni Francese qui mêle les cartes Inglese dealer Spagnolo quien baraja las cartas de juego Italiano cartaro Tedesco Kartengeber.

cartièra , nf Definizione fràbbica ue faent su paperi Traduzioni Francese papeterie Inglese paper-mill Spagnolo fábrica de papel Italiano cartièra Tedesco Papierfabrik.

carútza , nf Definizione min. de cara, cara pitichedha, de criadura / min. carutzedha Sinonimi e contrari carighedha Frasi est gai belledha, cun cussa carutzedha totu abba e sabone!…◊ disizendhe sas carutzas de fizos mios m'ingaleno Traduzioni Francese joli minois, frimousse Inglese pretty face Spagnolo cara de niño Italiano visino Tedesco kleines Gesicht.

càsa , nf Definizione abiàrgiu, casidhu, su niu chi faet s'abe in is tuvos de is matas o de orrocas, o fintzes àteru bobboi chi faet mele / min. casedha Sinonimi e contrari istallu 1 / abialzu, bugnu, caidhu, mógiu, moitedhu Frasi una borta e dua ndhe li apo intesu, a babbu, de contos de casas de abe!…◊ su muscone, si li forroxant sa casa, si difendhet cun rejone! ◊ lis mustresit s'abe in sas casas Cognomi e Proverbi smb: Casa, Casas Terminologia scientifica sbs Traduzioni Francese nid d'abeilles Inglese beehive Spagnolo panal de abeja Italiano nido delle api Tedesco Bienennest.

casigiólu , nm: casizolu Definizione genia de forma de casu piticu (agiummai solu de late bàchinu) chi si faet a bisura de pira trebballandho su casu friscu aintru de s'abba budhia: dhi faent unu nasedhu (o tenàgiu, conca), su tzugu, inue faet a dhi pònnere un'acapióngiu a dh'apicare (e po cussu a logos dhi narant tavedha)/ unu c. = unu pischedhu de casizolu Sinonimi e contrari gruguzone, gurgugiolu, panada 3, perita, piredha / cdh. caxola Frasi issus papànt arrescotu, cagiadu e casigiolu ◊ còmpora duos casizolos ca no che ndhe amus!◊ casigiolu e casu furriadu, su casu béciu cun su casu nou, totu cositas de bonu sabore! Terminologia scientifica csu Etimo srd. Traduzioni Francese "caciocavallo" (fromage de d'Italie du Sud à forme allongée) Inglese strong cheese from southern italy Spagnolo "caciocavallo", un tipo de queso Italiano caciocavallo Tedesco geräucherter Hartkäse.

cassatziòne , nf Definizione tribbunale supremu, úrtimu gradu de unu dibbatimentu a ue unu si podet furriare contr'a sa senténtzia de sa corte de apellu Traduzioni Francese cassation Inglese supreme court Spagnolo tribunal de casación Italiano cassazióne Tedesco Kassationshof.

castagnòla , nf: castangiola 2, castanzola Definizione tafaranu areste o gardu tridicale, genia de erba chi faet asuta che una castàngia, dha papant is porcos a forrogu, bogat unu frorighedhu biancu Terminologia scientifica rba, Romulea bulbocodium Etimo srd. Traduzioni Francese faux safran Inglese wild saffron Spagnolo tipo de azafrán Italiano zafferano selvàtico Tedesco wilder Safran.

castangiòla 1 , nf Definizione lillixedhu de castangiola o asulu, una genia de erba chi faet asuta che una chibudhita de sa mannària de una castangedha: castangiola si narat fintzes de dónnia tzeurra a conchighedha a bisura de chibudha pitica Sinonimi e contrari lillubburdu Frasi is procus iscorrovant sa terra circhendi castangiola Terminologia scientifica rba, Moraea sisyrinchium Traduzioni Francese bulbe Inglese bulb Spagnolo patita de burro Italiano bulbo Tedesco Zwiebel.

castragànes , nf: crastacanes Definizione gentilledha de àcua, erba de anadis, lentígia de abba; nau in cobertantza e a befa, gurtedhu malu, chi no segat Terminologia scientifica rba, Lemna minor Etimo srd. Traduzioni Francese lentille d'eau Inglese duckweed Spagnolo lenteja de agua Italiano lentìcchia d'àcqua Tedesco kleine Wasserlinse.

casucótu , nm: casugotu 1 Definizione una genia de erba: orchidea aresti; prus che àteru su pl., is casucotus, funt is càrigas, màncias de diferente colore chi si formant in is cambas aparadas meda nudas a su fogu Sinonimi e contrari tubaridúbari 2. tocat a illichidire, no faet a abbarrare a fàere casu cotu pata a fogu! Terminologia scientifica rba, Anacamptis longicornu, Dactylorhiza maculata, Anacamptis morio Etimo srd. Traduzioni Francese orchis à long éperon, orchis bouffon Inglese wild orchis, green-winged orchid Spagnolo especies de orquídeas Italiano orchide cornuta, concòrdia Tedesco geflecktes Knabenkraut, Kleine Knabenkraut.

«« Cerca di nuovo